Hoe zwaar kan een burn out zijn?

Er was een tijd dat Leon zestig tot zeventig uur werkte. ‘Ik vond het fantastisch,’ zo blikt hij daarop in True Selfie (2018) terug. ‘Ik had voor het eerst in jaren weer het gevoel dat ik iets goed deed. Dat ik echt genoot van dingen. Dat hield in één keer op. Bam.’
Leon (20 jaar oud als hij deelneemt aan True Selfie , de serie waarin jongeren met psychische problemen zichzelf filmen) krijgt een burn out zit in de serie en vooral in z’n slaapkamer, in het donker, met een joint achter z’n computer. ‘Ik heb het afgelopen jaar van alles geprobeerd om mezelf op de rit te krijgen, maar op een gegeven moment weet je het niet meer.’

In een scene komt z’n vader in de slaapkamer van Leon.
‘Get off that fucking chair!’ – kom verdomme uit die stoel, zegt z’n vader. ‘Word nou eens ongelofelijk kwaad op jezelf!’
‘Oh, je hebt geen idéé. Dat ben ik al heel erg lang,’ reageert Leon.

Burn out
Tijdens de uitzending blikt hij terug op de burn out die hij een jaar eerder kreeg. ‘Ik raakte een heel groot deel van wie ik was kwijt. Ik zou graag weer een stukje gevoel terug willen. Ik ben eigenlijk een heel emotioneel mens, maar het lijkt alsof het ergens wordt geblokkeerd. Ik heb alles weggestopt.’

De weg naar beneden begon toen Leon werd gepest. ‘Ik heb nooit begrepen waarom je zoiets zou doen. Waarom zou je iemand mentaal zo kapot maken? Iedere dag is mij, fysiek of mentaal, duidelijk gemaakt dat ik niks was. Vier jaar lang. Tot aan mensen die me opbelden om te zeggen dat ze me dood gingen maken. Zelfs dat gebeurde. Brieven thuis. Tientallen voicemails. In de pauze bang zijn dat er iets gebeurt. Dat.’ Toen Leon veertien jaar oud was, begon hij over zelfmoord na te denken. ‘Ik ben blij dat ik hier nog zit. Als je daar over nadenkt, als je je zo kut voelt, weet dat je niet alleen bent. Dat denk je, maar dat ben je niet.’

‘Hele levensverhalen’
We zijn een jaar verder na die True Selfie -reeks. Hoe gaat het nu met Leon? ‘Goed, het gaat op zich wel goed,’ zegt hij. ‘Ik ben vooral bezig met mijn werk.’ Leon werkt als podiumbouwer en het festivalseizoen begint weer. ‘De rest van het jaar ben ik lichttechnicus, dj en organiseer ik mijn eerste drum and bass-feest in de stad Groningen.’

Hij zit ‘in een flow,’ zegt hij. ‘Sowieso was de afgelopen zomer heel goed. Vlak voordat True Selfie werd uitgezonden, ging ik full time aan de slag bij het bedrijf waar ik nu werk.’

Dat zorgt voor ritme in de dagen. Maar zijn baan hielp hem met nog iets belangrijks. True Selfie zorgde namelijk voor een enorme stroom reacties. Van mensen die ooit met hem hadden gesproken, maar ook van lotgenoten die in de knoop zaten. ‘Hele levensverhalen verschenen in mijn inbox,’ zegt Leon nu. ‘Ik was toen vooral gefocust op het werk, ook als afleiding. Daardoor bleven al die reacties ook op afstand: in mijn telefoon.’

Niet dat al die reacties hem niets deden, in tegendeel. Maar het werk zorgde ervoor dat die reacties op afstand bleven en niet zijn leven overnamen. ‘De berichten deden me veel, op een goede manier. Eigenlijk gebeurde tijdens de uitzendingen van True Selfie het tegenovergestelde van wat ik gewend ben: ik liet mijn gevoelige kant zien. Ten overstaan van heel Nederland.’

Mentale shit
Heeft Leon nog iets nieuws opgestoken van de serie? ‘Wat mij wel verbaasde, was hoeveel mensen in de mentale shit zitten. Echt bizar! Mensen die zich herkenden in mijn verhaal. En ik kwam erachter dat ze dit nauwelijks met hun omgeving kunnen bespreken.’

Kijk/lees/luister verder
De Depressie Kennistest, woensdag 17 april, NPO 3, 20:25 uur
Video: alle afleveringen True Selfie (NPO3.nl)