Wateroverlast in Nederland: kunnen we dat water niet opslaan voor extreem droge zomers?

Nederland heeft momenteel te maken met wateroverlast, terwijl er in de zomer vaak sprake is van extreme droogte. Kan dit water niet worden vastgehouden?

De rivieren stijgen, wegen staan blank en dijken worden met zandzakken versterkt om ons tegen het water te beschermen. Dat terwijl we in de zomer vaak te maken hebben met extreme droogte. Kunnen we dit overtollige water niet opslaan, om te gebruiken in de zomer?

Hoogwater en extreme droogte ‘wordt extremer in de toekomst’, vertelt demissionair minister van Infrastructuur en Waterstaat Mark Harbers in Buitenhof. ‘Het gaat meer over: hoe snel en de mate waarin? Dat zijn dingen waarop we ons voorbereiden.’ Zo moet het water beter vastgehouden worden, ‘zodat je er wat aan hebt in drogere periodes.’

‘Het water dat we nu vasthouden, kunnen we niet 200 dagen lang vasthouden om in juli of augustus dat probleem (extreme droogte, red.) te voorkomen’, vertelt dagelijks bestuurslid van Waterschap Friesland Cees Pieter van Burgsteden in De Nieuws BV. Het waterschap heeft zeven wateropvanggebieden in polders vol laten stromen. Deze gebieden worden gebruikt om extreem hoogwater tijdelijk op te vangen. Dat water loopt uit zichzelf weer weg, onder andere door verdamping. ‘Er gaat nu vier miljoen kuub in die polders, maar op een zomerdag heb je bijna net zoveel verdamping als dat we nu aan water in die polders hebben staan.’

Wel kan het grondwater weer op peil worden gebracht. Water kan namelijk het beste worden vastgehouden in de bodem. Dit gebeurt onder andere met het programma Ruimte voor de Rivier. Door brede uiterwaarden – het gebied tussen een rivier en een dijk – verdwijnt het water langzamer in de bodem, vertelt algemeen bestuurslid van het waterschap Stichtse Rijnlanden Christine Pleijsier. ‘Hoe langer je het daar kan blijven vasthouden, hoe groter je watervoorraad is.’

• Zorg voor groen in je tuin of op je dak
  Door veel groen in je tuin te plaatsen, kan het water langzamer wegzakken en het grondwater aanvullen. ‘Tegeltjes eruit, plantjes erin’, aldus Pleijsier. Voornamelijk bomen houden water lang vast. Door bodembedekkers als houtsnippers, boomschors, vrouwenmantel of speenkruid te gebruiken, blijft de bodem vochtig. Daarnaast wordt de tuin in de zomer minder warm en trek je vogels, bijen en vlinders aan. Een groendak kan daarnaast bijna de helft van het regenwater opnemen en door verdamping weer afgeven aan de atmosfeer. Ook dit zorgt voor meer verkoeling in de zomer.
• Leg compost in je tuin
  Door compost door het zand in je tuin te scheppen, kan het water beter vastgehouden worden. Heb je kleigrond in je tuin? Dan zorgt het compost voor een lossere structuur, waardoor planten het water beter kunnen opnemen met hun wortels.
• Koppel de regenpijp los
  Door de regenpijp los te koppelen en het water in een regenton of een kuil in de tuin te laten lopen, verdwijnt het water langzaam in de grond. Sluit de regenpijp niet aan op het riool, om riooloverstromingen te voorkomen. Met een overloopslang kan je het water in de tuin of een plantenbak afvoeren. Overigens kan je het water ook ondergronds opslaan, in een zogenoemde infiltratiekrat. Deze houdt het water tijdelijk vast, waarna je het geleidelijk aan de bodem kan afgeven.
• Creëer hoogteverschillen in je tuin
  Als je overtollig water wil afvoeren, is het slim om na te denken over hoogteverschillen in je tuin. Water stroomt namelijk naar het laagste punt toe. Zo kan je je terras laten aflopen, richting een groenstrook. Een andere optie is om een vijver aan te leggen in een lager deel van de tuin.