Kim kreeg op haar dertigste baarmoederhalskanker: ‘Zorg dat je dat uitstrijkje krijgt’

Na een nietsvermoedend uitstrijkje komt het leven van Kim Pot (35) in een stroomversnelling wanneer ze de diagnose baarmoederhalskanker krijgt. Tijdens haar herstel worstelt ze met de vraag: ‘Als ik niet meer de oude ben, wie ben ik dan nog na de kanker?’

Kim krijgt op haar dertigste haar eerste oproep voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Het uitstrijkje is zo gebeurd, en even later staat ze alweer buiten. Daarna is Kim er eigenlijk nauwelijks meer mee bezig. 

Tot een week later. Kim maakt een wandeling in een park, checkt haar telefoon en ziet vier gemiste oproepen van haar huisarts. Eerst denkt ze nog dat het over iets anders gaat. Maar wanneer ze de huisarts aan de lijn krijgt, blijkt die haar te willen spreken over de uitslag van haar uitstrijkje.  

‘Ik dacht: "Hè, ik zou er toch een brief over krijgen?” Dat de huisarts me in plaats daarvan zou bellen, was niet eens in me opgekomen. Ze zei dat ik "pap 4" had en diezelfde middag nog naar het ziekenhuis moest, voor een "extra check". Omdat ik geen flauw idee had wat "pap 4" betekende, gingen er nog geen alarmbellen bij me af.’

‘Ik zat best lang in de wachtkamer. De vrouwen vóór mij stonden ook zo weer buiten. Het leek allemaal vrij routine, niks spannends. Maar toen ik zelf op de onderzoeksbank lag, merkte ik al snel dat de artsen serieuzer aan het overleggen waren. En toen ze de gynaecoloog erbij haalden, begon langzaam het besef te komen dat er misschien toch iets niet goed was.’ 

‘De gynaecoloog zei dat ik haar hand wel even mocht vasthouden. Raar vond ik dat: het was toch coronatijd? Als een arts zoiets zou zeggen, dan zou het wel echt mis zijn, bedacht ik me. Ze vertelde dat het er niet goed uitzag, dat ze biopten gingen afnemen en ik zeker rekening moest houden met een operatie. Dat maakte me wel echt aan het trillen. Ik was zonder iets te denken – huppelend, bijna – naar het ziekenhuis gegaan. Het laatste waar ik aan dacht voordat ik dat uitstrijkje deed, was HPV of kanker. 

De uitslag van de biopten kreeg ik een week later: die zag er niet goed uit. Daarom werd ik doorverwezen naar het UMCU voor verdere sneldiagnostiek.'

‘In het UMCU volgden meer onderzoeken: een MRI, bloedonderzoek en echo. Na het eerste gesprek daar, waarin nog steeds niet letterlijk het woord kanker viel, zei de arts wel: “Ik hoop dat we nog iets voor je kunnen doen.” Daar schrok ik enorm van. Toch drong de ernst nog steeds niet helemaal tot me door. In mijn hoofd bestond het pad naar kanker gewoon niet.

De definitieve diagnose kreeg ik tijdens een belafspraak, omdat ik vanwege corona niet naar het ziekenhuis kon. Aan de telefoon bleef het eerst nog vaag, tot ik op een gegeven moment vroeg: “Heb ik nou kanker of niet?” Het antwoord was ja: ik had baarmoederhalskanker.’

‘Ik schakelde over op een soort overlevingsstand. Ik las me goed in over baarmoederhalskanker en de behandelingen, en bij elk gesprek met een arts had ik mijn vragen al klaar. Die houding gaf me rust – het gevoel dat niets me nog kon overvallen. 

Tegelijkertijd overviel het me soms juist wél. Dan vroeg ik me ineens af: wat staat me nou eigenlijk allemaal te wachten? Ik ging zonder klachten het uitstrijkje in en toch had ik ineens kanker. Ik dacht nooit na over de dood en nu kon het, bij wijze van spreken, morgen afgelopen zijn.’ 

‘De eerste stap was een vaginale operatie waarbij een deel van mijn baarmoederhals werd verwijderd. Ik moest twee weken wachten op de uitslag, en al die tijd had ik het gevoel dat het nog niet klaar was. Dat bleek te kloppen: de snijranden waren niet schoon en de kanker zat dieper dan gedacht. Daarom was er een tweede operatie nodig. Ik kreeg de keuze tussen een baarmoederbesparende ingreep of het volledig verwijderen van mijn baarmoeder.’ 

‘Ik koos voor de grote operatie: het verwijderen van mijn baarmoeder. Ik had geen kinderwens en ondanks dat de oncoloog zei dat veel vrouwen er later spijt van kregen, voelde dit voor mij als de meest logische keuze. Ik wilde overleven. Bij een baarmoederbesparende operatie bleef er een kans op uitzaaiing, waardoor ik mogelijk alsnog geopereerd moest worden.’

‘Ik ging er positief en sterk in. Maar toen ik wakker werd, dacht ik wel even: “holy shit, wat is hier gebeurd?” Mijn hoofd was opgezwollen, ik had een katheter met blauwe plas en vijf kleine littekens op mijn buik. Ik bleef vier nachten in het ziekenhuis, hopend dat de uitslag nu wél goed zou zijn. Er was nog steeds een kans op uitzaaiingen in mijn lymfeklieren.

Vlak voor kerst 2020 kreeg ik te horen dat ik kankervrij was. Natuurlijk was ik blij, vooral om de feestdagen op die manier te kunnen vieren. Maar tegelijk voelde ik me leeg. Kanker had mijn hele leven overgenomen, en ineens viel dat weg. De oncoloog zei dat ik zeker een jaar nodig had om alles te verwerken en dat het nooit meer zou worden zoals het was. Dat was mentaal pittig. Want als ik niet meer de oude zou worden, wie was ik dan nog na de kanker?’ 

‘Ik probeerde mijn leven stap voor stap weer op te pakken en volgde oncologische revalidatie in het ziekenhuis. Ik had nog lang last van buikpijn door de operatie. Wat hielp, waren de controles met positieve uitslagen – daardoor begon ik langzaam weer vertrouwen in mijn lichaam te krijgen. 

Ook vond ik het lastig dat ik nog midden in mijn herstel zat, terwijl de rest van de wereld gewoon doorging. En ergens werd dat ook van mij verwacht; ik was jong en weer ‘schoon’. Wat was dan nog het probleem?

Na een jaar of twee voelde ik me fysiek weer goed en wist ik weer beter wie ik was en hoe ik mijn leven wilde invullen. Eén van de nieuwe dingen is mijn vrijwilligerswerk bij stichting Olijf (patiëntenorganisatie voor o.a. vrouwen met baarmoederhalskanker, red.). Het voelt fijn om iets naars dat ik heb meegemaakt nu te kunnen omzetten in iets goeds.’ 

‘Doordat ik op jonge leeftijd kanker kreeg, besef ik nu des te meer dat het leven niet vanzelfsprekend is. Ik maak me niet meer druk om kleine dingen, zoals vroeger. Het heeft me selectiever gemaakt in met wie ik mijn tijd doorbreng. En als ik iets spannend vind, dan doe ik het juist.  

Tegelijkertijd heb ik nu een relatie waarin ik weleens denk: met jou had ik eigenlijk wel kinderen gewild. Toch ben ik helemaal oké met het feit dat ik nooit in mijn eigen baarmoeder zwanger kan worden. Achteraf bleek dat de kankercellen precies zaten in het deel dat is weggehaald. Bij een kleinere operatie waren de snijranden waarschijnlijk niet schoon geweest en had ik nog een operatie moeten ondergaan. Ik heb dus geen spijt van mijn keuze.’ 

‘Lees je goed in. Weet wat HPV en baarmoederhalskanker precies inhouden. Heb je jonge kinderen: overweeg dan serieus om hen te laten vaccineren.  

En heel belangrijk: doe dat uitstrijkje. Twijfel je? Ga dan altijd naar de huisarts. Soms hoor ik verhalen van vrouwen die worden weggestuurd. Maar als jij voelt dat er iets niet goed zit in je lijf, blijf dan aandringen. Zorg dat je dat uitstrijkje krijgt.’