Hoe moet je reanimeren?

Elke dag krijgen 46 Nederlanders een hartaanval, 35 van hen overlijden. Reanimeren is dus van levensbelang. 

1. Schud de persoon in kwestie aan de schouders en vraag ‘hoort u mij?’. Het is belangrijk een vraag te stellen waar iemand met ‘ja’ of ‘nee’ op kan antwoorden.
2. De persoon reageert niet; stuur iemand op pad om een AED te halen en vraag iemand 112 te bellen.
3. Kijk, luister en voel. Lift de kin omhoog, kijk over de borstkas of de persoon ademt, voel of de persoon ademt en luister goed. Doe dit tien seconden.
4. Geen ademhaling? Dan mag je beginnen met reanimeren. Verwijder de kleding van de borst van de persoon.
5. Begin intussen de reguliere reanimatie.
6. Zet de AED aan. Luister naar de aanwijzingen.

Er zijn grofweg twee dingen die aan de hand kunnen zijn met het hart, legt arts-onderzoeker chirurgie Bernard Leenstra in Make Holland Great Again uit. De meest logische variant, volgens Leenstra, is dat het hart niets meer doet. Maar het hart kan ook op hol slaan. ‘Dan zie je hele hoge pieken in het hartfilmpje.’ Wat er dan gebeurt is dat je hart helemaal van slag is, en het niet meer pompt maar alleen nog trilt.

In beide gevallen is reanimatie in de eerste minuten cruciaal. Snel handelen dus. Toch lijken veel mensen te aarzelen. ‘Ze zijn vaak bang iets verkeerd te doen’, aldus Leenstra. ‘Dat ze het slachtoffer pijn doen of dat ze het erger zouden maken. Terwijl je het tijdens zo’n reanimatie, een hartstilstand-situatie, niet erger kan maken. Je moet handelen.’ Daarom pleit het programma voor reanimatiecursussen.

Maar tegenwoordig is er meer dan alleen de handmatige reanimatie. Op veel plekken is ook een AED aanwezig. Een apparaat dat voor iedereen redelijk eenvoudig te gebruiken is. Het afgelopen jaar zijn er meer AED’s bijgekomen, maar toch zijn het er volgens de Hartstichting nog niet genoeg. In Jan-Willem Start Op!  legt reanimatie-instructrice Yvonne uit wat je moet doen in zo’n noodsituatie.

Voorheen was er alleen de reguliere reanimatie, maar nu het AED-netwerk zich steeds verder uitbreidt is het volgens Yvonne van levensbelang dat mensen het apparaat er zo snel mogelijk bij pakken. ‘Eerder hadden de mensen op de intensive care een slechtere uitkomst na reanimatie. Ze kwamen echt als kastplantjes weer tot leven. Nu met de komst van de AED is het echt veel verbeterd.’

Maar het idee een schok toe te dienen schrikt velen toch af. Dat heeft te maken met beelden die wij kennen uit films en series, volgens Yvonne. ‘Mensen hebben het idee: een schok en iemand gaat tien centimeter de lucht in. (…) Maar eigenlijk is niks doen de slechtste optie, want dan gaat iemand dood. Eigenlijk is iemand al dood als die neervalt en geen pols meer heeft.’