Artificiële intelligentie, de nieuwe dimensie

Als wij nu al bepaald A.I. gegenereerd beeld en geluid niet als zodanig kunnen herkennen hoe denken wij dat in de toekomst dan überhaupt te kunnen hanteren?

Grappig, dat een ulta-modern begrip als ‘uncanny valley’ zich alleen goed laat vertalen in oer-ouderwets Hollands: Een groot gevoel van onbehagen. Het betreft het gevoel dat je bekruipt bij het zien van een pop, beeld of robot die zóveel gelijkenis heeft met de mens dat het onbehaaglijk wordt. Dat gevoel beleeft men mondiaal en is zeer menselijk. Een nog modernere collectieve angst die zich momenteel voordoet is die voor de oncontroleerbare Artificial Intelligence, en dat is niet zo gek. Onlangs werd in een krantenartikel een groep hoogleraren en universitair docenten gevraagd naar hun gedachten aangaande A.I.

Uit die interviews komen een aantal interessante zaken naar voren die naar een verbijsterende conclusie leiden. Over het creëren van kunst:”A.I. heeft geen intentie” (kunst zonder bedoeling/betekenis). A.I. is “..wel scheppend” maar heeft “..geen verbeeldingsvermogen”. Over het samenstellen van een recept: A.I. kan “..geen smaak ervaren”. In het algemeen kan A.I. “..niet flexibel denken en redeneren..”.

Het wezen met de kenmerken van wat A.I. allemaal níet is en kan, staat bij ons bekend als ‘Mens’. Wat A.I. allemaal wél kan (worden) is de mens grotendeels overbodig maken. Dat volgt uit de optelsom van algoritmen die A.I. zijn.

Dat kunnen onze menselijke hersenen eigenlijk net zo slecht verwerken als dat malle begrip ‘uncanny valley’. Als wij nu al bepaald A.I. gegenereerd beeld en geluid niet als zodanig kunnen herkennen hoe denken wij dat in de toekomst dan überhaupt te kunnen hanteren?

Opvallend eensluidend zijn de ondervraagden over de duiding van het begrip ‘intelligentie’. Men maakt onderscheid tussen machinale en menselijke intelligentie. Menselijke cognitie en machinale acht men onverenigbaar en sluit men zelfs uit. Het gaat dus over toegepaste intelligentie. Een aanvulling op de onze, zoals computers ons bijvoorbeeld in rekenen en geheugen allang voorbijstreven. De computer die over zichzelf, en dus over ons, kan nadenken verwijst men naar het rijk der fabelen. Sciencefiction onzin. Toch zal een mogelijk kunstmatig superbrein weinig hebben aan morele en ethische overwegingen. Dat is geen kwaadaardigheid maar gewoon het rekenmodel dat algoritmen zíjn.

Wetenschapper Stephen Hawking wordt aangehaald met zijn verontrustend voorbeeld van het ‘denken’van A.I.: “..Een mierenhoop die moet wijken voor de bouw van een waterkrachtcentrale. Puur uit praktisch oogpunt. Laten we de mensen niet in de positie van die mieren brengen”.

De mens die over zichzelf nadenkt en zijn breinactiviteit probeert te begrijpen denkt zichzelf al hopeloos in de knoop. Zou A.I. dat niet doen?

Tot nog toe stond intelligentie voor ‘verstandelijk vermogen’. Het bovenstaande in acht nemend is dat begrip aan een grondige herdefiniëring toe.