Brexit: het Ierse belang hoort nu voorop te staan

In Londen denken ze nog steeds een klein beetje dat ze het middelpunt der wereld zijn. Daarom laat premier May zich door het parlement naar Brussel sturen om daar opnieuw te onderhandelen over de zogenaamde backstop. Donald Tusk heeft al laten weten dat hier niets van in komt. In de praktijk zal er nog wel wat ruimte zijn want ook op het continent heeft niemand belang bij een harde Brexit. Toch moet één ding van het begin af aan glashelder zijn. Het belang van Ierland staat voor alle EU-landen voorop. Waarom? Omdat het Verenigd Koninkrijk de Unie wil verlaten en de Ierse republiek niet.

De vrede in Ulster is afhankelijk van een open grens met Noord-Ierland. Als daar de slagbomen weer neergaan, zal het katholieke volksdeel dat niet accepteren. Dan komt een hernieuwing van de burgeroorlog, de Troubles, heel dichtbij. Bovendien zal het een mokerslag zijn voor de economie van de Ierse republiek, die net een klein beetje begint op te krabbelen uit de economische crisis van 2008.

Eurofoben Volgens de deal, waarop May nu gedeeltelijk wil terugkomen, blijft die grens wel open terwijl men doorpraat over een definitieve regeling. Daardoor verlaat het Verenigd Koninkrijk niet het vrijhandelsgebied van de EU. In de praktijk betekent dat een Brexit alleen in naam. De echte Eurofoben in het Britse parlement kunnen daar dan ook niet mee leven. Het is uiteraard mogelijk om een douanegrens in de Ierse Zee te leggen zodat de tolpoortjes aan de Ierse kusten komen en niet aan de zogenaamde border, de grens tussen Ulster en de rest van Ierland, maar daar gaan de protestanten en hun partij de DUP niet mee akkoord. Van hen is May afhankelijk voor een meerderheid in het parlement. Ook in Engeland zelf kunnen velen hier niet mee leven omdat het Noord-Ierland op een te grote afstand zet.

May laat zich nu erop uitsturen om de open grens te handhaven zonder dat dit consequenties heeft voor de Brexit: to eat the cake and have it, om triomfantelijk thuis te komen met de kwadratuur van de cirkel of hoe je het wil noemen. Wie weet staat er wel een genie op die al deze tegenstrijdigheden weet te verzoenen, maar je kunt daar maar het beste een hard hoofd in hebben. Dus hoort bij elke keuze in de onderhandelingen het belang van de lidstaten en met name dat van Ierland voorop te staan. Als het toch weinig of geen verschil maakt voor dat land, dan horen we de voorkeur te geven aan een exit van het Verenigd Koninkrijk zonder deal. Ze hebben het er zelf van gemaakt. Uiteraard dient Ierland vanuit de EU dan alle mogelijke steun te krijgen om over de onvermijdelijke economische moeilijkheden heen te komen. Er waren destijds ook euro’s genoeg om het bankensysteem overeind te houden.

Schotland De kans is groot – zo bleek uit de opstelling van de Schotse nationalisten dinsdag in het Britse parlement – dat de regering in Edinburgh een nieuw referendum uitschrijft over de onafhankelijkheid. Als de Schotten dan het zinkende schip verlaten, horen zij welkom te zijn in de EU. Met Ulster wordt dat een stuk lastiger. Daar zal vanwege de numerieke meerderheid van de protestanten niet gauw een referendumuitslag komen voor enige vorm van onafhankelijkheid want iedereen begrijpt dat dit de eerste stap is naar een hereniging met de Ierse republiek. Het blijft daar een vreselijk hoofdpijndossier.

Die Nigel Farage en zijn demagogen hebben veel op hun geweten.