Bob Dylans kwart miljard en het auteursrecht

De voorzitter van het Platform Makers trekt fel van leer tegen een column in de Volkskrant over het feit dat Bob Dylan zijn auteursrechten verkoopt. Als boer moet ik Bob Dylan natuurlijk gelijk geven: vage door de overheid uitgegeven rechten moet je zo snel mogelijk verkopen als je ze niet meer nodig hebt. Dat weet iedereen sinds de afschaffing van het melkquotum.

Heel jammer dat iemand die zegt zich hard te maken voor de rechten van de kunstenaar, niet verder kijkt dan de rechtvaardigheid van overerven en de slotsom van de column negeert. Het systeem beloont geen kunstenaars maar rechtenhouders. En er is steeds minder overlap tussen deze groepen.

Dylan kon zijn liedjes nog veilig schrijven en uitvoeren, zonder dat hij op ieder woord hoefde te letten. Dat is de sing-a-songwriter de volgende zeventig jaar niet meer gegeven. Universal – een bedrijf dat ook een relevant verleden heeft – zal nu met de kracht van de EU-uploadfilters iedereen opsporen die per ongeluk een paar Dylan-regels gebruikt. Sommige mensen voorspellen al de “dark ages of copyright”.

Het Platform Makers zou juist de discussie over copyright als kans kunnen gebruiken. De meeste freelance schrijvers blijken het recht toch al in te ruilen voor cash. En ik denk dat de meeste opdrachtgevers het copyright vooral claimen om van mogelijk gezeur af te zijn. Niemand is echt tevreden over de huidige situatie.

Copyright is een recht geworden zonder plichten. Om terug te komen op de boerenrechten: er zijn veel te veel “bankmelkers” – dat waren boeren die leefden van het verhuren van het melkquotum, en zelf niet meer molken. Universal is met deze deal een bank-auteur geworden: zingt niet, schrijft niet, maar laat zich betalen voor het recht om dat wel te doen.

Als Platform Makers zou ik daarom strijden voor plichten voor die bank-auteurs, de copyright-grootmachten richting makers. Bijvoorbeeld dat de copyrighthouder ook moet zorgen voor ontsluiting van het werk. Er zit nog ruimte tussen het geheel ongestoord misbruiken van je eigendom, en het communisme.