Worden je ogen écht slechter door je smartphone?

Urenlang brengen we door op onze telefoon; scrollen door TikTok, appen met vrienden en online shoppen. Maar wat doet dat eigenlijk met je ogen?

Gemiddeld brengen we zo'n drie uur per dag door met kijken op onze telefoon. En dat elke dag. Best veel, hè? Is dat eigenlijk slecht voor je ogen?

'Schermgebruik is in principe niet slecht voor de ogen, zeker niet voor voor volwassenen', legt optometrist Owi Owusu Mensah uit. Je krijgt niet acuut een slechte ogen, een hogere brilsterkte of meer kans op oogziektes, legt hij uit in Alledaagse Vragen. Wel kan het zo zijn dat als je je ogen veel gebruikt om dichtbij te zien, bijvoorbeeld bij het lezen van een boek of het scrollen op je telefoon, dat je ogen wat droger en branderiger aan kunnen voelen.

Voor volwassenen zijn de risico's dus relatief klein. Maar voor kinderen kan het vele kijken naar een smartphone wel schadelijk zijn. 'Hun ogen zijn nog volop in ontwikkeling: als ze veel op hun telefoon zitten, gaan hun ogen daar een beetje naartoe groeien en daarop ontwikkelen.' Het gevolg: kinderen krijgen een hogere minsterkte. Oftewel: ze kunnen van veraf minder goed zien. 'En dat geeft weer een verhoogd risico op andere oogziektes op latere leeftijd.' En dan gaat het om oogaandoeningen zoals netvliesloslatingen en veranderingen in de gele vlek van het netvlies.

Ogen ontwikkelen zich tussen de 0 en 21 jaar. In de eerste twaalf jaar kan veel gebruik van schermen zorgen voor bijziendheid. En dat effect is nu al te zien: 'Bij kinderen en pubers wordt steeds meer bijziendheid ontwikkeld – oftewel wazig zien veraf. En dat aandeel wordt allen nog maar groter, weet Owusu Mensah: 'In de komende veertig jaar zal bijna de helft van de bevolking dit hebben'.

Maar er is ook goed nieuws: 'Gelukkig is het wel zo dat we bezig zijn die bijziendheid een beetje terug te draaien door middel van verschillende therapieën, zoals: druppels, het monitoren van de groei van het oog en speciale brillenglazen en therapeutische lenzen.' De belangrijkste tip blijft: leg je telefoon af en toe weg. 'Wij hanteren de 20-20-20-regel. Na iedere twintig minuten dat je op een scherm hebt gekeken, kijk je even twintig seconden op twenty feet – in het Nederlands: zes meter afstand. Lekker even in het oneindige kijken, zodat je ogen kunnen relaxen en je oog ook prikkels krijgt om in de verte te kijken.' Ook buitenlicht, minstens twee uur per dag, is belangrijk voor de gezondheid van je ogen.