D66 moet deze koers vasthouden, ook als het pijn doet

Het is hoopgevend: D66 durft eindelijk zijn nek uit te steken. Niet langer weglopen voor thema’s als migratie en asiel, maar voluit het debat aangaan, mét een moreel kompas én bestuurlijke verantwoordelijkheid. De analyse in NRC deze week laat zien dat de partij beseft dat geloofwaardigheid alleen terugkomt als je die consequent opbouwt. En daar wil ik me graag achter scharen. Sterker nog: ik draag die koers van harte mee, op de achtergrond waar het kan, en aan het front als het moet.

Want wie gelooft dat je kiezersvertrouwen herwint met een frisse kop en een gelikte campagne vier maanden voor de verkiezingen, onderschat hoe diep het wantrouwen zit. D66 heeft zichzelf te lang laten afschilderen als een partij van mooie woorden en half uitgevoerde plannen. De kiezer prikt daar dwars doorheen. Alleen een koers die inhoudelijk stevig is en ook pijnlijke keuzes niet uit de weg gaat, kan dat beeld kantelen.

En ja, dat zal schuren. Natuurlijk zullen er leden zijn die morren, die hun lidmaatschap opzeggen met de camera’s erbij, omdat het makkelijker is om weg te kijken van migratie dan om werkbare oplossingen te vinden. Maar het politieke midden herwin je niet door naar de peilingen te staren of persmomenten te regisseren. Je herwint het met standvastigheid.

In mijn eerdere column “Wilders I ligt in puin. D66 mag het puin ruimen — maar dan wel met een beter plan” schreef ik al dat D66 een leidende rol kan en móet pakken in de wederopbouw van een geloofwaardige, humane en bestuurbare politiek. Daar hoort ook bij dat de partij niet bij elke tegenvaller of rel een nieuwe richting inslaat. Want niets maakt een partij zo onbetrouwbaar als jojo-beleid.

Het is cruciaal dat deze nieuwe koers niet afhankelijk wordt van wie toevallig het gezicht is, maar verankerd raakt in het partijprogramma en breed wordt gedragen binnen de achterban. Ook als dat betekent dat een deel van de leden daar nog aan moet wennen. Politieke identiteit is niet iets wat je elk jaar opnieuw moet uitvinden; het is iets waar je zuinig op bent, zelfs als het schuurt.

Kijk naar partijen als de PvdA, die zichzelf nu ook opnieuw probeert uit te vinden. Dat is pijnlijk, maar onvermijdelijk als je relevant wil blijven. D66 moet dat proces niet schuwen. Sterker nog: echte leiders maken duidelijk dat deze koers niet wordt geëvalueerd op basis van een volgende verkiezingsuitslag, maar dat hij een langjarige investering in vertrouwen en overtuiging verdient.

D66 is op de goede weg. Juist nu moet de partij doorzetten, ook als de peilingen nog niet meteen meezitten, ook als opiniemakers zuur doen. Een nieuwe politieke geloofwaardigheid bouw je niet in maanden, maar in jaren. Laat deze koers daarom niet afhangen van talkshowtafels of van leden die met veel bombarie vertrekken.

Ik sta achter deze hernieuwde weg, en wil daar mijn steentje aan bijdragen. Want Nederland verdient een progressief, liberaal en vastberaden D66 — niet een muurbloem, maar een partij met lef.