Christelijk Amerika met Israël als belegerde buitenpost

Met het uiterst beperkte aantal vergunningen voor Pasen, zijn Palestijnse gezinnen in de West Bank gesplitst: sommige gezinsleden kunnen wel naar Jeruzalem, anderen niet. Echtgenote Mary zegt dat ze geen vergunning wil “omdat het ons land is en het vergunningensysteem vanaf het begin een vergissing was.” Bij het checkpoint moest een bus met Palestijns-christelijke pelgrims gisteren anderhalf uur wachten. Ze kwamen veel te laat voor de traditionele Witte Donderdag-wandeling bij Getsemene en Kidron vallei. Degenen die die processie wel konden bezoeken zagen langslopende orthodox-joodse Israeli’s sissen en spuwen, zoals op sociale media te zien was.

Palestijnse christenen kunnen zich in deze tijd van Gaza meer dan ooit identificeren met de Via Dolorosa. Ikzelf voel vooral een contrast met fundamentalistische christenen in de Verenigde Staten, de bondgenoten van Trump en Israel. Daar is Christus meer een soort superheld, een John Wayne cowboy.

80% van de witte evangeliserende christenen stemden voor Trump vorig jaar, waaronder Mike Huckabee, de nieuwe fanatiek pro-Israëlische Amerikaanse ambassadeur in Israel and Pete Hegseth, de minister van Defensie die zich identificeert met de Kruisvaarders. Zij staan voor wat tegenwoordig “christelijk nationalisme” heet (de Italiaanse premier Meloni noemde het gisteren tegenover Trump wat gedempter “Westers nationalisme”). Een Christelijk Amerika met Israel als belegerde buitenpost.

Ze lopen gezamenlijk op met de Amerikaanse miljardairslobby, waaronder Elon Musk en hi-tech leiders die investeren in Israëls oorlogsapparaat dat Gaza op het moment kapot maakt. Beide zijden kunnen elkaar goed vinden in een divers aantal zaken: brede deregulering (inclusief internationaal recht), absolute Israël loyaliteit, venijnig in/outgroup denken (anti-immigranten, anti-Islam, anti-protesterende studenten, zelfs anti-empathie), en in toenemende mate een bunkersmentaliteit.

In een Guardian-artikel van afgelopen week liet Naomi Klein zien dat nogal wat Amerikaanse Republikeinse elites en hi tech miljardairs de overtuiging van de fundamentalistische christenen delen dat we ons in een eindtijd bevinden, met inbegrip van de tweede komst van Jezus op aarde.

Het is immers een catastrofale tijd. Denk aan de gevolgen van het veranderende klimaat en de recente COVID-pandemie. De bekende Trumpist en hi tech billionaire Peter Thiel (van Paypal), die zich net als andere van zijn collega’s in woordgebruik toenemend “christelijk” toont, noemt bij herhaling Greta Thunberg als de nieuwe anti-Christ. De duivel doet immers zijn streken in verhulling. (Een jaar of dertig geleden was er een enorm populaire Amerikaanse christelijke boekenserie over de eindtijd, “Left Behind” geheten, waarin de anti-Christ de secretaris generaal van de Verenigde Naties was).

Eens zei Umberto Eco dat fascisme een Armageddon-complex heeft, een eindstrijd tussen goed en kwaad predikt. Als je dat gelooft, kun je je maar het beste in een letterlijke of figuurlijke bunker schuilhouden, het liefst ver van de overheid en belastingen.

Denk aan Israël. Een vaak genoemde, populaire mogelijke opvolger van Netanyahu in Israel is Naftali Bennett, een orthodoxe uitgesproken rechtse nationalist met hi tech connecties. Hij vatte de bewapende bunkermentaliteit samen in de uitdrukking dat Israel geen andere keus heeft dan om een “Silicon Valley in Sparta” te zijn.