De Nieuws BV: DENK plande een nepnieuwscampagne

Tijdens de succesvolle Tweede Kamerverkiezingscampagne van vorig jaar was DENK van plan nepnieuws in te zetten. Dat blijkt uit verschillende interviews, documenten, bankafschriften en communicatieverkeer in handen van De Nieuws BV.  In de eerste weken van 2017 is onder campagneleider Farid Azarkan de campagne voorbereid. Na overleg met het partijbestuur, Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu, is besloten de advertentie niet te plaatsen.

Azarkan liet een banner (onlineadvertentie) ontwerpen met de beeltenis van Geert Wilders, het logo van de PVV en de slogan “Na 15 maart gaan we Nederland zuiveren.” Deze advertentie, geheel in de huisstijl van de PVV, had getoond moeten worden op de websites Nu.nl en Telegraaf.nl . Volgens DENK was het idee daarachter om ‘te laten zien hoe ver de PVV kan gaan.’

Een andere advertentie, met gelijke strekking, heeft wél online gestaan. Deze is ontworpen door het marketingbedrijf dat verantwoordelijk was voor de online-campagne van DENK. Een andere afbeelding met dezelfde slogan werd online gezet om te testen of de boodschap werd toegestaan door de algoritmes van reclameplatform GoogleAdwords. Deze advertentie heeft wereldwijd ruim 11.000 views gehad en was te zien in landen als Duitsland, Turkije en Nederland. Ieder die op de banner klikte werd naar de website van de PVV gestuurd.

Dat DENK deze nepnieuwscampagne serieus heeft voorbereid is opmerkelijk. De partij zegt te strijden tegen uitsluiting en polarisatie, maar deze vorm van campagne voeren staat daar diametraal tegenover. Extra opvallend is dat de partij in deze campagne een holocaust connotatie gebruikt. 

Ook is het doel van de campagne onduidelijk. DENK verklaart dat deze tot discussie over de PVV had moeten leiden. De partij zegt van plan te zijn geweest na verloop van tijd openheid van zaken te geven. Waarschijnlijker is dat die handelswijze had geleid tot een groot debat over de campagne-technieken van DENK zelf.

Als De Nieuws BV om wederhoor vraagt wil DENK enkel op eigen voorwaarden reageren. Ook stuurt de partij heimelijk opgenomen filmbeelden naar het programma. Daarop is te zien hoe journalisten van De Nieuws BV worden beschuldigd van het verzamelen van valse verklaringen over de DENK. Deze verklaringen zijn onjuist. Daarnaast stelt een van de geraadpleegde bronnen dat deze door Farid Azarkan gevraagd zou zijn om nepnieuws tegenover De Nieuws BV te verklaren en dit vast te leggen met een verborgen camera om de journalisten zo in diskrediet te kunnen brengen.

Inmiddels heeft DENK de beelden gepubliceerd. Ook overweegt de partij op basis van die beelden aangifte te doen tegen de redacteuren van De Nieuws BV.

De Nieuws BV heeft voor dit verhaal Farid Azarkan geïnterviewd. Azarkan stond echter niet toe dat opnames gemaakt werden van dit gesprek. In het interview erkent de fractievoorzitter dat onder zijn leiding inderdaad een PVV-banner ontworpen is. Hij stelt dat na overleg met het bestuur van DENK is besloten af te zien van de geplande campagne. Hij ontkent echter iedere betrokkenheid bij het online plaatsen van de test-banner. Het programma heeft dit gesprek uit voorzorg heimelijk opgenomen om mogelijke valse beschuldigingen en ontkenning van DENK te kunnen weerleggen. 

Gaande het onderzoek probeerde DENK journalisten van De Nieuws BV  te intimideren. Zo wordt inspraak in de uitzending geëist en wil de partij zelf de voorwaarden bepalen waarop ze reageert. Ook wordt in een brief aan de directie en raad van toezicht van BNNVARA gevraagd of afstand wordt genomen van de verantwoordelijke journalisten. Daarnaast wordt gedreigd met een publicatie vanuit DENK waarin de journalisten worden weggezet als onbetrouwbaar.

Uit een rondgang blijkt dat deze methode kenmerkend is voor DENK. De partij probeert kritische journalistiek te ontmoedigen. Zo worden kritische journalisten de toegang tot bijeenkomsten ontzegd, krijgen hoofdredacties boze mails als er kritische artikelen over de partij verschijnen, worden programma’s geboycot en wordt tegen een enkeling zelfs gedreigd met de zwarte lijst die de partij zou hanteren voor journalisten.

PVV-leider Geert Wilders zegt in een reactie het plan van DENK “schokkend” te vinden en “beneden ieder peil”.

“Dat je hard campagne voert tegen elkaar, met stevige posters over elkaar, dat mag. Maar dat je net doet alsof je een andere partij bent, dat is valsheid in geschrifte, dat kan gewoon niet.” 

“En dan met teksten erbij alsof wij als PVV Nederland zouden willen zuiveren. Stel dat ze dat […] doorgezet hadden, dan had Nederland gedacht dat dat ons standpunt zou zijn. En dat is natuurlijk allesbehalve ons standpunt. Dus het is smerig […] En ik kan me niet voorstellen dat een partij zich zo verlaagd. Nogmaals: harde campagne, prima, maar net doen alsof je een ander bent is echt dertig stappen te ver.”

De Nieuws BV heeft DENK om een reactie op de bevindingen gevraagd. DENK schrijft hierin de “door OptimusAd ontwikkelde banner” in 2017 te hebben gezien. “Echter is er destijds wel direct besloten om daar geen gebruik van te maken. Wij vonden de advertentie niet gepast, wat ons betreft ging het te ver.”  Dit is in tegenspraak met eerdere verklaringen van Farid Azarkan.