Kunnen bomen met elkaar praten?

Bomen kunnen heel oud worden en maken in hun leven veel mee. Maar wat als ze konden praten? Is dat mogelijk?

Het korte antwoord: ja, bomen kunnen met elkaar communiceren. Maar hoe precies, daar zijn we nog niet helemaal achter. 'Het wetenschappelijke bewijs daar is inmiddels wel geleverd', volgens botanisch filosoof Norbert Peeters. 'Wat die communicatie allemaal te betekenen heeft en wat de functie daar in alle gevallen van is, dat is iets wat nog moet worden uitgezocht.'

De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar communicatie in de natuur. 'Eerst werd er gedacht dat communicatie alleen voor de mensen was; pas in de twintigste eeuw werd er onderzoek gedaan naar communicatie en taal bij dieren', legt Rosa Wierda uit in Alledaagse Vragen. 'Pas in de jaren tachtig van de vorige eeuw begon men met het onderzoek naar communicatie tussen bomen en planten.'

Ja, ook dat doen ze. 'Dat zit eigenlijk al in hele herkenbare dingen, zoals het veranderen van de kleur van het fruit dat rijp is.'

Bomen communiceren dus ook met elkaar onderling – bijvoorbeeld door de uitwisseling van stofjes. Via die stofjes kunnen ze bijvoorbeeld alarmsignalen afgeven. Dat zit zo: 'Als er een bepaalde boom wordt aangevreten door een rups, dan gaan bomen in de omgeving intern chemicaliën aanmaken om minder lekker te worden – insectwerende stoffen. Die planten waren niet verbonden via de wortels, maar blijkbaar zweefden er dus chemische boodschappen door de lucht.'

Ook lijken bomen te kunnen communiceren door middel van schimmelnetwerken, zo gelooft de Amerikaanse hoogleraar Suzanne Simard. 'Zij heeft de gedachte dat de grote, oudere bomen in het bos als het ware optreden als moederbomen – die geven voedingsstoffen aan kleinere zaailingen via schimmelnetwerken', vertelt Peeters. '(...) daar is de gedachte uit gekomen wat ook wel het Wood Wide Web wordt genoemd (...) dat planten ondergronds met elkaar communiceren.' Het is nog niet helemaal duidelijk of het nou daadwerkelijk de planten zijn die op deze manier, via de bodem, met elkaar communiceren, of dat het de schimmels in die bodem zijn. Daar is nog meer onderzoek voor nodig.