Sinan Can over Bescherm De Publieke Omroep: 'Ik zie hoe redacties zich, ondanks de druk, blijven inzetten voor waarheidsvinding'

Sinan Can sluit zich aan bij de actie Bescherm de Publieke Omroep. In deze column vertelt hij waarom.

Verzet is van alle tijden. Overal waar macht zich opdringt, zie je mensen die opstaan. Soms luidruchtig, massaal op straat, soms stil, door een daad van moed die niemand ziet, maar die alles kan veranderen. Afgelopen week zagen we in Servië en Turkije hoe mensen hun stem verhieven tegen onrecht. In Iran zagen we hoe vrouwen – enkel door hun haar te laten wapperen in de wind – zich met gevaar voor eigen leven verzetten. En we zagen ook hoe machthebbers, bang om controle te verliezen, reageerden met geweld.

Verzet kent vele vormen. Soms is het een demonstratie, een protest, een leus op een spandoek. Soms is het een journalist die vragen blijft stellen. Soms is het een werknemer die weigert te zwijgen. En soms is het een groep collega’s die zich uitspreekt voor iets wat groter is dan henzelf.

Bij de NPO starten we deze week de actie: Bescherm de Publieke Omroep. Ik sloot me aan, niet uit eigenbelang – hoe raar dit misschien ook klinkt – ik heb genoeg erkenning en lof gehad de afgelopen jaren, terwijl het de collega’s waren die jullie niet zagen, die het grote werk deden. Daarom gaat dit niet over mij, of over de presentatoren en de bestuurders van de publieke omroep, maar over de mensen die dag in dag uit hun ziel leggen in het maken van programma’s. Mensen die je niet ziet, maar zonder wie je nooit fatsoenlijk geïnformeerd zou worden. Mensen die geloven in hun vak en die zien wat er gebeurt als instituties worden afgebroken. We hebben in zoveel landen gezien wat er gebeurt als vrije media het zwijgen wordt opgelegd. Het gaat niet alleen om het beschermen van een omroep, het gaat om de kern van een gezonde samenleving: waar kritisch denken, eerlijke informatie en het controleren van macht essentieel is. Ja, in Hilversum zijn fouten gemaakt en worden er nog steeds fouten gemaakt. Net als in elke sector, net als overal waar mensen werken. Maar de oplossing is niet het afbreken van wat ons bindt, maar het verbeteren van wat er is.

Ik voel af en toe het wantrouwen als ik door Nederland reis. De afstand en het onbegrip tussen Hilversum en delen van de samenleving is soms groot. Maar ik zie ook hoe hard collega’s werken. Hoe documentairemakers met minimale budgetten blijven zoeken naar verhalen die ertoe doen. Hoe redacties zich ondanks de druk blijven inzetten voor waarheidsvinding en hoe weinig erkenning daar voor is.

Daarom deed het me goed om te zien dat er een klein verzet op gang kwam tegen de bezuiniging van 160 miljoen op de publieke omroep. Eindelijk, dacht ik. Eindelijk laten we horen dat deze strijd niet alleen gaat over geld, maar over iets fundamentelers: een eerlijke, transparante en kritische publieke ruimte.

De Turkse dichter Nâzım Hikmet schreef ooit: ‘Het allerbelangrijkste is niet alleen maar te leven. Maar om waardig te leven, zoals het een mens betaamt. Zonder je over te geven, zonder te buigen, zonder te kruipen, zonder de hand te kussen van een machthebber om te overleven.’ Dat is verzet. Niet altijd groot. Niet altijd luid. Maar altijd noodzakelijk.

Deze column verscheen eerder in de VARAgids. Als eerste lezen? Word abonnee of vraag een gratis proefnummeraan.