Friesland is eindelijk een regenboogprovincie. En nu?

Maar dat niet alleen. Misschien nog wel belangrijker is de toezegging van de provincie zich hard te maken voor een gelijkwaardige manier van samenleven. Dit doen ze door ‘actief discriminatie tegen te gaan en inclusiviteit, sociale acceptatie en veiligheid te bevorderen, door hiervoor samen met de op dit gebied deskundige organisaties regenboogbeleid te maken’. Zo is te lezen in de aangenomen motie. Geen eindpunt dus, maar het begin van een LHBTIQ+-geëmancipeerd Friesland. Want er valt nog winst te behalen. Zowel Forum voor Democratie als PVV stemde tegen de motie.

Hoe heb jij die dag beleefd?
‘De uitkomst is fijn, laten we dat vooropstellen. Maar het debat was pittig. Het eenzijdige geluid van de rechterflank shockeerde mij. Mijn overkoepelende doelstelling was het vinden van verbinding, en we hebben gewonnen aan inzichten en verbreding voor dit onderwerp, maar aan de andere kant werd voor mij heel duidelijk wat voor werk er nog te doen is hier in Friesland. Hoe er gedacht wordt.’

Op wat voor manier?
‘Ik heb de scherpte gevoeld en ervaren dat sommige mensen niet eens willen luisteren of willen werken aan een bepaald probleem. Zij grijpen nu de kans hun ideologieën te verspreiden zonder met een concrete aanpak te komen. Ze negeren opeens voorbeelden waaruit blijkt dat symbolen werken, zoals zo’n vlag. Ze zeggen nog steeds: de driekleur is voldoende. Maar gebleken is dat dat niet zo is; het discriminatiecijfer is enkel gestegen.’

Hoe verklaren deze partijen dat discriminatiecijfer? 
‘De PVV gooit het op islamisering, maar ze vergeten daarbij dat Pietje, Klaasje en Hidde ook vreselijk uit de hoek kunnen komen. Ze vergeten dat homodiscriminatie ook in hun hoeken en streng christelijke hoeken plaatsvindt. Dat vind ik zo eenzijdig gedacht. Dan is het des te mooier om te zien dat partijen als de ChristenUnie en het CDA met een grote meerderheid voorstemmen. Dat is ze te prijzen. Daarmee geven zij aan: iedereen hoort erbij en wij gaan hier met elkaar iets aan doen.’

Hoe betrek je die groep tegenstemmers de komende tijd wel bij het plan?
‘Op het moment dat je de samenleving die je samen vormt tot een succes wil maken, dan weet je ook dat het belangrijk is dat mensen zichzelf mogen zijn, omdat dat werkt. Ik hoop dat die inzichtverbreding uiteindelijk werkt. Vroeger wilde ik verandering in één dag, nu weet ik dat het niet zo werkt. Dat kan niet, daar heb je langer de tijd voor nodig. Mensen hebben soms meer tijd nodig om tot inzichten te komen, maar vaak gebeurt dat door persoonlijke ervaringen, voorbeelden die ze zien in hun nabijheid. Hopelijk valt dan over een paar jaar het kwartje. Of hebben ze ten minste gehoord wat er voor ons voor nodig is om bij te dragen aan die succesvolle samenleving. Zolang we daarover met elkaar in gesprek blijven, ook al verschillen we met elkaar van mening, dan zijn we al heel ver.’

Hoe kan het symbool van de regenboogvlag daaraan bijdragen?
‘Symbolen werken. En het hijsen van zo’n vlag geeft gewoon aan waar je voor staat. Het is echt een statement, vanuit de politiek, met een commitment: dat we hier duurzaam aan gaan werken en invulling aan gaan geven. Ik kan me het moment herinneren dat ik voor het eerst een regenboogvlag zag wapperen. Toen dacht ik: wauw, hier ben ik welkom. En nu wappert die vlag hier in mijn dorp! Dat geeft mij een warm gevoel omdat ik dan weet: hier mag ik zijn wie ik ben, hier ben ik welkom, hier hoor ik erbij.’

Is het voor jou nog altijd de vraag of je ergens welkom bent, omdat je homoseksueel bent?
‘Ik ben inmiddels 43 en ik heb veel in de wereld gezien. Ik heb documentaires gemaakt over dit onderwerp en daardoor heb ik veel geleerd wat werkt. Ik heb nu mijn eigen zelfverzekerdheid. Toen ik uit de kast kwam ben ik ook uit Friesland weggegaan; dat leek mij wel zo makkelijk om mezelf te ontdekken. Je moet als LHBTI-persoon altijd uitleggen wie je bent. En dat is gek. Zolang je het nog moet uitleggen, is er nog wat te doen.’

Waarom heeft het zo lang geduurd voor Friesland zover was?
‘De tendens in Friesland is geregeld ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’. En dat heeft twee kanten. Friezen kunnen wat behoudender zijn. En dat is een prachtige eigenschap, daardoor is het Friese landschap bijvoorbeeld nog zo mooi intact. Maar aan de andere kant is het 2020 en zijn er een heleboel homo’s en lesbiennes die in Friesland wonen, voor wie het fijn is dat zij openlijk en hoorbaar gesteund worden. Daarbij is het goed om de kracht van diversiteit te laten zien. En de regenboogvlag is dan een aanleiding om het daarover te kunnen hebben.’

Friesland heeft nu eindelijk die commitment gemaakt. En nu?
‘We hebben nu stap één gezet. Een overgrote meerderheid begrijpt nu waarom we dit gaan doen. We gaan nu met elkaar kijken hoe we dit in de toekomst vorm kunnen geven. En dat is samenwerken. Het is het begin van een next level Friesland. Een Friesland van nu, zoals ik het zelf ook ervaar in mijn omgeving. En dat gun ik elke Fries. En nu laten we dat zien; in woord en daad. Ik ben blij dat we die stap nu hebben gezet. En er gaan er meerdere volgen. Zelfs al op heel korte termijn.’