Afgang voor PVV-minister Faber: moet spreidingswet van stal halen die ze zelf wil afschaffen

PVV-minister Marjolein Faber laat per direct asielzoekers vanuit het overvolle aanmeldcentrum in Ter Apel overplaatsen naar gemeenten door heel Nederland. Deze noodgreep was niet nodig geweest als het extreemrechtse kabinet-Wilders onder leiding van Dick Schoof de speciale wet die hiervoor in het leven was geroepen, de Spreidingswet, niet onmiddellijk na het aannemen ervan weer voornemens was deze om zeep te helpen.

Het verspreiden van asielzoekers over centra elders in het land is nodig omdat Ter Apel uit zijn voegen barst. Dit als gevolg van de trage doorstroomprocedures en het gebrek aan opvanglocaties, alleen een politieke keuze van opeenvolgende kabinetten-Rutte. Om dit soepeler te laten verlopen verzette verantwoordelijke oud-staatssecretaris Eric van den Burg (VVD) bergen om de Spreidingswet door beide Kamers te loodsen, een wet waar onder meer de gemeente Westerwolde waar Ter Apel onder valt, om stond te springen.

Direct na de verkiezingen en de vorming van het meest rechtse kabinet ooit onder leiding van Geert Wilders, werd aangekondigd dat de Spreidingswet de nek alweer werd omgedraaid. Waarbij VVD-leider Dilan Yesilgöz, bevangen door het rechtspopulisme, en passant haar eigen oud-staatssecretaris Van den Burg een dolk in zijn rug stak.

Dat Faber er nu noodgedwongen voor moet kiezen asielzoekers over verschillende centra in andere gemeenten te verspreiden, mag dan ook gerust een afgang heten. Dwingen kan de minister de gemeenten echter niet, zoals volgens de Spreidingswet wel had gekund. In plaats daarvan moet de PVV’er het nu doen met “een uiterst verzoek”.

Dat de Spreidingswet überhaupt werd getorpedeerd, is niet vanwege het animo. Veel gemeenten juichten het besluit juist toe omdat zo tot een eerlijker verdeling gekomen zou worden. Geert Wilders en consorten kozen in plaats daarvan voor een aanpak recht uit het handboek voor nationalistische rechtspopulisten en besloten dat de beelden van een overvol Ter Apel, met alle bijkomende ongeregeldheden, electoraal weleens zijn vruchten kon afwerpen. Het COA moet ondertussen een dwangsom betalen aan de gemeente Westerwold voor elke nacht dat er te veel mensen in Ter Apel overnachten, een rekening die uiteindelijk door het kabinet moet worden opgepakt.

Een woordvoerder van ministerie van Asiel en Migratie waar Faber de scepter zwaait zegt dan ook te hopen dat gemeenten vrijwillig hun deuren openen. "Anders hebben we meteen weer een rechtszaak aan onze broek."