Aaigras tegen breinrot

Aai eens een graspol, je hond, je kind of knuffel desnoods een boom, en prompt begint uw phone te snorren. De anorganische wereld van staal, beton en verslavende elektronica wordt op subtiele wijze, middels de zachte brug van organische levensvormen, op u overgebracht. Een duivels staaltje knap koopmanschap waar werkelijk geen negatieve speld tussen valt te wurmen. Aan een app die u aanzet om het ding fijn ongebruikt in de bureaulade te laten liggen wordt ongetwijfeld gewerkt.

Een oude bekende zendt mij regelmatig berichten vanuit zijn ‘Aaifoon’. Een vrolijke benaming voor één van de vele helse apparaten waaraan inmiddels de helft van de wereldpopulatie verslaafd is geraakt. Om die kwalijk riekende grauwsluier nu bij onze geliefde ‘phones’ weg te nemen komen inventieve geesten met sympathieke oplossingen. De meest recente heet Touch-Grass en de site schopt gelijk de deur in: DECREASE YOUR SCREENTIME… TOUCH GRASS!

Tegen de digitale vloedgolf, de schermverslaving, breinrot en ‘doomscrolling’, een term voor misschien één van de pijnlijkste (en op termijn meest schadelijke) bijverschijnselen van het onbeperkt snellen van negatieve nieuwskoppen waardoor men zichzelf een depressie in scrollt.

Laura Hoogenraad biedt, namens NRC, de helpende hand middels een heuse ‘masterclass stoppen met scrollen’. De één z’n dood blijkt weer eens andermans brood. Zij leert ons deze wijze lessen vanuit het oogpunt van ‘tijd terug winnen’ en het ‘bedwingen van schermtijd’. Een loffelijk streven waar de échte schermklevers uiteraard geen enkele boodschap aan zullen hebben. ‘Schermtijdstrijd’ en ‘Telefoonvrije zones’ zullen hen als een onoverkomelijke nachtmerrie-begrippen voorkomen.

Hoe meer we begrijpen van onze desastreuze digitale leefstijl, hoe verknochter we er aan raken, schijnt het. Een vingertje in de dijk hier en daar zal het wassende water echter niet doen keren. Anno nu lijkt het stoppen met vleeseten, roken en alcoholgebruik een peulenschil vergeleken bij ons gevecht met de phone-prothese. Besef en schermschaamte zat, maar hoe geeft men dat schuldgevoel handen en voeten?!

Ondertussen blijft het ook stevig megaboetes regenen in de digitale communicatiewereld. Gaat het niet om het ‘ongeoorloofd gebruik van locatiedata’ of ‘machtsmisbruik middels monopolie’, dan is het wel ‘overtreding van de privacywet’, zoals nu weer het geval bij TikTok. Die miljardenboetes lijken nóg niet veel effect te sorteren daar de inkomsten van dergelijke bedrijven een veelvoud betreffen. Het klinkt dus bemoedigend maar is tegelijkertijd net zo paradoxaal als de Holland Casino’s die onlangs klaagden dat het zo slecht met ze ging. Er moet personeel uit en de winkans moet kleiner.

Enerzijds exploiteert de overheid een casino en anderzijds schrijft zij campagnes uit die het buitensporig gokgedrag moeten indammen. Dat is de pooier die je  zijn dames aanbiedt maar vervolgens wel waarschuwt voor geslachtsziekten en vrouwenhandel.

Burgers willen, liefst gratis, zoveel mogelijk digitale snelwegen op en ongehinderd consumeerderen maar ze moeten wel beschermd tegen die grote boze digitale wolven die hinderlijk adverteren, hun gegevens opslaan, verpatsen en aan verregaande ‘klantenbinding’ doen. Tsja lieve digitale horde, misschien moeten jullie die gretig scrollende vingertjes toch eens een beetje leren beheersen. Zelfdiscipline begint vanaf nu met het aaien van een grasmat in de échte wereld, daarmee is stap één in ieder geval gezet.