Tim Hofman neemt afscheid van Eva Hermans-Kroot
© Over Mijn Lijk: Het afscheid van Eva
Op 30 november 2024 overleed Eva Hermans-Kroot. In de laatste periode van haar leven werd ze gevolgd door Over Mijn Lijk en Tim Hofman neemt afscheid van haar.
Afgelopen zomer krijgt Eva Hermans-Kroot het slechte nieuws dat zij is uitbehandeld. Ze heeft alle mogelijke behandelingen doorlopen en nu zijn er echt geen opties voor haar over. 'Dat doet me toch iets meer dan ik dacht', zegt Eva in Over Mijn Lijk tegen haar arts.
In de weken daarna gaat ze snel achteruit. Daarom besluit Eva om samen met haar familie het plan voor haar uitvaart door te nemen. 'Ik wil niet dat mensen koffie of thee gaan drinken, 250 mensen in die ruimte dat is te krap, dus ik had bedacht dat we dat gewoon niet doen – gewoon helemaal schrappen. In plaats daarvan doen we een soort rouwstoet, ik had dat gezien bij Over Mijn Lijk bij Zoë en Jeffrey. Dat vond ik heel mooi. En dan heb je ook gelijk iedereen weg daar. Na de rouwstoet ga je dan gelijk naar het crematorium.'
Eind november krijgt Eva opnieuw slecht nieuws uit de CT-scan: 'Mijn longen zijn gewoon helemaal naar de klote. Daarbij is mijn kanker ook niet meer onder controle. Nu krijg ik prednison. Als dat niet wil werken dan kan het snel afgelopen zijn', vertelt Eva huilend. 'Ik wist dat het moment ooit zou komen, maar toch voelt het heel hard als je het zo verteld krijgt. Ik hoop gewoon echt zo erg dat de prednison gaat werken, ik kan op dit moment gewoon helemaal niks. Het is gewoon heftig, dat het nu echt het einde gaat zijn.'
De prednison geeft helaas niet het gewenste effect. Een week later, op 29 november, gaat Tim bij haar en haar man Matthijs langs voor het laatste gesprek. Eva krijgt extra zuurstof, maar ondanks dat gaat ademhalen moeilijk.
Eva: 'Natuurlijk. Maar niet te hard, want dan vermoord je me.'
'Ja, die trek ik zelf ook steeds uit. Da's niet goed. Dan word ik 's nachts wakker en tintel ik helemaal.'
'Ja, dat hoor je ook aan mijn ademhalen. Het gaat elke dag verder achteruit. Ik zit nu op vijf liter zuurstof – ik kan meer krijgen, maar dan moet ik opgenomen worden in het ziekenhuis en dat wil ik liever niet. Je weet dat het eindig is. Ik heb dan zoiets van: ik kan de laatst drie dagen nog extra erbij doen, ik voel me zo belabberd. Maar dan heb ik liever dat ik gewoon lekker thuis ben en dat mensen op bezoek kunnen komen. Gewoon samen zijn.'
Matthijs: 'Nee.'
'Ik wil niet dood. Nog steeds niet'
'Ja, gek hè? Ik had het nog wel afgezworen. Ik zou zevenentwintig worden. Word ik waarschijnlijk wel nog steeds, maar niet bij jullie. Ik vind het vooral moeilijk om Matthijs en alle anderen zo verdrietig te zien. Dat vind ik het allermoeilijkste. Matthijs heeft het wel moeilijk en dat is superlogisch. Jij hebt ook traanoogjes.'
'Wil je een zakdoekje?'
'Ja, gek hè?'
'Ja. In principe was wel drie jaar geleden het eerste contact.'
'Ja, ik wil niet dood. Nog steeds niet.'
'Ik merk gewoon dat ik heel snel aftakel. Heel snel. Ik heb namelijk ook heel veel pijn.'
'Hierzo, onder mijn borst. En op de achterkant van mijn rug. Ik heb een tumor, en die zit lekker te groeien. En die zit dus tegen mijn zenuwvlies te duwen. Omdat het tegen je zenuw zit doet het extra pijn. (...) gisteren heb ik gewoon heel de dag voor pampus gelegen.'
Matthijs: 'Ze wordt steeds kortademiger. Alles kost steeds meer moeite.'
'Zij nemen afscheid van één iemand, ik neem afscheid van vijftig'
'Ja. Mentaal ga ik eigenlijk best wel goed. Ik merk wel dat als het slecht gaat, zoals vanmorgen, dat het mentaal ook wel moeilijker gaat. Maar ik merk gewoon dat ik er nog steeds niet klaar mee ben. En dat had ik ook wel verwacht.'
'Ja, heel confronterend. Je wil zo graag nog, maar mijn lichaam wil gewoon niet meer. Dat is best lastig, want eigenlijk: in mijn hoofd wil ik nog wel en kan ik gewoon nog door, maar mijn lichaam verzet zich daar gewoon tegen. Ik onderneem allerlei andere dingen om het voor mezelf gewoon leuk te maken. Een beetje eten bestellen en nog leuke dingen proberen te doen met Matthijs. Maar eigenlijk is Matthijs nu gewoon helemaal mantelzorger. En eigenlijk ook alle dingen waar ik voor euthanasie voor had getekend, die ben ik ook allemaal over gegaan. Ik had voor mezelf opgeschreven: als Matthijs mij zo erg moet verzorgen, dan is het klaar. Of als hij moet helpen met douchen, aankleden of met naar het toilet gaan, dan is het voor mij klaar. Dat is allemaal aan de hand. Het enige dat ik nog kan is op bed liggen en slapen. Dat is wel confronterend. Het is gewoon zo moeilijk, want je wil zo graag, maar het kan niet. Dat is echt een conflict in mijn hoofd.'
'Dat vind ik eigenlijk het allermoeilijkste. Omdat ik nog steeds helemaal niet wil gaan. Het maakt niet uit hoe slecht ik ben, maar ik heb daar niet voor gekozen. En ik denk ook niet dat je daar ooit voor kan kiezen. Maar ik vind dat afscheid nemen al helemaal niks. Het is gewoon zwaar. Ik zeg altijd maar zo: zij nemen afscheid van één iemand, ik neem afscheid van vijftig. Even zo zwart-wit. Dat vind ik heel moeilijk. Het is ook gewoon ongemakkelijk. Dan sta je zo van: gaan we nu weg? Of gaan we over twee minuten weg? Wat doen we nu?'
'Ik laat het gewoon gebeuren. Ik probeer er geen ongemakkelijk moment van te maken. Een beetje knikken. Maar verder ook niet heel veel. Wat ik ook heel moeilijk vond, was mijn nichtjes. Daar ben ik dan tante van geworden, die zijn mij gewoon heel dierbaar. Ik wilde vroeger heel graag tante worden, en dat is dan gelukt. Als ik ze dan zie ben ik extra trots. Dan denk ik.... [Eva huilt]. Sorry hoor. Zij zullen mij straks misschien niet eens meer herinneren. Dat vind ik gewoon moeilijk. Zij zijn 3,5 en 1,5 jaar. Dus de kans dat ze mij straks niet meer kennen, is gewoon heel erg aanwezig. Daar ben ik me ook heel bewust van.'
'Door hen wel, maar niet per se door anderen. Dat zal heel moeilijk zijn, denk ik. Als je mijn naam googelt, staat het overal.'
'Daarom. Het komt een beetje door jullie.'
'Ja, omdat ik gewoon nog steeds niet weet hoe het precies gaat. En ik ben echt een controlfreak, dus ik zou graag willen weten hoe het is. Maar aan de andere kant denk ik dat ik er nooit vrede mee zou hebben, dus misschien maar beter ook dat ik het niet weet.'
Matthijs: 'Ja, nogal.'
Matthijs: 'Ik weet het niet. Ik heb er nooit echt een beeld bij gevormd. Ik hoop gewoon dat jij iets hebt waar je naar verlangt.'
Eva: 'Ja. Als ik overleden ben, dan ben ik ervan overtuigd dat je het een beetje kan besturen en zo. Dat ik dan op die manier mee kan kijken. En zij krijgen signaaltjes van mij via een vlindertje of een roodborstje. Want de laatste tijd zie ik zelf ook heel veel roodborstjes. Eerder nooit gezien, maar nu ineens.'
'Ja. Ik denk in ieder geval niet dat het hier eindigt.'
'Iedereen zou een Matthijs in zijn leven moeten hebben; dan ben je heel gelukkig'
'Wel mooi. Met de liefde van mijn leven naast me. Ik kijk heel dankbaar op mijn leven terug. Ondanks wat er gebeurd is, ben ik heel dankbaar voor de dingen die ik heb mee mogen maken.'
'Deze man.' Doelend op Matthijs.
'Ja. Topper dan toppertje! En die gun ik iedereen, maar nu nog niet. Nu is hij nog van mij. Iedereen zou een Matthijs in zijn leven moeten hebben; dan ben je heel gelukkig. Ik ben dankbaar voor de dingen die we samen hebben meegemaakt. Ik ben dankbaar voor mijn broer en zussen. Eigenlijk de standaard dingen. Ja, daar ben ik wel een beetje dankbaar voor. En dat is ook wel gekomen vanuit mijn ziek zijn. Want in eerste instantie was ik daar echt minder dankbaar voor. Toen dacht ik wel: dat is gewoon normaal. Maar dat is helemaal niet zo vanzelfsprekend allemaal.'
'De bruiloft; ik vond het echt een mooie dag. Ik was altijd al wel van plan om te trouwen met deze gast. Mijn ziekte heeft er wel voor gezorgd dat dat versneld is. Die dag voelde ik me niet ziek. Het heeft mijn leven wel leuker gemaakt.'
'Ja, jij kan dat misschien niet geloven, maar ik heb door mijn kanker echt wel leuke dingen meegemaakt. Misschien wel leukere dingen dan de gemiddelde mens.'
'Ik denk.. Nee, het is wel nog steeds een vloek. Want ik zeg ook vaak tegen Matthijs van: ik zou wel nog steeds willen inwisselen. Dus dan is het in principe nog steeds een vloek.'
'Ja, zo zie ik het wel.'
'Ja, nog steeds.'
'Wat ik nog zou willen zeggen is... eigenlijk vind ik de aller allerbelangrijkste boodschap: leef in het nu. Dat kan ik echt niet vaak genoeg zeggen. Want het heeft mij zo veel moois gebracht. Anders had ik echt een heel ander leven gehad. Leef in het nu. Want je kunt allemaal wel dingen willen voor over vijf jaar, maar als je in vijf jaar niks bereikt, zoals ik, dan kun je het allemaal wel willen, maar daar heeft niemand iets aan, aan die tienduizend euro die op de bankrekening staat voor een mooi huisje later. En dat is lekker jongen. Dan denk je: oh ja, is goed. Ik doe lekker thuisbezorgd. En je bent ook veel guller of zo. Mensen zien jou ook als een fijner persoon. Dat is echt zo. Omdat je veel minder controlfreak bent. Ook al ben ik dat nog steeds wel. Maar dat kun je dus ook op een andere manier inzetten.'
'Doe dat. En ook toepassen.'
'Want je kunt het wel onthouden, maar je moet het ook toepassen.'
'Komt goed hoor, Tim. Het zal ook bij jou wel even binnen springen.'
'Ja, dat was lachen. Daar krijg ik nog steeds reacties op.'
'Ik ook van jou. En van jullie. Ik kijk nu naar het team achter de camera. Wel schattig dat je ook huilt.'
'Ja.'
'Dat weet ik, maar dat kan niet altijd. Maar Tim, soms moet je ook gewoon dingen laten gaan.'
'Vergeet je parkeermeter niet uit te zetten'
'Waar de reis heen gaat...'
'Een beetje zoals surprise me, haha. Ken je dat? Zo'n website waar je een reisje kunt boeken en dan weet je niet waar je heen gaat. Deze is dan gratis.'
'Dankjewel. Knuffeltje? Fijne man ben je, Tim.
'Ja? Gelukkig!'
'Moet je nog een zakdoekje?'
'Het maakt niet uit. Je moet niet zoveel willen.'
'Dankjewel. Ik wilde zeggen: tot de volgende keer, maar ik zie jou natuurlijk niet meer.'
'Stom.'
'Vergeet je parkeermeter niet uit te zetten.'
'Wel gek zo, hè?'
In Over Mijn Lijk: Het afscheid van Eva is naast het laatste gesprek van Tim en Eva ook de uitvaart van Eva te zien. Ook spreekt Tim zes weken na het overlijden van Eva met haar man Matthijs en haar zus Anne.
Thema's:
Meld je snel en gratis aan voor de BNNVARA nieuwsbrief!