Academische Kintsugi

De kopjes glommen zo mooi tijdens de welkomstbijeenkomst voor nieuwe medewerkers van de universiteit afgelopen lente. Het College van Bestuur (CvB) van Tilburg University liet deze bijeenkomst organiseren zodat er geluisterd kon worden naar wensen van het verse bloed in de geledingen. Maar dat de oren van de kopjes van de leden van het CvB af vielen in de loop van 2024, haalde toch enige glans af van de prille relatie. Tijdens een vreedzaam protest van Palestine Solidarity Tilburg (PST) op 30 januari 2025 waarbij studenten en docenten aanwezig waren, weigerde het CvB persoonlijk met de demonstranten in gesprek te gaan. Dit terwijl de bestuurders in hun nauwelijks leesbare reactie op het adviesrapport, waarin zij gemaand worden de banden met Israëlische instituties te verbreken, zelf het belang van 'in gesprek met elkaar gaan' benadrukken en als argument aanvoeren om de banden níet op te schorten - terwijl er actueel een genocide plaatsvindt. Het CvB toont zijn ware gezicht en maakt zichzelf ongeloofwaardig door het eenzijdig veranderen van de samenwerkingsrelatie met zijn eigen studenten en docenten. Het CvB vergrendelt het gebouw en besteedt het conflict met PST uit aan politie (nogal een exercitie van je machtspositie), terwijl het niet eenzijdig een verandering in de samenwerkingsrelatie wil aanbrengen met Israëlische instituties. Het CvB laat zich achter het karretje spannen van Israël, immers zij wachten geduldig tot Israël met hen in gesprek wil, en laten vreedzame studenten en docenten onderwijl wachten in een gang van een universiteitsgebouw. Hiermee legitimeert het CvB geweld, oppressie en discriminatie. Het CvB maakt studenten en medewerkers ongewild medeplichtig aan de genocide die plaatsvindt.

Het is als die kennis die je kent die vastzit in een nare relatie. Iedereen om haar heen ziet dat ze slecht behandeld wordt, maar de vrouw in kwestie durft de stap om op eigen benen te staan nog niet te wagen. Zo beschouwd kunnen we mededogen hebben met de leden van het CvB. Maar het CvB is niet die vrouw die niet weg durft. Zij zijn in een positie van privilege. Zij hebben macht. Wanneer zij zich verschansen op het pluche met de staart tussen de benen verloochenen zij hun moraliteit. Van mensen die besluiten een leidersrol te vervullen mag je verwachten dat ze moedig zijn en durven te staan voor hun keuzes. Het CvB is alles behalve dat voor ons. Het is bestuurdersonwaardig. 

Toch, als iets gebroken is, is het nooit te laat een poging doen het te lijmen. Wij gunnen het CvB de kunst van Kintsugi; de oren weer terug lijmen aan de kopjes met gouden plaksel en ervaren dat die versie mooier is dan het origineel. In deze metafoor omarmt het CvB dat het niet goed geluisterd heeft en zijn handelen onjuist was. Het draagt dan de pijn die dat doet (aan het ego) waarmee ruimte ontstaat een andere keuze te maken. Het voelt dan zelf aan dat het maken van excuses aan de eigen gemeenschap gepast is. Als je verantwoordelijkheid neemt voor pijnlijke gebeurtenissen zie je de waarachtigheid in het protest van studenten en docenten weer scherp. Je voelt dan plots dat op schoot blijven zitten bij Schoof misschien op korte termijn wat meer geld oplevert in de competitie tussen universiteiten, maar dat je ziel door het afvoerputje gespoeld er toch minder mooi uit ziet. Je hoort ineens luid en duidelijk dat de weg van stille diplomatie niet een einde maakte aan apartheid in Zuid-Afrika, noch dat het zorgde voor stemrecht voor vrouwen, noch dat het minder segregatie betekende in de V.S. 

CvB, bescherm je ziel, verbreek niet de banden met ons, maar met de Israëlische instituties. Draag je imperfecties met trots, verhul ze niet in wollige taal. Dat geeft alleen maar doffe ellende.