Een toneelvoorstelling van de roman ‘Mijn lieve gunsteling’

“Onmogelijk om dit duistere, tomeloze verhaal koeltjes te ondergaan. Of zelfs maar weg te leggen.” Dit citaat uit een artikel van de Volkskrant gaat over de tweede roman van Marieke Lucas Rijneveld. De roman ‘Mijn lieve gunsteling’ liet regisseur Ivo van Hove ook alles behalve onberoerd. Toen hij het las besloot hij: dit verhaal ga ik voor het toneel bewerken. Vanavond schuift hij bij Sophie aan om alles over de - deze week te verschijnen - voorstelling te vertellen.

Nadat Ivo van Hove (64) het verhaal ‘Mijn lieve gunsteling’ had gelezen, besloot hij het voor theater te bewerken. Maar hoe vertolk je zo’n poëtisch verhaal? Laat dat maar aan Van Hove over. Hij begon zijn toneelregisseur-carrière al in 1981 met eigen producties. Die producties zijn inmiddels onderdeel van een flink lange lijst aan producties waaraan hij (mee-)werkte. Sinds 2001 is hij bovendien directeur van het Internationaal Theater Amsterdam (ITA). Van ‘Mijn lieve gunsteling’ deed hij nu ook zelf de bewerking. “Ik kan niet wachten om dit meesterlijk boek op het toneel te brengen. Dank voor het vertrouwen, Marieke Lucas.” Zo drukt Van Hove zijn enthousiasme uit op de website van ITA. 

Marieke Lucas Rijneveld (31) is schrijver en dichter. Hij groeide op in een gereformeerd boerengezin in een dorpje in Noordwest-Brabant. Hij bracht al in 2015 zijn poëziedebuut ‘Kalfsvlies’ uit, waarna in 2018 z’n eerste roman ‘De avond is ongemak’ volgde. Voor zijn eerste roman ontving hij de felbegeerde International Booker Prize. In 2019 verscheen er nog een tweede dichtbundel van Rijneveld. En sinds 2020 ligt ‘Mijn lieve gunsteling’ in de schappen. Nu, in 2023, zorgt regisseur Ivo van Hove dat het verhaal niet alleen in de schappen, maar ook op de planken te zien is. Rijneveld zegt daarover op de ITA-website: “Ik heb er alle vertrouwen in dat het een wonderschone bewerking gaat worden. De koe in de spotlights! En de liefde, natuurlijk, de liefde.”

Al eerder schreef Rijneveld dus het prijswinnende boek ‘De avond is ongemak’. Zowel ‘Mijn lieve gunsteling’ als ‘De avond is ongemak’ bevatten thema’s als: obsessie, het boerenleven, het platteland en God. Een belangrijk verschil tussen de boeken is dat Rijneveld ze vanuit een ander perspectief schrijft. “De ‘ik’ uit De avond is ongemak is de ‘je’ uit Mijn lieve gunsteling geworden.” Zo staat uitgelegd in het artikel uit de Volkskrant erover.

Je krijgt het verhaal uit ‘Mijn lieve gunsteling’ vanuit het perspectief van een 49-jarige veearts verteld. De veearts is regelmatig aan het werk op een boerderij, waar hij ‘klauwbekapt’ of een ‘tussenklauwspleet’ leeghaalt. Op een warme zomerdag ziet hij daar een 14-jarige boerendochter ronddartelen. Al direct aan het begin van het boek spreekt de veearts tegen de “lieve gunsteling”. De lezer kijkt vanuit zijn belevingswereld naar hun verhouding en voelt zich daardoor bijna medeplichtig aan de verboden liefde. 

Deze week gaat de toneelvoorstelling van 'Mijn lieve gunsteling' voor het eerst in première.