BBC noodgedwongen door het stof om documentaire over de kinderen van Gaza

Niet vanwege de inhoud maar omdat de film was ingesproken door de zoon van een hoge bij Hamas. Dit tekent het niveau van het debat.

Grote ophef heeft de BBC gedwongen diep door het stof te gaan vanwege een documentaire over het lot van kinderen in Gaza met de titel How to survive in a war zone.  Aanvankelijk maakte die diepe indruk. Dat kwam niet alleen door de beelden maar ook door het feit dat het commentaar werd ingesproken door Abdullah een jongen van dertien jaar. Direct na de uitzending in februari bleek dat diens vader tot het hogere kader van Hamas behoort. Hij was ooit onderminster van Landbouw.

De BBC heeft na uitvoerig en langdurig onderzoek in een verklaring gesteld dat ze de eigen regels voor journalistieke zorgvuldigheid heeft overtreden. De documentaire is van de "uitzending gemist" site gehaald ondanks het feit dat vijfhonderd Britse mediapersoonlijkheden het voor How to survie in a war zone opnamen.

How to survive in a war zone is geen productie van de BBC zelf maar van het gerenommeerde bedrijf Hoyo films. Een van de regisseurs is Jimmy Roberts, die ook al indrukwekkende documentaires maakte over Oekraïne en Afghanistan. Het is gebleken dat drie medewerkers van Hoyo Films wisten wie de vader van de jonge commentator was. Niettemin, zo meent de BBC, hadden de verwantwoordelijken voor de aankoop van How to survice in a war zone dit moeten weten. De directeur-generaal van de BBC Tim Davie heeft maatregelen aangekondigd om dit soort zaken in de toekomst te voorkomen. Dit na woedende reacties, getriggerd door een bericht van enkele maanden geleden in het weekblad de Jewish Chronicle, waarop een maandenlange campagne volgde. Zelfs premier Keir Starmer sprak zijn zorgen uit.

Inmiddels is de hele gang van zaken rond de documentaire uitgeplozen. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat Abdallah voor het inspreken van het commentaar 795 pond ontving plus een tweede hands iPhone en toegang tot games ter waarde van 1817 pond. Is het geen schande, toornde de Campaign against Antisemitism, dat er kijkgeld – de belastingcenten zouden we in Nederland zeggen – waren gegaan naar een Hamas-gezin.

Het debat over de oorlog tussen Israël en Hamas kent een bedroevend laag niveau. Veel verder dan elkaar verdacht maken al dan niet om af te leiden van de hoofdzaak, komt men niet. Daar is deze aanval op de BBC en Hoyo films  het zoveelste trieste voorbeeld van.

De diepste achtergrond hiervan is dat zowel Israël als Hamas onafhankelijke berichtgeving over wat er in Gaza gebeurt effectief tegenhouden. Wat naar buiten komt, heeft de zegen van de ene of de andere partij. Je kunt dat dagelijks op de Nederlandse televisie zien als een Nasrah Habiballah "vanuit Oost Jeruzalem" vertelt wat inmiddels ook op websites is te vinden. Zij wordt ver van de fronten gehouden. Niettemin blijven de chefs op het Mediapark van haar een soort van-horen-zeggen-incidentenjournalistiek verwacht. Dit kenmerkt de meeste berichtgeving uit het Midden-Oosten. Men bouwt na wat belanghebbenden in de regio zelf loslaten.

En men maakt elkaar verdacht, al dan niet op basis van samenzweringstheorieën. Zo meent men in sommige kringen dat de media willoze werktuigen zijn van de hasbara. Dat zou een listige strategie zijn waarmee de zionisten al tachtig jaar het nieuws manipuleren. In Nederland is het CIDI daarvan dan de uitdrukkingsvorm. Het is onvoorstelbaar hoeveel macht deze instantie door pro-Palestijnse kringen krijgt toegedicht.

Omgekeerd zijn in de ogen van pro-Israël-diehards diezelfde media instrumenten in Palestijnse hand. Op centrale posities zitten naïeve lieden en deugers die zich alles op de mouw laten spelden als het maar uit de Palestijnse hoek komt. En zo worden zij de nuttige idioten van de islamisering die overal om zich heen grijpt. Het hele debat hangt aan alle kanten van de samenzweringstheorieën aan elkaar met nu en dan een stevige scheut paranoia met een afdronk van geschiedvervalsing.

Dat is geen nieuws allemaal maar de manier waarop de BBC nu onderuit wordt gehaald en de manier waarop de directeur-generaal zich laat intimideren, is wel een speciaal dieptepunt dat zijn plaats verdient in opleidingen journalistiek.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast over politiek en geschiedenis van Han van der Horst en John Knieriem. Nu: €800 miljard voor defensie. Wie gaat met dat geld aan de haal?