Hoe werd 101Barz het thuis voor de Nederlandse hiphop?

‘De grootste leegte die er was, voor 101Barz, was onze zichtbaarheid’, vertelt Fresku in de documentaire 15 jaar 101Barz. ‘De hiphopscene was in 2006 best wel actief, alleen niet in mainstreammedia’, vult Koos Groenendijk, eigenaar van Appelsap Festival, aan. ‘Ik had het gevoel dat er heel erg op ons neergekeken werd’, vertelt Winne. ‘Ze zagen de waarde nog niet.’

Destijds - we hebben het over het jaar  2006 - werd hiphop in Nederland als een niche gezien, volgens Rotjoch. ‘Maar ik keek naar wat er in Amerika gebeurde. Daar zag je hiphop overal. Het was al fully geïntegreerd.’ In Nederland staat 101Barz vanaf 2006 aan de basis van die integratie.

Verstrooid
Het hiphoplandschap was nog zo verstrooid dat het volgens Vincent Patty (Jiggy Djé) moeilijk was voor de media om het te kunnen plaatsen. ‘Er was zo’n verschil tussen de dingen die er gebeurden, het leek nog geen verzameling.’ Iedere stad had zijn eigen stijl. Rotjoch: ‘Die steden waren echt los van elkaar.’ Rotterdam had een duidelijke stem, Kempi had Eindhoven, in Zwolle zat Opgezwolle, enzovoorts. Tussen de verschillende hiphopartiesten bestonden grote verschillen. ‘Er zat best wel een groot verschil tussen wat Ali B. deed en wat Opgezwolle deed bijvoorbeeld. Het was nog niet duidelijk dat we het hadden over een cultuur’, legt Patty uit. En niet alleen de mainstreammedia hadden daar moeite mee. Rotjoch: ‘Ik kon Nederlandse hiphop niet plaatsen in 2006.’

Powerful
101Barz bracht die geluiden uit het hele land samen tot een cultuur. ‘Ik denk dat er iets nodig was als een soort hiphophuis waarvanuit we hiphop gingen maken’, vertelt Rotjoch. ‘Ik denk dat 101Barz dat huis is geworden.’ Daar kwam alles samen. ‘Al die eilanden hebben natuurlijk ook een publiek en hun fans; dat is allemaal gebundeld op 101. Dat is zo powerful, dat kun je je niet voorstellen.’ Rotjoch omschrijft het als een wit canvas. ‘Zo van, hier: teken maar Nederlandse hiphop.’ Had hij dat niet gedaan, dan was Nederlandse hiphop niet waar het vandaag is, volgens Adje.

Op de Nederlandse televisie zag Rotjoch nooit terug wat hij in zijn dagelijks leven zag, de mensen waarmee hij omging en de muziek die hij luisterde. ‘Toen zag ik een keer Yo! MTV Raps. Daar zag ik mensen die leken op mensen die ik in de Bijlmer zag; met petten op, sneakers aan, trainingspakken, gouden kettingen. Vanaf de eerste keer dat ik dat zag was ik zo geïnteresseerd in die wereld en wat ze te vertellen hadden.’

Het Metropole Orkest en de beste artiesten uit de Nederlandse hiphopscene ontmoeten elkaar in Koninklijk Theater Carré ter ere van het vijftienjarig bestaan van 101Barz. Kijk het hier terug.

Studiosessie
Een ander Amerikaans programma genaamd Rap City is uiteindelijk de grote inspiratiebron voor 101Barz. Rotjoch: ‘Daar gingen rappers achter de microfoon staan; ze gingen freestylen of een stukje rappen. Daar stammen de 101Barz Studiosessies van af. Ik dacht: dat is dope. Maar het kan beter, het kan rauwer, het kan puurder. Ik heb al die elementen waarmee ik ben opgegroeid - de studiosessies daar, de interviewstijl daar - in een pakketje gevormd met mijn eigen jus eroverheen. Zo is 101Barz ontstaan.’

Bestaansrecht
‘Rotjoch heeft hiphop een stem gegeven’, volgens Rocks. ‘Het was eerst alleen op de straat te horen.’ Ze kregen een podium. ‘We kunnen ons laten horen, laten gelden. Laten zien dat we geliefd zijn, dat we iets betekenen. Dat we groot zijn, dat we van deze tijd zijn. Hij heeft hiphop een stem en bestaansrecht gegeven.’ ‘De straat had een deur, rechtstreeks naar de Nederlandse televisie’, vult Adje aan.

Cultuur
En hij gaf ze vrijheid. ‘Het was ongefilterd. Dat je weet dat je alles wat je wil zeggen, kunt zeggen hier’, aldus Adje. Want die vrijheid, die was nodig. ‘Aan het eind van de dag hebben we outlets nodig en hebben we podia en platformen nodig die van ons zijn en de cultuur snappen’, vertelt Patty. 'En dat is iets wat je eigenlijk nog steeds alleen bij 101Barz kan vinden. Alle anderen plekken waar je aan moet kloppen zijn plekken waar je getolereerd wordt, en niet gerespecteerd. Als je naar 101Barz ging, ging je eigenlijk gewoon naar familie. Op bezoek bij je neef.’