COA staat 'op instorten', asielzoekersorganisatie ziet geen oplossing meer

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) staat op instorten. Dat schrijft NRC. In aanmeldcentrum Ter Apel zit een op de drie medewerkers ziek thuis, maar ook op andere locaties vallen bovengemiddeld veel mensen uit. Ondertussen heeft de asielorganisatie zo’n duizend vacatures openstaan.

Door heel Nederland is het ziekteverzuim binnen het COA 9 procent, dat is twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde. Het COA heeft een jaar geleden al alarm geslagen bij het ministerie van Justitie en Veiligheid omdat de opvang ‘onder de menselijke maat dreigde te raken voor zowel bewoners als voor medewerkers’. Sindsdien is de situatie alleen nog maar verslechterd. 

De grootste knelpunten voor het COA zijn ten eerste de achterstanden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), waardoor asielzoekers maanden en soms jaren langer dan nodig in asielzoekerscentra verblijven. Wanneer een verblijfsverzoek wordt ingewilligd, kunnen de asielzoekers vaak alsnog nergens heen, omdat gemeenten minder woningen beschikbaar stellen dan is afgesproken. Het COA vangt op dit moment 43.000 mensen op. Daarbij gaat het niet om Oekraïense asielzoekers, zij worden apart door de gemeenten opgevangen. Daar zijn zelfs nog vierduizend opvangplekken vrij, omdat gemeenten weigeren vluchtelingen uit andere landen op te vangen. 

De afgelopen weken sliepen honderden asielzoekers noodgedwongen buiten in het gras bij het aanmeldcentrum in Ter Apel, onder meer door een tekort aan bedden. Eerder deze maand verbleven in een nacht zelfs 250 tot 300 asielzoekers buiten. VluchtelingenWerk Nederland noemde het een ‘triest dieptepunt’.

Het COA laat nu tegenover NRC weten dat het niet meer mogelijk is nog langer aan de wettelijke taak te voldoen, oftewel het ‘op humanitaire wijze’ opvangen van asielzoekers. Door het gebrek aan personeel, de hoge werkdruk en de lange werkdagen, zegt het COA geen oplossing meer te zien voor de situatie. 

Deze week riepen vijf maatschappelijke organisaties Mark Rutte op om de leiding te nemen bij het oplossen van de crisis in de asielopvang. De 'hartverwarmende opvang voor tienduizenden Oekraïners' laat zien dat dit mogelijk is, schreven UNICEF Nederland, UNHCR Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde, het Nederlandse Rode Kruis en VluchtelingenWerk: 'Ons land laat toe dat gevluchte kinderen nog meer beschadigd raken'. Premier Mark Rutte is op vakantie.