Amerikaans extreemrechts drijvende kracht achter Canadees truckersprotest

Ottawa wordt belegerd door een konvooi vrachtwagens waarvan de chauffeurs zeggen te protesteren tegen de Canadese vaccinatieverplichting voor truckers die de grens met de VS over zijn geweest. Een vertegenwoordiging van de Canadese bevolking zijn ze echter bij lange na niet. Ruim 80 procent van de Canadezen is volledig gevaccineerd. Als we alleen de truckers meetellen, schiet de wijzer zelfs nog verder in het groen: zo’n 90 procent van hen heeft de prikken gehad. De truckersvakbond zit er zeker niet achter, die heeft zich fel tegen de protesten uitgesproken. Net als het gros van de Canadezen zelf, de burgemeester en inwoners van Ottawa en premier Justin Trudeau. En zo dringt zich de vraag op: wie zijn het dan wel en waar komen ze vandaan?

Amerikaanse journalisten van nieuwsplatform GRID gingen op onderzoek uit. Daarbij deden ze een opvallende ontdekking. De grootste steunpagina’s op Facebook en de verschillende donatiecampagnes (twee stuks, waarop gezamenlijk 14 miljoen dollar is binnengehaald) leiden terug naar een persoonlijke Facebookpagina, namelijk van een vrouw in het Amerikaanse Missouri. Op dat account was jarenlang geen enkele politieke activiteit zichtbaar, tot op 22 januari van dit jaar plots een donatieactie voor Donald Trump werd gedeeld. Daaronder een bericht van de dochter van de vrouw: ‘Ik vind het grappig hoe je wel m’n moeders account kunt hacken, maar mijn privébericht niet wil beantwoorden.’

GRID zocht telefonisch contact met de vrouw, die bevestigde dat haar account inderdaad gehackt was. Het gestolen account begon eind januari Facebookgroepen aan te maken en beheren – allemaal tussen 26 en 28 januari van dit jaar -, die gezamenlijk direct al zo’n 300.000 volgers hadden.

Volgens gedragswetenschapper Gordon Pennycook is het belangrijk om te kijken wie de grootste supporters van de truckersbeweging zijn. En die komen vrijwel allemaal uit het uiterst rechtse spectrum in de Verenigde Staten. Donald Trump liet tijdens een van zijn bijeenkomsten in Texas weten dat hij “tot het einde” achter hun “verzet” stond. Ook pro-Trump politici als gouverneur Ron DeSantis, J.D. Vance en QAnon-senator Marjorie Taylor Greene roepen op tot (financiële) steun aan de truckers, net als extreemrechtse mediapersoonlijkheden Ben Shapiro en Glenn Beck. Veel donaties op de inmiddels bevroren GoFundMe-pagina’s, zijn dan ook afkomstig van Canada’s zuiderburen.

Dominik A. Stecula, politiek wetenschapper aan de universiteit van Colorado, ziet het met lede ogen aan. Hij wijst ook op de Conservatieve Partij in Canada die steeds meer Amerikaanse trekjes begint te vertonen. Een week geleden werd de partijleider uit zijn functie gezet en vervangen door een interim die zich graag laat fotograferen met een MAGA-pet op. Volgens Specula exporteert Amerikaans extreemrechts zijn “cultuuroorlogen” naar andere landen: ‘Amerikaanse donateurs hebben geen enkele interesse in de nuances van Canadese politiek, of de wensen van de Canadese burger. Het interesseert ze niet wie het leiderschap heeft. Ze houden gewoon van het idee dat een groep witte truckers een hoofdstad bezet en daar de boel sloopt.’

Volgens Stecula bestrijdt niet dat er groep Canadese truckers is die zich werkelijk druk maakt om de vaccinatieplicht en daarom de straat op gaat. Maar die groep is klein. Het protest dat zij zijn gestart, is snel en gretig gekaapt door extreemrechts dat het protest dankbaar aangrijpt om hun racistische, homofobe en anti-overheidsdenkbeelden te verspreiden.