De ongebreidelde hypocrisie van Elon Musk en X

Aanhangers van Elon Musk, veelal extreemrechts, prijzen Musk om zijn rechte rug en zijn strijd voor die zogenaamde absolute vrijheid van meningsuiting.

Al voor dat voormalig Twitter werd overgenomen door Elon Musk en werd omgedoopt tot X had het platform de reputatie een open riool te zijn. Dat is nooit helemaal onwaar geweest, maar sinds Musk aan het roer staat is het vele malen erger geworden. Zijn fans juichen het toe en zijn blind voor zijn eindeloze hypocrisie.

Het is een gegeven dat het klimaat op X een stuk guurder is geworden sinds Musk de boel heeft overgenomen. De afdeling moderatie is vrijwel volledig afgeschaft, waardoor bijna alles gezegd kan worden op het voormalige Twitter. Racisme en haatpraat klotsen tegen de planken en het aantal extreemrechtse trollen lijkt niet alleen toegenomen, maar ze lijken ook steeds minder remmen te hebben. Allemaal het gevolg van de ‘absolute vrijheid van meningsuiting’ waar Musk voor zegt te strijden. De bewondering voor Musk van het -vaak nog steeds anonieme- trollenleger op X is eindeloos. Ze beschouwen hem als een van hen. En zoals blijkt uit onderstaande creepy tweet waarin hij reageerde op de steun van Taylor Swift voor Kamala Harris is dat niet onterecht.

Trollenkoning Elon Musk omschrijft zichzelf als een ‘free speech absolutist’, feitelijk zegt hij daarmee dat hij zichzelf en X buiten de wet plaatst. Er bestaat geen enkel land ter wereld waar zoiets bestaat als absolute vrijheid van meningsuiting. Zo is het bijvoorbeeld in Nederland niet toegestaan om iemand bewust te beledigen op basis van ras, godsdienst, levensovertuiging, beperking of seksuele geaardheid. Ook is het verboden om aan te zetten tot haat en geweld, of het plegen van strafbare feiten. Beperkingen waar de meeste mensen het vanzelfsprekend mee eens zijn. Het hele concept van ‘free speech absolutism’ klink misschien lekker stoer, maar in de praktijk is het absolute bullshit.

Musk heeft laten zien dat hij bereid is zich niet te houden aan de wetten van landen waar X actief is. In Brazilië heeft dat er inmiddels toe geleid dat het platform verbannen is. Australië dreigt met enorme boetes voor platforms die zich niet aan de wet houden, en dat was voor Musk reden om de Australische regering voor fascistisch uit te maken. Ook in de Europese Unie ligt X onder een vergrootglas en is het niet ondenkbaar dat de houding van Musk tot kostbare sancties zal leiden.

Aanhangers van Elon Musk, veelal extreemrechts, prijzen Musk om zijn rechte rug en zijn strijd voor die zogenaamde absolute vrijheid van meningsuiting. Voor het gemak vergeten ze daarbij dat Musk zo hypocriet als de pest is. Dit jaar nog verwijderde X accounts van journalisten die kritisch waren over de oorlogshandelingen van Israël in Gaza. In 2023 blokkeerde hij op -toen nog- Twitter een BBC documentaire over de Indiase premier Modi. Dit op verzoek van de regering. Ook onderdrukte Twitter in India de accounts van verschillende kritische activisten en journalisten.

In datzelfde jaar legde Twitter in Turkije in aanloop naar de verkiezingen beperkingen op aan accounts die kritiek uitten op president Erdoğan. Musk verdedigde die acties met de opmerkelijke mededeling dat Twitter zich houdt aan de wetten van de landen waarin het bedrijf opereert. Naar nu blijkt is die huisregel nogal selectief toe te passen. Later in 2023 kondigde ‘zijn’ Tesla aan miljarden te willen investeren in fabrieken in Turkije en India.

Nadat Twitter/X een grote hoeveelheid kritiek ontving vanwege het wegbezuinigen van de moderatie verzon Elon Musk wat nieuws: de zogenaamde ‘community notes’. Dat geeft gebruikers de mogelijkheid om factchecks en correcties toe te voegen aan berichten die leugens of desinformatie bevatten. Op het eerste gezicht best een goed idee, en soms lijkt het aardig te werken. Maar uiteindelijk is het vooral een tool om de berichtgeving op Twitter te manipuleren. Uiteraard in handen van de meest invloedrijke gebruiker van X, Elon zelf.

Uit onderzoek blijkt dat opvallend veel community notes worden achtergehouden voor het grote publiek. Dus ze zijn er wel, maar je ziet ze niet. De eenvoudigste manier om de onoprechtheid van het lapmiddel dat community notes heet te signaleren, is een blik werpen op de tijdlijn van Musk zelf. Op zijn eigen account zijn regelmatig aantoonbare leugens en onjuistheden te vinden, maar de kans is groot dat je geen community notes ziet. Ook zijn er voorbeelden bekend van notes onder zijn tweets die spontaan verdwenen. Kennelijk is die absolute vrijheid van meningsuiting iets dat je soms onder de duim moet houden.

Nadat vorig jaar duidelijk werd dat adverteerders niets meer te maken wilden hebben met X reageerde Musk met ‘Go fuck yourself’ en gaf hij aan die adverteerders niet nodig te hebben. Dit jaar dacht hij er opeens anders over en zou hij een kansloze rechtszaak beginnen tegen bedrijven die niet op X willen adverteren. Wat het met vrijheid van meningsuiting te maken heeft als een bedrijf niet in een riool wil adverteren weet ik niet, maar de hypocrisie was opnieuw overduidelijk.

Ik ben benieuwd hoe lang Musk X nog leuk vindt zonder inkomsten. Ook de aandeelhouders van Tesla zijn niet erg gelukkig met het gedrag van Musk op X. Er zijn steeds meer goede alternatieven voor EV’s die geen Tesla zijn. Waarom zou je als Democraat in Californië nog een Tesla kopen als je niet geassocieerd wilt worden met de uitingen van Elon? Republikeinen hebben bij voorkeur nog steeds gewoon een pick-up truck met een dikke V8. Hoe enig ze Musk ook vinden.

Zelf ben ik actief op Twitter (zo blijf ik het gewoon noemen) sind 2009, en ik zal de laatste zijn om te ontkennen dat ik daar ook wel eens iets heb laten drijven dat niet zo smaakvol is. Maar dat verhoudt zich in geen enkel opzicht met de enorme hoeveelheid openlijk racisme, seksisme en haat die je tegenwoordig op X ziet. Ik heb de afgelopen paar jaar een hoop leuke en fatsoenlijke mensen zien vertrekken van het platform, en dat kan ik ze moeilijk kwalijk nemen. Op het huidige X is het namelijk heel normaal om zelfs op de meest triviale tweets een stortvloed van agressieve reacties te ontvangen. Voor veel mensen is de lol er wel vanaf. Ik houd het nog wel even vol, maar het is overduidelijk dat de voordelen die Twitter had op X inmiddels bijna verdampt zijn.

Zijn fans vinden Elon Musk een heldhaftige strijder voor het vrije woord maar uit de feiten blijkt dat daar geen bal van klopt. Integendeel, als het op de vrijheid van meningsuiting aankomt is Elon Musk de grootste hypocriet ter wereld.

Dit artikel verscheen eerder op duimspijker.com