De nieuwe K3 moet niet blank en blond zijn

K3 stopt ermee, alsof er niet genoeg slecht nieuws is. Gelukkig is er een lichtpuntje: dit najaar volgt er een zoektocht naar de nieuwe K3. Even gaat er een gek idee door me heen. Zal ik een gokje wagen? Ik hou van kinderen en ik ben dol op zingen. Maar hoewel dit de belangrijkste criteria lijken, zal ik mijn podiumvrees nooit overwinnen. Ik beperk me daarom liever tot een publiek van shampooflessen in de douche en groenten tijdens het koken.

Een dubbel gevoel Terugkijkend op mijn jeugd als heuse K3-fan laat dit een dubbel gevoel achter. Ik had alles wat je van de meidengroep kon hebben: kledij, dekbedden, schoolspullen, plaatjes, kaartjes, stickers en noem het maar op. Ik heb zelfs nog steeds een K3-collectie. Ik was een echte Studio 100-fan. Er ging geen dag voorbij zonder dat ik voor de buis zat voor een dagelijkse dosis Studio 100-programma’s. Stiekem ben ik nog steeds een grote fan.

Maar ondanks de fascinatie, miste de kleine Sakina toch iets. Ik herinner me dat ik me afvroeg waarom ik in de kindertelevisieprogramma’s zelden mensen zag die op mij leken. Of waarom dat, als het wel gebeurde, het eerder ging om misdaadfragmenten. Waarom zag ik geen vrouwen op televisie die net zoals mama een hoofddoek dragen? Lag het aan mijn familie? Of was ik gewoon anders? Ik kon het niet benoemden wat ik miste, tot ik ouder werd: diversiteit

Op één hand te tellen Een zoektocht naar een nieuwe K3 kan een kans zijn voor een nieuw begin, een divers begin. Studio 100-baas Hans Bourlon kreeg een deel van mijn gemis voorgesteld, tijdens de uizending van het Vlaamse programma Terzake op 20 maart. “Kan een moslimmeisje met een hoofddoek een K3’tje worden?” Een trieste vraag, die we eigenlijk anno 2015 niet meer zouden horen te stellen. Het zegt veel over onze samenlevingsmentaliteit, als de noodzaak zich toch voordoet dit soort vragen te stellen. Diversiteit is een feit. Bovendien leven we in een maatschappij die richting een superdiverse samenleving evolueert. De Vlaamse mediawereld lijkt dit toch op een of andere manier te ontkennen, als het bijvoorbeeld gaat om het aanstellen van schermgezichten of de keuze van acteurs in televisieseries. Hoewel dit in Vlaanderen in de loop der jaren veranderde en diversiteit vooral bij de publieke omroep een streefdoel werd, kunnen we het aantal schermgezichten en acteurs met etnisch diverse roots op één hand tellen.

Een mooi verkooppraatje

Media moeten een weerspiegeling zijn van de samenleving. Mijn hart maakte daarom een sprongetje toen ik een positief antwoord leek te horen van de Studio 100-baas. Helaas was mijn blijheid van korte duur. “Kleine kinderen uit moslimgezinnen bereiken we vandaag moeilijk. Dat is iets wat ons bezighoudt”, aldus de CEO. Het mooie diversiteitsbetoog waar ik op rekende, verdween als sneeuw voor de zon. Niks gelijke rechten. Niks verantwoordelijkheid van K3 als toonbeeld van een superdiverse samenleving. Ik was teleurgesteld en hoorde enkel een mooi verkooppraatje dat geld in het laatje moest laten rollen.

K3 moet blijkbaar “Vlaams” zijn Wat mij nog het meest verbaast, zijn de reacties op sociale netwerksites over de uitzending. Vele opmerkingen zijn ronduit belachelijk, kunnen als racistisch gelabeld worden of missen een degelijke argumentatie. Sommigen maken zich zorgen om hun kinderen als een K3’tje een moslima met een hoofddoek zou zijn en spreken over bekering en een islamisering van de maatschappij. Anderen spreken zich uit over hoe de nieuwe K3 zich hoort te kleden. Wat wel en niet door de beugel kan volgens een westers denkbeeld. Of dat een gekleurde K3 geen Vlaamse identiteit meer zal vertegenwoordigen.

Hoeveel generaties nog moeten mensen met etnische diverse roots zulke ideeën aanhoren? De belangrijkste criteria voor de nieuwe K3-leden horen enkel talenten en een voorliefde voor kinderen te zijn. Meer niet. Wat geeft iemand bovendien het recht om voor een ander individu te beslissen hoe hij of zij zich hoor te kleden, waar in te geloven of hoe zich te uiten?

Dat de beste mag winnen K3 was altijd een toonbeeld van de Vlaamse cultuur. De keuze voor Josje was een tactische zet van Studio 100 om op de Nederlandse markt in te spelen, en er een Nederlandstalig succesverhaal van te maken. De meidengroep werd het toonbeeld van een Nederlandstalige cultuur. Een cultuur die veel te lang geen cultuur lijkt te willen zijn voor de kleine Sakina’s. Alleen voor zij die blank genoeg zijn. Zij die niet ‘anders’ en voldoen aan een ‘westers’ denkader. Een denkkader dat invult waarin we moeten geloven of net niet, hoe ons te gedragen en welke kledij te dragen. Enkel zij die ‘modern’ genoeg zijn worden toegelaten. Zonder zich vragen te stellen over wat dat modern zijn überhaupt is. Volgens mij gaat het alleszins om ruimdenkendheid en respect.

Ik hoop daarom dat er zich een diversiteit aan meisjes aanmeldt, uit alle hoeken van België en Nederland, blank, licht getint, donker, donkerharig, ros, blond, met of zonder hoofddoek, gelovig of niet, dat de beste mag winnen. Een dan bedoel ik de meest getalenteerde, niet diegene die het beste in een commercieel marketingplaatje past.

Dit artikel verscheen eerder bij Stampmedia. cc-foto: Bas Boerman