De zoon van een zogenaamde “Windrush-immigrant” is door de Britse overheid gedwongen zichzelf stateloos te verklaren. Zou hij dat niet doen, dan hing de in het Verenigd Koninkrijk geboren man een deportatie naar Jamaica boven het hoofd, een land waar hij nog nooit geweest is.
De laatste dagen is er veel te doen rondom de Windrush-burgers, burgers met een Caribische achtergrond die vaak als kind vanuit een voormalige Britse kolonie naar Groot-Brittannië kwamen. Omdat de Britse overheid daarbij heeft nagelaten te registreren welke burgers automatisch voor het recht van verblijf in aanmerking kwamen, worden nu veel van hen dankzij strengere immigratiewetten met uitzetting bedreigd.
Ook de twintiger Jay is daar de dupe van. Omdat voor de Britse wet niet duidelijk is of zijn in Jamaica geboren moeder -met wie hij geen contact heeft- wettelijk recht op verblijf had, is ook de in het VK geboren Jay meermaals een paspoort geweigerd. In 2016 werd hij voor de keuze gesteld: zich “vrijwillig” stateloos verklaren, of uitgezet worden.
Voor Jay was zijn eigen status lange tijd onbekend. Als baby werd hij in een pleeggezin geplaatst en pas toen zijn pleegouders hem jaren laten mee op vakantie wilden nemen, bleek dat hij geen paspoort kreeg. Dat zorgde er ook voor dat hij later op school en op de universiteit niet mee kon op reizen. Hij zegt tegen The Independent :
‘Ik voel me buitengesloten van de samenleving. Het is alsof je er geen deel van uit mag maken. Dit is een land waar iedereen welkom moet zijn, en ik ben hier niet illegaal, ik ben hier volkomen legaal.’
Nadat Jay in 2016 voor de derde maal probeerde een paspoort te krijgen, kwam het onverwachte bericht dat hij zich stateloos moest verklaren: ‘Ze zeiden dat ze me anders naar Jamaica zouden sturen. Ik ben nog nooit in Jamaica geweest.’
Nu er steeds meer verhalen rond het Windrush-schandaal naar buiten komen, durft ook Jay zijn verhaal te doen. Lange tijd schaamde hij zich ervoor officieel staatloos te zijn: ‘Mensen wisten niet dat het speelde. Ik heb het zelfs mijn vrienden niet verteld. Maar ik besef dat nu het moment is om het aan te kaarten, omdat het publiek er nu aandacht voor heeft.’
Deze week werd bekend dat duizenden landingsregistraties in 2010 opzettelijk zijn vernietigd door het ministerie waarover huidig premier Theresa May destijds de leiding had. Die landingsregistratie was voor veel Windrush-burgers de laatste mogelijkheid hun staatsburgerschap te bewijzen.