Deze jongeren vieren Diwali: ‘We eren de overwinning van het goede op het kwade’

Diwali is een hindoeïstisch lichtjesfeest. Het is een viering van het goede dat het kwaad overwint. Maurice (31), Aravind (22) en Shivam (28) vertellen hoe zij Diwali vieren en wat het feest voor hen betekent. 

Maurice (31): ‘Ik ben vrij liberaal Hindoeïstisch opgevoed. Dit betekent dat mijn ouders niet altijd praktiserend waren, zoals mijn vader dat zelf vaak omschrijft. Diwali is één van de feestdagen die we wel elk jaar vierden. Dat was heel erg gebonden aan huis, maar ook heel erg met familie. Het maakt het één van de momenten dat ik me heel verbonden voel met mijn geloof en culturele identiteit. Dat vind ik heel erg fijn. Ik vind de inhoud en waarom we Diwali vieren zowel persoonlijk als spiritueel heel mooi. We vieren de overwinning op de duisternis en het donker, en in het licht komen. Als ik dit soort rituelen niet had, zou het heel bland zijn. Voor je het weet kabbel je weer door en zijn er zo jaren voorbijgegaan.’ 

Aravind (22): ‘Ik kom uit het zuiden van India en daar is Diwali niet groot zoals in het noorden, maar het wordt wel kleinschaliger gevierd. Vorig jaar had ik mijn eerste Diwali in Europa. Het hoort bij mijn cultuur.’

Shivam (28): ‘Ik vier Diwali omdat het hoort bij mijn cultuur en omdat het traditie is. Het heeft een mooie betekenis.’ 

Aravind: ‘Hier in Europa vier ik het door met vrienden en andere internationale studenten uit India samen af te spreken en te eten. Traditioneel gezien is het een religieus feest uit Hindoeïstische mythologie, uit het boek van Ramayana, met de god Rama; hij is een incarnatie van een god in menselijke vorm en hij wint na een lange strijd van de demoon Ravana. Iedereen versiert dan voor zijn terugkomst alle plekken met diya’s (de kaarsen die met Diwali aangestoken worden, red.) en viert de overwinning van het licht op het duister. Voor mij is het gewoon fijn om een gezellig feest te hebben midden in dit saaie semester in het grauwe Nederland.’ 

Shivam: ‘In Nederland vier ik Diwali altijd samen met vrienden, met mijn chosen family. Ik voer voor de mensen die ik heb uitgenodigd een soort toneelstukje op waarin ik het verhaal van Diwali op een leuke manier uitleg en daarna gaan we dan samen eten en drinken. In India zelf wordt vaak een paar dagen van tevoren het verhaal van Diwali gespeeld in een toneelstuk, maar ik doe dat dus alleen en op de dag zelf.’ 

Maurice: ‘Ik ben mijn relatie met het geloof waar ik mee ben opgegroeid nu opnieuw aan het ontdekken, los van mijn ouders. De afgelopen jaren vier ik Diwali thuis met mijn partner, maar soms ga ik ook nog naar mijn ouders of komen zij bij ons. In de week van Diwali eet je vegetarisch. Ik zorg dat mijn huis schoon is. Ik zorg ervoor dat ik van binnen en van buiten schoon ben. En in aanloop naar Diwali toe zorg ik voor diya’s. Rond zeven uur steek je je diya’s aan en bid ik tot Lakshmi. Dat vind ik ook heel mooi: dat het een vrouwelijke avatar is. Je bidt voor gezondheid en een mooi en voorspoedig jaar. En dan bel ik met mijn familie om ze een Shubh (dat betekent voorspoedig/ gunstig/heilig) Diwali te wensen.’ 

Maurice: ‘Als Arya Samaj (hindoeïstische stroming) ben ik meer gefocust op de Veda’s (religieuze teksten). Tijdens Diwali vind ik het daarom leuk om dat te lezen. Ik snap er geen fuck van omdat het super-esoterisch is en om een leergroep vraagt, maar soms voel ik me hoogmoedig en dan waag ik me eraan en denk ik na over wat ik lees. Dat is een nieuwe traditie. Oude tradities zijn reinheid van binnen en van buiten. Tijdens Diwali steek ik zelf de diya’s aan. Meestal kookt mijn moeder heerlijk. Persad (een zoete lekkernij) maken speelt een hele belangrijke rol. Het is een offer voor Lakshmi of de andere goden, dat je ook zelf eet.’ 

Shivam: ‘Ik ben niet gelovig, maar ik ben wel spiritueel en Diwali is voor mij nog steeds een dag die in het teken staat van de overwinning van het licht tegen de duisternis en de winst van het goede tegenover het kwaad. Ik zie Diwali persoonlijk meer als een dag van hoop en herinnering van het goede, in deze tijd waarin we worden omringd door zoveel duisternis en onrechtvaardigheid. Ik wil op Diwali graag een plek creëren waar het licht en de rechtvaardigheid ook overwinnen.’

Aravind: ‘Samen koken en eten. Toen ik in Delhi was waren er ook grote feesten op de dag zelf en de dagen eromheen. Veel muziek en veel dans, een beetje eigenlijk op de manier hoe mensen zich India vaak voorstellen.’ 

Shivam: ‘Iets wat veel mensen niet weten is dat het voor ons de belangrijkste of één van de belangrijkste feestdagen is, een beetje op hetzelfde niveau als kerst dat voor veel mensen in Nederland is. Er zijn ook veel mensen die ook cadeaus aan elkaar geven en in India is er vaak erg veel omheen georganiseerd.’ 

Aravind: ‘In het noorden van India wordt er altijd heel veel vuurwerk afgestoken en moet je opletten als je over straat loopt dat er geen vuurwerk naast je ontploft. De vervuiling en de daaraan gelinkte milieuschade vind ik heel erg zorgwekkend.’ 

Maurice: ‘Ik vind dat je wel mag weten waar het over gaat. De diya’s aansteken; waarom we dat doen en waarom we die verspreiden door het huis op verschillende plekken. Ik ging vroeger en nu nog steeds met een schaaltje met diya’s met ghee (geklaarde boter) en een wattenbolletje dat je aansteekt door het huis en die zet je op verschillende plekken. Om de overwinning van het goede op het kwade te eren. Dat klinkt heel speels, maar eigenlijk is het heel spiritueel.’ 

Shivam: ‘In India zijn veel mensen van de jongere generaties niet gelovig, maar er zijn nog wel rituelen waar ik aan meedoe als ik thuis in India ben tijdens Diwali. Ik ben opgegroeid in het noorden in Delhi, maar mijn vader komt uit Bihar en mijn moeder uit Kashmir, en dus zijn er verschillende recepten voor welk eten Shubh is. Bij de één is het een traditie om yam te maken en bij de ander lotusstam en ook de standaard gerechten zoals paneer en kikkererwten. Ik krijg er al zin in nu ik erover praat. Ook leest mijn moeder thuis speciale gebeden voor op Diwali en daar doe ik als ik er ben ook aan mee, gewoon uit respect en voor de familieband.’ 

Maurice: ‘Dat vind ik lastig om te zeggen. Ik ben zelf maar één keer naar Suriname geweest. Ik heb het eigenlijk nooit aan mijn ouders gevraagd. Ik weet wel dat veel mensen naar de mandir (hindoeïstische tempel) gaan; dat doe ik zelf dus niet.’ 

Aravind: ‘Het is ook leuk en gezellig om het als feestdag te hebben, maar ook is het op sommige plekken in India te kapitalistisch en commercieel geworden. Daardoor wordt het nu ook meer in het zuiden van India gevierd.’