De Empathische Samenleving. Juist nu!

Vanochtend open ik social media en zie een heftige ‘discussie’ over de demonstratie in Amsterdam gisteren. Ik schrik van het verbale geweld tussen voorstanders van de demonstratie, versus mensen die de regels van de 1,5 meter gerespecteerd willen zien.

De positie van Halsema wankelt? Al met al zijn het vooral emoties die mensen momenteel doen handelen en is de wijze waarop ondoordacht. Aan beide kanten.

Het was niet zo handig wat er gebeurde in Amsterdam in de context van de bedreiging van de volksgezondheid. Het had ook anders gekund, zonder de protesten te smoren. Laten we nu wel slim reageren, doordacht, gericht op respect voor ieders belangen. Niet slim = de emotie je gedrag laten bepalen. Wel slim = ieders belangen serieus nemen en manieren zoeken die niemand schaden, waarbij je toch jezelf kunt uiten en je doelen kunt nastreven.

Leed wordt met elkaar vergeleken. Ik kom tegen, gericht aan ondernemers: ‘Als u denkt dat u het zwaar heeft omdat u na drie maanden weer moet opkrabbelen; stelt u zich dan eens voor hoe het zou zijn als je eeuwen beperking en onderdrukking zou moeten ervaren van de samenleving waar je deel van uitmaakt.’

Mensen ervaren willekeur. Ik kom tegen: ‘6000 mensen samengepakt op de Dam, terwijl twee dagen eerder bij de demonstratie in Den Haag tegen de lockdown mensen zijn gearresteerd omdat ze met meer dan 30 mensen waren. Huh?’

Mensen zijn verbijsterd: een post van iemand die werkt in de zorg: ‘Het recht op demonstreren wordt boven de wet op gezondheid geplaatst… hoe naïef. #grotemiddelvingernaardezorg

Het is begrijpelijk dat mensen die zich aan de anderhalvemetersamenleving houden, of er qua gezondheid van afhankelijk zijn, de demonstratie in Amsterdam met verbijstering hebben gadegeslagen. Het is ook begrijpelijk dat de geest uit de fles komt bij de afschuwelijke dood van George Floyd: er is zoveel opgebouwde frustratie over de voortdurende achterstelling van mensen, in de VS en ook hier en elders op de wereld. Dus ik begrijp dat men enorm de behoefte heeft om de verontwaardiging en de frustratie rondom het voortdurende racisme en etnisch profileren te uiten. Ik deel dat ook. Ik schrik wel enorm van het fysieke geweld in de VS. Martin Luther King was juist gericht op geweldloosheid. Obama staat achter de demonstraties maar niet achter het geweld.

Ik begrijp heel goed dat we allemaal worstelen met een anderhalvemetersamenleving, met al die maatregelen die ons leven voor een groot deel lam leggen en met al die risico’s die dat virus met zich meebrengt voor de volksgezondheid, ook al raakt het wellicht niet direct jouzelf. Persoonlijk ben ik als ondernemer diep geraakt en als dochter van een 92-jarige moeder begrijp ik dat onze solidariteit gevraagd wordt.

Velen willen de demonstranten in de VS steunen en het onderwerp hier ook aankaarten. Ik ook. Men wil dat we nu eindelijk eens doorpakken naar die echte gelijkwaardigheid en dat daar echt iets aan wordt gedaan. De achterstelling blijft maar voortsudderen en is diep krenkend voor iedereen met een kleurtje of een ‘andere’ achternaam, waardoor je geen stage krijgt, geen baan, en zelfs door de -ooit gerespecteerde- belastingdienst extra wordt gecontroleerd en benadeeld.

De wijze waarop aan deze frustratie uiting wordt gegeven is echter niet doordacht in coronatijd en in rechtstreekse tegenspraak met alles wat we nu al ruim twee maanden moeten, wat ons wordt afgedwongen. Een massale demonstratie… jeetje…

Halsema had als burgemeester, verantwoordelijk voor de veiligheid, luid en duidelijk alle media-kanalen aan kunnen boren met de mededeling dat protesteren mag, maar graag op creatieve wijze, zodat de anderhalvemetermaatregel gerespecteerd zou worden.

Het was niet nodig om naar de Dam te komen, je kan ook protesteren op social media (maak een foto met een bord met ‘I can’t breathe’ en post die), of je kan demonstreren lokaal, in eigen wijk, stad of dorp, waarbij je de massa gespreid kan houden. Die boodschap had Halsema kunnen en vanuit haar verantwoordelijke positie ook moeten afkondigen.

Ik vermoed dat Halsema niet zo doordacht heeft gehandeld omdat ze zich persoonlijk en politiek betrokken voelt bij het onderwerp.

De verontwaardiging die nu opduikt overal is begrijpelijk: vanuit mensen die in de zorg werken, vanuit mensen die ouders in verpleegtehuizen hebben, vanuit mensen die tot de risicogroep behoren en ook vanuit ondernemers die worstelen om te overleven. Empathie voor elkaar leidt tot oplossingen die niemand uitsluiten. Wees creatief…

Ik zag op social media ook deze post:

‘Geef ons land je schreeuw Alleen desnoods in woorden Letters in het zand’

Haiku