Alle dertien goed!

Hoera voor de geheel politiek incorrecte Hollandse koopmansgeest

Het oudste verdienmodel in de muziekbizz is de compilatie. Pletter ‘De beste van..’ of alle hits van dat moment op een schijf en daar is uw instant kaskraker. Warm aanbevolen! was vaak gebruikte kretologie. Bekend van TV! Dat was ooit een aanbeveling.

Bijna onvoorstelbaar echter is een heel specifiek concept dat eind jaren zeventig de markt overspoelde. Een krankzinnig simpel idee, toen al ‘Oh la la!’ en volstrekt onoorbaar maar tegelijkertijd ook zo gezellig populistisch dat ze zelfs bij het meest grijze doorsnee-gezin in de platenkast stonden.

Hoogblond en met een brede glimlach loenst een ‘lekker Hollands wijf’ u aan. ‘Hoezenpoes’ noemde Annie M.G. Schmidt dit verschijnsel. Als er al knopen aan het bloesje zaten dan waren daarvan minstens de bovenste vier flink los zodat u onvermijdelijk diep het decolleté werd ingetrokken. Een rood/wit geblokte houthakkersversie kon ook ter hoogte van het middel dichtgeknoopt zitten. Was dit dan de soundtrack van een Tiroler softporno-film? Niks hoor, u werd ouderwets verleid tot het kopen van een langspeelplaat, kortweg de LP, vol (Hollandse) hits. Notabene op het gerenommeerde Philips-label Phonogram werd de ALLE DERTIEN GOED!-reeks op de brave huisvaders (en zonen) van Nederland afgevuurd. Inderdaad veel hits maar ook evenveel rotzooi van eendagsvliegen waar toen al niemand ooit van had gehoord.                                                            

Radio en TV-spotjes schreeuwden om het hardst dat het onmisbare nieuwste deel in de reeks op u te wachten lag “..bij de betere platenzaak” en onveranderlijk was er dan een volstrekt willekeurige greep hits op de plaat geperst waarbij de legendarische hoezen zich duidelijk richtten tot de vooral mannelijke clientèle. Schaamteloos, half naakt, schalks over de schouder kijkend, licht gebogen dan wel zittend, een gezonde sexblos op de lachende wangen. Het subtiel(?) openvallende hemd, een minuscuul slipje en een betrapte blik deden het spannendste vermoeden. Soms stonden de dames ook stoer met de armen over elkaar zodat de trotse voorgevel de halve hoes bedekte met daar boven de kenmerkende blonde kop met schitterend brede tandpasta-lach. Nederlands eerste playmate (1983), model Ellen Soeters was de logische keuze.

Er waren ook meiden met leren jackies of in zedige bikini en zélfs enkele preutselingen die geheel gekleed gingen. Wellicht hadden de platenbazen hier de moeder van het gezin op het oog als doelgroep. Bij die meisjes is het lulligheid troef; Een gebreid groen spencertje over het bruine, hooggesloten overhemd, ribfluwelen broek en af en toe zelfs een boerenzakdoek-hoofddoekje (Een tongbreker, ik weet het, maar men droeg die dingen toen écht).                    Deze lieve brunettes gaven natuurlijk wel hun breedste glimlach maar verloren het in verkoopkracht op alle fronten van hun ondeugende blonde zusters. Zoals altijd: Sex sells! Wie meerdere edities naast elkaar houdt zal het overigens opvallen dat het vaak dezelfde modellen betreft. De foto-sessies zullen een vermakelijk verkleedpartijtje-voor-volwassenen zijn geweest.

De ALLE DERTIEN-reeks was een dermate fenomeen dat satirici van Kooten en de Bie al in 1976 de hoes integraal parodieërden op de achterzijde van hun tweede langspeelplaat (of Simpelpee). ALLE DERTIEN FABELTASTIES!, typische verkretelogie van het illustere duo. Weer dat breed lachende ‘lekkere blonde wijf van dienst’ met openvallend hemdje en minuscule slip aan. En zelfs de details kloppen: In de linkerbovenhoek de aanbeveling ‘Originele versies’ en rechtsboven ‘Tijdelijk’. De originele serie putte zich uit in dat soort verkooppraat, dus denkt u vooral niet voor weinig geld een compleet met obscure covers ingespeelde plaat te hebben aangeschaft: Dit is de real deal! En een beetje opschieten ook, want: TIJDELIJK! Marketing, van dik hout zaagt men vette bielzen.

Hilarisch zijn de exemplaren die naast ALLE DERTIEN STEENGOED! (let op de subtiele wijziging in de titel) vermeldden dat er ‘+twee extra nummers’ op stonden. ALLE VIJFTIEN STEENGOED klonk waarschijnlijk te gewoontjes. Al ras volgde het onvermijdelijke ALWEER ALLE DERTIEN GOED! En de nodige ‘rip offs’ met zo mogelijk nog vreselijker titels zoals HOLLANDSE HITPOURRI. De werkelijkheid haalde de ironie keihard in maar ach; Wansmaak van ‘toen’ is steevast cultverschijnsel van ‘nu’, dus waar hèbben we het over.

Maar welke artiesten stonden dan eigenlijk op die platen? …nu ja, wie kan dat eigenlijk iets schelen? De Hoezenpoezen, dáar ging het om. Hoera voor de geheel politiek incorrecte Hollandse koopmansgeest!