De onbeschreven handleiding van het leven

Ik zie een foto van Mesut Hancar. Hij houdt de hand vast van zijn 15-jarige dochter Irmak. Mesut lijkt uit te stralen dat hij vastberaden is om haar nooit meer los te laten. Zij ligt bedolven onder het puin van wat ooit hun appartementencomplex was. Hun veilig geachte haven, een plek waar de buitenwereld geen vat op kon hebben, bleek niet bestand tegen deze onderaardse krachten.

Ik lees over de 8-jarige Ibrahim, die na 106 uur levend onder het puin vandaan wordt gehaald. Hij is gered. Zijn opgebouwde, jonge leven is afgebrokkeld en begint vanaf nu opnieuw. In een andere wereld. Waar zijn zijn ouders? Hebben zij het ook gered?

Ik lees over een vader die met zijn jonge dochtertje dagenlang vastzat in een kleine ruimte, diep onder de brokstukken van hun woonruimte. Om haar angsten weg te nemen en haar bezig te houden deden ze spelletjes en probeerde hij haar op te vrolijken. Om uitzicht op een redding te houden wist hij haar telkens te motiveren om niet op te geven en in het vooruitzicht te stellen dat alles waar ze nu naar verlangde - ‘1000 liter water!’ - snel beschikbaar zou zijn. Zijn eigen angsten en onzekerheid werden naar de achtergrond verbannen. Hij geloofde in de kracht van positiviteit en optimisme.

Ik lees over een meisje van tien, dat na ruim 147 uur levend wordt gevonden en gered. Op de bijgevoegde foto straalt ze met een triomfantelijke glimlach onaantastbaarheid en dankbaarheid uit. Wat zal er tijdens al die angstige uren voordat de foto werd gemaakt door haar hoofd zijn gegaan? Wat moet het eenzaam zijn: zo jong, zo alleen, met als enige gezelschap je gedachten en de allesovertreffende hoop op redding.

Ik lees over de 35-jarige Mustafa, die na 149 uur levend onder de brokstukken van zijn zes verdiepingen tellende appartement wordt gevonden en gered.

149 uur / geen dag en nacht / verscholen in nevelen / verdwenen uit het zicht / gehuld in jezelf / hopend op hoop / uitzicht op verder leven / vervaagt met de minuut

6 dagen / vertwijfelde aanwezigheid / tranen van oneindigheid / leven zonder uitzicht / wachtend op verlossing / in welke hoedanigheid dan ook / de angst vertraagt / met de minuut

35 jaar / in leven / een van de acht miljard / geworden tot wie je was, blijft en bent / een redder van geluk / voor altijd / na deze minuut

6 verdiepingen / een schijnveilig schild / omhuld verlangen / in puin gevangen / open je ogen / zie het licht / houd je adem in / voor de komende minuut / je wereld gaat open

Ik lees over een 12-jarige jongen die na 260 uur levend is gevonden. Hij zat bijna elf dagen vast onder een ingestort gebouw. Hoe sterk is een mens? Tegelijkertijd denk ik aan de duizenden hulpverleners en reddingswerkers die meehelpen met zoeken en alert zijn op geluiden of andere signalen van leven. Hoe zij soms onmenselijke keuzes moeten maken en weten dat het onmogelijk is om sommige slachtoffers te helpen vanwege hun onbereikbaarheid. Ondanks hun bereidheid, gevolgde trainingen en vechtersmentaliteit zullen ook zij niet bestand zijn tegen gevoelens van onmacht en verdriet.

Ik blader nog eens door de handleiding waarin de omgang met de risico’s van het leven staat beschreven. De blanco pagina’s stralen me tegemoet en lijken oneindig. Tussen de ongeschreven regels door lees ik dat we niet overal op voorbereid kunnen zijn en alles kunnen weten. Het is relativerend en beangstigend tegelijk.

cc-foto: Menno Abbink