De bagger als politiek wapen – hoe digitale haat gebruikt wordt om links monddood te maken

Een selfie met Frans Timmermans bij de Vierdaagse. Meer was er niet voor nodig om een stortvloed aan digitale bagger over je heen te krijgen. Van “landverrader” tot “vernietiger van de Nederlandse cultuur”, de reacties zijn niet alleen giftig maar ook pijnlijk herkenbaar. Je raakt eraan gewend, zeggen mensen dan. Maar juist die gewenning is onderdeel van het probleem.

Dit soort online haat is geen toeval. Het is onderdeel van een strategie. Een methode om GroenLinks-PvdA en haar leiders te marginaliseren, te demoniseren en monddood te maken. Niet via inhoudelijk debat, maar via intimidatie, framing en morele verdachtmaking.

De retoriek begint vaak bij opiniemakers die via hun columns ‘kritische vragen’ stellen over vermeende elitaire plannen van Timmermans, over woke, klimaatdwang of de toekomst van “onze cultuur”. Media als De Telegraaf, GeenStijl en websites als cultuurondervuur.nl geven die toon extra kracht door te framen met angst en spot. Wat begint als een grap of een vrije mening, mondt uit in karaktermoord.

Het doel is duidelijk. Geen formeel cordon sanitair, maar een mentale uitsluiting. Door links belachelijk, wereldvreemd of immoreel te maken, ontstaat een sfeer waarin samenwerking niet eens meer bespreekbaar lijkt.

En dat heeft effect. Politici, vrijwilligers of jonge mensen die idealistisch aan de slag willen, denken wel twee keer na voordat ze online hun mening geven. Sommigen verdwijnen helemaal uit beeld.

Opvallend is hoe vaak in die aanvallen antisemitisme wordt aangehaald als wapen om vooral linkse bestuurders en politici te framen. Femke Halsema is daarbij al jaren een mikpunt. Het verwijt dat zij zou wegkijken bij jodenhaat, of op demonstraties ‘de verkeerde kant’ zou kiezen, is inmiddels een vast onderdeel van de baggertaalkit. In werkelijkheid zit daar zelden enige feitelijke onderbouwing achter. Wat resteert is de suggestie, de verdachtmaking, het morele gif. Ook deze aanvallen passen in het patroon van strategische karaktermoord.

Toch is stilte geen oplossing. Reageren blijft nodig. Met feiten, met waardigheid, soms met ironie. Niet om elke trol te overtuigen, maar om zichtbaar te blijven voor degenen die wel willen luisteren. Zichtbaarheid is geen ijdelheid maar noodzaak in een politiek klimaat dat steeds rauwer wordt.

Niet de luidste stemmen bepalen het verhaal, maar degene die blijft spreken. Ook als het stormt.