De dictator zonder troon: Wilders’ nachtmerrie begint pas als hij wint

Ergens moet Geert Wilders zich realiseren dat hij met vuur speelt. Of misschien ook niet. Misschien gelooft hij werkelijk dat hij Nederland in zijn ijzeren greep kan houden, dat hij met een klap op tafel de democratie naar zijn hand kan zetten. Maar dan vergeet hij één ding: Wilders is de koning van het luchtkasteel. Hij leeft van dreigen, van schreeuwen, van zijn permanente slachtofferrol. Het probleem is alleen dat hij nu in het Torentje zit, en dat er ineens iemand op de deur klopt met een stapel beleidsstukken en een simpele vraag: “En nu?” Wilders dacht dat regeren een verlengde was van zijn oppositiestrategie. Dat hij kon blijven roepen zonder ooit te hoeven leveren. Maar het probleem met macht is dat mensen op een gegeven moment verwachten dat je iets doet. En dat blijkt voor Wilders en zijn verzameling PVV-onbenullen een pijnlijke confrontatie.

Marjolein Faber, de personificatie van ‘Geen idee, maar wel een mening’
Neem Marjolein Faber, zijn Minister van Asiel. Een vrouw die bekendstaat om haar scherpe analyses als: “Islam is een totalitaire ideologie” en “Links maakt Nederland kapot.” Nu is ze minister en moest ze een asielwet in elkaar zetten. Dat ging zoals je zou verwachten: zonder juridische onderbouwing, zonder haalbaarheid, zonder enige notie van hoe beleid werkt. Maar ach, details.

De Raad van State schoot de wet af. Experts trokken hun wenkbrauwen op. Coalitiepartners begonnen te twijfelen. En Wilders? Die deed wat hij altijd doet als iemand hem met feiten confronteert: hij dreigde. “Als jullie deze wet aanpassen, dan valt het kabinet.” Het is de retoriek van een dictator in spe, iemand die denkt dat regeren betekent dat iedereen zonder tegenspraak zijn orders uitvoert. Een premier die denkt dat macht iets is dat je pakt, niet iets dat je verdient.

De Wilders-paradox: sterke man met zwakke knieën
Paul Rosenmöller had het al door bij Pim Fortuyn: “Als jij wordt bekritiseerd op je kwetsbare punten, maak je theater en ga je niet meer in op de inhoud. Dáár zit jouw zwakte.” En laat dat nu precies zijn wat Wilders ook doet. Wilders is een meester in het verdraaien van het debat. Kritiek op zijn beleid? Dan roept hij dat hij wordt tegengewerkt door “de elite.” Vragen over de haalbaarheid van zijn plannen? Dan begint hij over “de stem van het volk.” En als hij echt geen uitweg meer ziet, dan doet hij wat hij nu doet: dreigen, chantagepolitiek voeren, proberen de boel op te blazen. Rosenmöller had Fortuyn door, en diezelfde analyse past feilloos op Wilders. Dit zijn geen staatsmannen, geen leiders die problemen oplossen. Dit zijn illusionisten, meesters in het creëren van een vijandbeeld, maar compleet stuurloos zodra de realiteit hun fantasieën inhaalt.

Maar hier zit het venijn: Wilders heeft zijn kiezers beloofd dat híj het verschil zou maken. Dat hij wél durfde waar anderen bogen. Als hij dit kabinet laat vallen, omdat zijn eigen minister niet in staat is een fatsoenlijke wet te schrijven, dan is de vraag niet of zijn kiezers zich zullen afvragen: “Wacht even, heeft hij nu gewoon zelf de boel opgeblazen?” Zijn kiezers volgen hem blindelings. Ik weet niet of ze Geert in twijfel durven te trekken. Hun Messias. Want als ze dat doen, moeten ze ook toegeven dat hun stem een stem was van extremen. Dat ze niet gestemd hebben op een leider met een plan, maar op een man die groot werd door tegen alles aan te schoppen. En dat is een bittere pil. En als hij dan opnieuw premier wil worden, dan komt het moment dat hij niet meer kan ontsnappen. Geen excuus meer. Geen kartel meer om de schuld te geven. Geen oppositiebankje meer om zich achter te verschuilen. Alleen hij, een stapel dossiers en een land dat vraagt: “En nu?” En op dat moment zal hij moeten toegeven wat wij allang weten: Geert Wilders is niet de man die Nederland zal redden. Hij is de man die zichzelf zal vernietigen. En wie weet, misschien geeft hij dan eindelijk een keer een motie van wantrouwen tegen zichzelf.