Als de Europese Unie Israël aanpakt, kan de Arabische Liga Hamas voor haar rekening nemen

Hamas moet de gijzelaars vrijlaten, de strijd staken en de wapens overdragen aan de Palestijnse Autoriteit. Daarna neemt die het gezag in Gaza over. Dat staat in een verklaring die niet alleen door delegaties van de Arabische Liga maar ook door de Europese Unie en een groot aantal landen, zoals Turkije, Mexico, het Verenigd Koninkrijk en Senegal is ondertekend. Ze kwam tot stand op een speciale bijeenkomst in New York onder auspiciën van de Verenigde Naties, die onder gezamenlijk voorzitterschap stond van Frankrijk en Saoedi Arabië. Ondertekening wil niet zeggen dat landen zich aan de inhoud committeren. De officiële delegaties deden dat. De verklaring is bedoeld als een eerste schets voor een nieuwe routekaart naar vrede tussen de rivier en de zee. Daarom is ze niet van politiek belang ontbloot. Iedereen kan er mee werken, zowel ambtenaren als politici en activisten.

Onder de ondertekenaren schitteren zowel de Verenigde Staten als Israël door afwezigheid. Trumpiaans Washington noemt de verklaring contraproductief. De inhoud zint Israël evenmin.

Dat over Hamas is maar een korte alinea in een tekst van zeven pagina’s. Daarin wordt de Palestijnse Staat en het bestaansrecht ervan expliciet erkend. Het is deze onderhandelingspartner waarmee Israël tot een vergelijk moet zien te komen, dit onder nauwlettend toezicht der bondgenoten van beide partijen.

Het is duidelijk dat de zwakke Palestijnse Autoriteit nooit in staat zal zijn zelfstandig het gezag in Gaza over te nemen. Ze zal ondersteuning nodig hebben op alle gebied. Ook is enorme financiële, technische en materiële hulp nodig om de wederopbouw ter hand te nemen.

Uiteindelijk zal dit alles leiden tot twee staten, die respectievelijk het nationaal tehuis zijn voor alle joden en voor alle Palestijnen. Dit in een regio waar onderlinge rivaliteiten hebben plaats gemaakt voor vrede en samenwerking.

Beide staten zullen economisch alleen levensvatbaar zijn als zij elkaar helpen in plaats van in elkaars vaarwater te zitten. Dat zal in de praktijk nog een hele klus worden. Kijk maar naar Bosnië waar de tegenstellingen tussen de beide landsdelen vijfentwintig jaar naar de burgeroorlog nog steeds groot zijn. Toch is dit de enige weg.

In de praktijk zal de verklaring scheurpapier blijken omdat de Verenigde Staten en Israël er expliciet afstand van nemen. Dit maakt Israël tot de belangrijkste hinderpaal voor de weg naar een oplossing met twee staten. Voor de Europese Unie is de tijd dan ook voorbij het land met zijden handschoentjes aan te pakken. Ondertussen kan de Arabische Liga Hamas onder handen nemen.

Het is te hopen dat deze verklaring volgende week op tafel ligt als de Commissie Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer ondanks het heilige reces toch maar bij elkaar komt. Ze inspireert tot een ferme houding. Dat geldt niet alleen voor de partijen maar ook voor de regering Schoof. In ieder geval kan een erkenning van de Palestijnse staat niet langer worden uitgesteld, alle smoesjes ten spijt.

Als Gaza een rol krijgt in de verkiezingsstrijd, hoort de verklaring van New York deel uit te maken van de debatten.

De solidariteitsbeweging met Palestina zou er goed aan doen contact te zoeken met de binnenlandse oppositie in Israël. Dat land is namelijk geen monoliet. Wie nu nog beweert dat de terreurstaat en de zionistische entiteit geen bestaansrecht heeft, speelt alleen maar Netanyahu en de extremisten om hen heen in de kaart. Een regime change in Jeruzalem is urgent, zodat men ook in de regeringsgebouwen het bestaansrecht van de Palestijnse staat aanvaardt.

Met Hamas moet het afgelopen zijn. Haar strategie is mislukt. Zij is net als de regering Netanyahu een hinderpaal voor vrede en een situatie waarin Palestijnen de kans krijgen te werken aan hun eigen geluk in plaats van dat zij pionnen zijn in een gewelddadig spel om de macht.

Nederland en de Europese Unie dienen niet alleen druk uit te oefenen op Israël maar ook royale ondersteuning te bieden bij de opbouw van een levensvatbare, functionerende Palestijnse staat op de West Bank en in de Gazastrook, dit met onmiddellijke ingang.

En bij dit alles blijft de allereerste prioriteit voor de komende maanden het beëindigen van de hongersnood en het scheppen van voedselveiligheid. Alle grensovergangen van de Gaza strip zijn nodig om voldoende bevoorrading tot stand te brengen. Er is geen excuus voor een blokkade waar dan ook.

Lees hier de verklaring van New York.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin, zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Nederland en hongersnood