Amerikanen krijgen rekening Trump gepresenteerd en dat is schrikken

De handelstarieven van Donald Trump hebben het tegenovergestelde effect van wat beloofd werd. In plaats van het Amerikaanse handelstekort te verkleinen, is het in juli juist met 32,5% gegroeid tot meer dan 78 miljard dollar. Ondertussen krijgen gewone Amerikanen de rekening gepresenteerd. Letterlijk.

Trump presenteerde zijn nieuwe handelstarieven met veel bombarie. Hij had er zelfs een grote kaart voor laat printen die hij triomfantelijk ophield in de tuin van het Witte Huis. Er waren er, zoals gewoonlijk bij Trump, maar weinigen die ook maar iets van logica konden ontdekken. Veel van die aanvankelijk aangekondigde tarieven sneuvelden vervolgens weer, om daarna toch weer in te gaan. Elk land zijn eigen tarief, waarbij persoonlijke vetes van Trump een grote rol spelen. Zo kreeg Brazilië een heffing van 50% opgelegd omdat Trump het niet eens is met de berechting van zijn zielsverwant Jaïr Bolsonaro, de oud-president die terechstaat voor onder meer het plannen van een staatsgreep (geheel volgens het spelboekje van Trump zelf). Of nog kinderachtiger, de 39% voor Zwitserland, hoger dan het Europese gemiddelde, omdat de Zwiterse president Karin Keller-Sutter het had aangedurfd Trump uit te leggen wat die verhoogde importtarieven wérkelijk betekenen. Belerend en onbeschoft, vond Trump, maar Keller-Sutter had uiteraard gelijk. Net als vrijwel alle Amerikaanse economen die hiervoor waarschuwden, maar Trump hield voet bij stuk: de Amerikanen zelf zouden juist goedkoper af zijn.

De juridische basis voor veel van deze tarieven is in de VS inmiddels onder vuur komen te liggen. Een federaal hof van beroep oordeelde eind augustus dat veel van Trumps tariefbeleid ongrondwettelijk is, omdat de president de wettelijke bevoegdheid helemaal niet heeft om eenzijdig tarieven op te leggen onder de International Emergency Economic Powers Act waar Trump gebruik van maakt. Die wet is bedoeld om snel in te kunnen grijpen in de economie in tijden van oorlog of een nationale crisis. Die is er niet. Hoewel de tarieven van kracht blijven totdat het door Trump-loyalisten bevolkte Hooggerechtshof een definitieve uitspraak doet, hangt er een immense schaduw van 142 miljard dollar aan geïnde belastingen boven het Trump-regime, geld dat mogelijk moet worden terugbetaald.

Voor gewone consumenten wordt de realiteit van Trumps bizarre handelsoorlog steeds pijnlijker voelbaar. Schrijfster Susan Orlean kreeg bij het ophalen van een pakket uit Canada een tariefrekening van ruim 2100 dollar gepresenteerd voor kleding ter waarde van enkele honderden dollars. Veel internationale webwinkels hebben inmiddels hun leveringen aan de VS gestopt of drastisch duurder gemaakt. Van Nederlandse breiwol tot Japanse agenda's en Franse T-shirts; de toegang tot internationale producten die Amerikanen decennialang als vanzelfsprekend beschouwden, verdwijnt in rap tempo.

De gevolgen van Trumps desastreuse beleid raken ook iconische merken als LEGO. Het Deense speelgoedbedrijf heeft zijn populaire 'Pick-a-Brick' programma in Noord-Amerika opgeschort, waarbij fans individuele LEGO-steentjes konden bestellen voor 50 cent tot 2 dollar per stuk. Door de nieuwe tariefregels worden zelfs deze kleine onderdelen onderworpen aan invoerrechten, waardoor het financieel niet meer haalbaar is voor LEGO om het programma voort te zetten. Het programma bleek door de jaren heen een gigantisch succes, zowel voor LEGO-liefhebbers als voor het bedrijf zelf. Het hielp niet alleen individuele bouwers om hun collecties compleet te maken, uit te bouwen, of zelfs compleet nieuwe ontwerpen te maken. LEGO maakte op zijn beurt gebruik van die creativiteit door zo nieuwe ontwerpen te ontdekken en over te nemen, onterwepen die commercieel succesvol bleken.

Aanvankelijk bestond er nog een zogenaamde 'de minimis'-regeling, waardoor kleine pakketten onder de 100 dollar belastingvrij konden worden ingevoerd. Ook die is inmiddels door het Trump-regime afgeschaft, tegen alle adviezen in en met verwoestend gevolg: bedrijven gaan failliet, internationale leveranciers mijden de Amerikaanse markt, en consumenten ontdekken dat hun toegang tot de wereldwijde markt niet zo onbeperkt was als ze altijd dachten. Wat begon als een op voorhand al stupide poging om Amerika's economische soevereiniteit "te herstellen", dreigt uit te monden in een zelfopgelegde economische isolatie met de Amerikaanse consument als grootste verliezer.