De energietransitie wordt een schandaal dat alles in de schaduw stelt

Je zult zien: binnen nu en twee jaar komt er de ene tv-spot na de andere over handige kleine dieselgeneratoren die je in een kast kunt bewaren voor als je wordt geconfronteerd met loadshedding. 

Het is volstrekt onduidelijk waar die als politici vermomde delegatie uit de Raad van Elf voor de hel en omstreken over palavert onder leiding van hun mad scientist. Ondertussen dient zich een schandaal aan waarbij het toeslagendrama en de Groninger aardgastragedie zullen verbleken.

Dat is de energietransitie.

Maandag stuurde minister Jetten een brief naar de Tweede Kamer waarin hij voorspelt dat binnen afzienbare tijd de constante leverantie van stroom aan consumenten niet meer gegarandeerd kan worden. Dan krijgen wij net als in Zuid-Afrika loadshedding.

De minister schrijft:

“De onderstations (schakel tussen hoogspanning en middenspanning) worden dan te zwaar belast. Dit kan ertoe leiden dat in de periode 2026-2029 risico’s ontstaan voor stroomuitval op piekmomenten. Om dit te voorkomen zouden netbeheerders bedrijven gedwongen moeten afschakelen op bepaalde momenten en/of geen nieuwe woningen of laadpalen meer kunnen aansluiten”.

Nu al kunnen in een groot deel van Nederland bedrijven geen nieuwe aansluiting krijgen bij het energiebedrijf of zij komen op een ellenlange wachtlijst. Hoe effectief dit is voor het afschrikken van buitenlandse investeerders, ligt voor de hand.

Ondertussen bevatten de media steeds weer berichten over mislukkende of zeer moeizaam verlopende energietransities in wijken en dorpen. Deze maandag bevat de NRC een groot artikel over het zoveelste fiasco, de overgang op stadsverwarming in Amsterdam. De bewoners van corporatieflats zijn het eerst aan de beurt en die zien er steeds minder in. Geen wonder: ze krijgen in het kader van de overstap inductiekookplaten maar die blijken weinig warmte te geven als je er meer dan een gebruikt. In de seniorenflat Klarenberg berekende bewoner Cees Ruizendaal dat de bewoners gemiddeld voor 6 gigajoule per jaar meer werden aangeslagen dan zij daadwerkelijk verbruikten. Het vervoer van de restwarmte naar zijn flat geschiedt namelijk via een tussenstation. Daar gaat veel verloren en dat wordt keurig hoofdelijk over de bewoners omgeslagen: €300 tot €400 per jaar.

Leverancier Vattenfall heeft het monopolie over de leverantie. Die heeft pas het vastrecht dat afnemers moeten betalen, verhoogd van € 500 naar € 800 per jaar. “Vattenfall rattenval”, luidt een nieuw adagium.

De wet zegt dat minimaal 70% van de bewoners van een woningcomplex akkoord moeten gaan met de overstap naar stadswarmte, wil het project doorgang kunnen vinden. Inmiddels vertrouwen zoveel huurders de boel niet meer dat de hele energietransitie op losse schroeven komt te staan. Daarom opperen ambtenaren de overstap gewoon verplicht te verklaren. Anders komt er immers niets terecht van die hele energietransitie.

De verkoop van zonnepanelen heeft inmiddels zware klappen gekregen nu bekend is dat steeds meer energieleveranciers een rekening willen sturen als er op voor hen ongemakkelijke momenten stroom teruggeleverd wordt. Als in de winter de panelen te weinig opleveren, wordt de elektriciteit uit de centrale wel duur betaald.

We zien ze nu al op tafel liggen: de stukjes van de legpuzzel met de titel megafail.

Je zult zien: binnen nu en twee jaar komt er de ene tv-spot na de andere over handige kleine dieselgeneratoren die je in een kast kunt bewaren voor als je wordt geconfronteerde met loadshedding

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: wat moeten we met de Houthi’s?