Wat?! Influencers van kleur verdienen minder dan hun witte collega's?

Zwarte influencers en influencers van kleur verdienen in de Verenigde Staten een stuk minder voor zogenaamde branddeals dan hun witte collega's. Een loonkloof dus. Hoe zit dat in Nederland?

‘Ik ben een vrouw, bicultureel, zwart en wit. Ik heb negentigduizend volgers op TikTok en werd benaderd door Fashion Nova om vier TikTok-video’s per maand voor ze te maken. Ik vertelde ze dat mijn tarief vijftienhonderd dollar per video is. Ze vertelden me dat ze het alleen wilden doen in ruil voor kleding’, vertelt een anonieme bron aan Instagramaccount @influencerpaygap. Het account telt meer dan duizend verhalen van - voornamelijk vrouwelijke – influencers die hun ervaringen, tarieven en aanbiedingen delen over samenwerkingen met bedrijven op sociale media.

Loonkloof
Die tarieven kunnen onderling namelijk nogal verschillen. Zo ontvangt een influencer met meer volgers meer geld voor een zogenaamde sponsordeal. De reclame bereikt zo immers een groter publiek. Maar er speelt nog iets mee. In de Verenigde Staten werden vierhonderd influencers met verschillende volgersaantallen in een groot onderzoek gevraagd naar marketingaanbiedingen van bedrijven. En wat blijkt? Huidskleur speelt een rol in de hoogte van de aanbiedingen. Een loonkloof van maar liefst negenentwintig procent tussen witte influencers en influencers van kleur. Deze loonkloof wordt nog groter als alleen witte en zwarte influencers worden vergeleken. Tussen hen bevindt zich een loonkloof van maar liefst vijfendertig procent.

Deze kloof overschaduwt de kloof in andere werkvelden, volgens influencerstrateeg D’Anthony Jackson. Systemisch onrecht heeft influencermarketing jaren geplaagd – en is grotendeels genegeerd voor een veel te lange tijd’, aldus Diana Littman, CEO van MSL U.S. Geen verrassing voor YouTuber en influencer Farrah Mousha die dit zelf ook meerdere malen meemaakte: ‘Er is echt een heel groot verschil.’

Overeenkomsten 
In Nederland is er vooralsnog geen onderzoek gedaan naar de influencerloonkloof. Om die reden is het lastig om hard te maken of deze loonkloof ook in Nederland bestaat, vertelt marketing en antiracisme, diversiteit & inclusie expert Chanel Matil Lodik bij podcast Alicante. ‘Ik kan me alleen baseren op mijn eigen ervaring en de ervaringen van mensen om mij heen. Die komen wel overeen met de mensen in Amerika en wat je ziet op de traditionele arbeidsmarkt. (…) ik zit te wachten op het moment dat iemand in Nederland grootschalig onderzoek doet. Nu zijn het alleen anekdotes. Losse verhalen.’

Verschillen
Tegen de loonkloof ageren is door een gebrek aan transparantie en de complexiteit van deals ingewikkeld. Lodik: ‘Het lastige is dat er niemand is die zal zeggen: “Jij bent zwart dus we gaan je niet benaderen.” Of: “Jij bent zwart dus we gaan jou een waardebon geven.” Daarom is het enige wat je kunt doen het aangeven of aankaarten. Ik kan niet zeggen dat zij dat doen omdat ik zwart ben. Ik kan alleen zeggen: "Ik ben zwart en dat is het enige verschil tussen mij en die andere influencer."’

Angstcultuur
Maar ook angstcultuur speelt een rol, volgens Mousha. ‘In de influencerwereld is iedereen heel voorzichtig met zijn carrière. Want je hoeft maar een verkeerd ding te zeggen en er zijn heel veel merken die jou boycotten.’ Dat blijkt ook uit het Amerikaanse onderzoek. 59% van de zwarte influencers zegt dat zich uitspreken over racisme hun inkomen negatief beïnvloedt. Witte influencers hebben daar een stuk minder (lees: 14%) last van. Dat moet anders, vindt ze. ‘We moeten merken hierop aanspreken. Niemand heeft dat nog gedaan. Ik denk dat ze daar heel erg van zullen schrikken.’

Oplossingen
Merken mogen zich, volgens Lodik, nog eens flink achter de oren krabben. ‘Zij moeten zichzelf onder de loep nemen en kijken waarom ze de een meer betalen dan de ander.’ Vooralsnog draaien merken maar al te graag om de hete brei heen. ‘Ze kijken naar alle redenen voor loonkloven - of ander onrecht - behalve onbewuste vooroordelen; het onbewust kiezen voor personen die op je lijken of denken dat zij betere kwaliteit kunnen leveren. Dat gedeelte lijkt men heel bewust over te slaan.’ Oude structuren kunnen, volgens Lodik, alleen doorbroken worden wanneer merken ‘actief antiracistisch bezig zijn, anders houd je in stand wat er al jaren, dan niet eeuwen, aan de hand is’.

Transparantie
Ook de influencers zelf kunnen een rol in spelen in de aanpak van de loonkloof door bijvoorbeeld transparanter te zijn over hun prijzen. In het bijzonder witte influencers, volgens Lodik: ‘Als zij niet delen hoeveel ze krijgen voor bepaalde campagnes, dan weet ik niet of ik het juiste bedrag krijg.’ Bijvoorbeeld via een Nederlandse versie van het eerdergenoemde Instagramaccount @theinfluencerpaygap. ‘Ik denk dat dat heel goed zou kunnen werken.’ Anoniem, dat wel. Want mensen – en Nederlanders in het bijzonder – zijn niet zo happig als het gaat om praten over geld. Maar belangrijk is het wel, want 'dan wordt het moeilijker voor die merken om de een meer te betalen dan de ander’.