Het wordt gezien als dé manier om op grote schaal klimaatverandering tegen te gaan: groene waterstof. Shell, Gasunie, Groningen Seaports en de provincie Groningen willen proberen de grootste groene waterstoffabriek van Europa te bouwen. In Eemshaven of op de Noordzee. Alleen moet de overheid wel over de brug komen met vergunning en subsidie, hoewel het project uiteindelijk wel op eigen benen moet kunnen staan.  

Het megaproject, getiteld 'NorthH2' wordt ook wel 'de start van een groter waterstofsysteem' genoemd en moet goed zijn voor de opwekking van 0,8 miljoen ton groene waterstof op jaarbasis.

Waterstof wordt gezien als een grote pijler in de energietransitie. Het gas heeft vele voordelen: niet toxisch, veroorzaakt geen zure regen, tast de ozonlaag niet aan en veroorzaakt geen schadelijke uitstoot. In vergelijking met alle andere brandstoffen heeft waterstof de hoogste verbrandingswaarde per kilo en is dus de meest efficiënte. In tegenstelling tot brandstoffen op koolstofbasis (aardgas, kolen), ontstaan er bij de verbranding van waterstof geen schadelijke bijproducten. Wanneer waterstof een verbinding aangaat met zuurstof in een brandstofcel, worden uitsluitend energie en zuiver water geproduceerd. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij waterstofauto's: je tankt het gas als LPG, in de brandstofcel reageert zuurstof met de waterstof en ontstaat elektriciteit. En komt er water uit je uitlaat!

Omdat waterstof is om te zetten naar stroom, ontstaat een ander voordeel: energieopslag. Elektriciteit op grote schaal opslaan is lastig. Dat vormt een groot probleem bij zonne- en windenergie: bij mooi weer en wind een overschot, bij duister en windstilte tekorten. Waterstof laat zich echter wel makkelijk opslaan, en kan daarom een rol spelen als buffer in de energievoorziening.

Waterstof is dé oplossing zou je zeggen, ware het niet dat waterstof geproduceerd moet worden. Dat kan op verschillende manieren. Waterstof kan bijvoorbeeld gewonnen worden uit fossiele brandstoffen als aardgas of steenkool, maar het project in Groningen wil elektrolyse toepassen: waterstof maken met behulp van (veel) stroom. En om dat duurzaam te doen wil het consortium een enorm windmolenpark bouwen op de Noordzee, dat rond 2030 een ongekende 3 tot 4 gigawatt moet opleveren. 

De gaswinning in Groningen wordt in 2022  gestopt door het kabinet. Hoe gaat de concurrent van aardgas ervoor zorgen dat De Gasunie en Groningen profiteren? De kansen liggen allereerst in een groot aantal banen dat ontstaat bij de bouw van het windmolenpark en de bouw van de waterstoffabriek, die daarna structureel onderhoud nodig hebben en bediend moeten worden. De Gasunie kan een grote rol spelen in de distributie van het waterstofgas. Diens oude (en nieuw te leggen) leidingen brengen het gas naar de industrieën die het nodig hebben, want vooralsnog wordt niet gemikt op huishoudens.
Ook kan het staatsbedrijf een rol spelen in de opslag. De voormalige strategische gasreserves in diepe zoutcavernes bij Zuidwending lenen zich uitstekend voor de opslag van waterstof.

Een gouden toekomst voor Groningen dankzij waterstof? Maar ook het milieu is er blij mee, want dit project kan vanaf 2027 een CO2-reductie opleveren van zeven megaton per jaar. Dat komt neer op 3,7 procent van de totale Nederlandse uitstoot! Ook ruim de helft van de huidige uitstoot van de hoogovens, de grootste CO2-uitstoter in Nederland.

Dat het geen onwerkelijke droom is laat de NS zien: in hun streven om het spoor in 2050 CO2-neutraal te maken, onderzoekt het bedrijf waterstoftreinen. Gisteren kwam een testmodel aan in Nederland! Nu maar hopen dat de plannen werkelijkheid kunnen worden.

Bron: Spoorpro, Bright, Telegraaf