De tot slaafs gemaakte mens

Vanuit angst, misplaatste ethiek en moraal komt zelden iets verhevens voort.

Leuk, een klein etablissement waar ik gewoon ‘koffie’ kan bestellen! Het woord ‘gewone’ moet tegenwoordig standaard toegevoegd anders volgt een barrage aan tegenvragen; Latte, Flat White, haver-/amandelmelk-, cappuccino, Al Pacino, egg-accino… (“Why don’t you throw an egg in there?!”, dank u stand-up comedian Dennis Leary). Zelfs op het ‘gewone’ volgt nogal eens het aanstellerige: “U bedoelt een Americano?”. Weet ik veel, bij mijn weten wordt koffie vooral gedronken in de States maar daar niet verbouwd.                                                                  “O, u bedoelde snelfilterkoffie…?”, geweldig hoe snel onze maatschappij globaliseert en suffe dinosauriërs als mij uitrangeert.         

In dit barretje krijg ik dus gewoon lekker koffie. Met een lekker koekje. Geen Brownie, of een tripple chocolat cookiedough-monster maar ‘gewoon’ een koekje dus. Jan Hagel nog wel… mmm.. smullen. Smaken van weleer.          Fraaie simpelheid die zo snel tevreden stelt. Op de vraag “Mam, wat eten we vanavond?”  is immers ook maar één passend antwoord: “Lekker!”.

Taalvervuiling is natuurlijk van alle tijden maar zodra ze daadwerkelijk de communicatie gaat frustreren, of zoals in onderstaand beschreven, wartaal wordt is het tijd dat men zaken heroverweegt.

Gedreven door het groot correcte denken en ander door vervormde normen-en-waarden vertoond gedrag heeft de nieuwe mensheid zich taalkundig enigszins in de nesten gewerkt. Vanuit angst, misplaatste ethiek en moraal komt zelden iets verhevens voort, maar de taalkundige misgeboorten van deze tijd mogen zich toch verheugen in een geheel eigen ingewikkeldheidsgraad.

Dat angst de blik vernauwt en het denken bemoeilijkt uit zich nu in de meest onwaarschijnlijke samenstellingen die zo ver van de oorspronkelijke benaming af liggen dat toekomstige generaties vertwijfeld hun, inmiddels twee keer zo dikke, woordenboek zullen raadplegen teneinde zeker te weten wat men ooit, in beginsel, bedoelde te zeggen.

Krampachtig, gekunstelde omschrijvingen proberen personen en groepen te duiden op de meest omslachtig denkbare wijze mogelijk en álles is daarbij inmiddels geoorloofd om het individu op geen enkele ontoereikende wijze te classificeren, onheus te bejegenen of anderszins te beschadigen.

Slaafs volgen politiek en media de onuitgesproken verordening van de correcte denk-politie en verstrikt zich in taalgebruik dat op zichzelf weer op vele verschillende wijzen uitlegbaar is. Sterker nog, er wordt helemaal niets verhelderd maar onder de fier wapperende vlag der politieke correctheid slechts verder versluierd.

In de term ‘tot slaaf gemaakte mens’, zit ineens een boetedoening verwerkt alsof het woord ‘slaaf’ zelf tot stille inkeer is gekomen en zijn schaamte heeft willen verwoorden. Een schaamte en gêne die uiteraard ieder weldenkend mens in deze tijd voelt bij dat woord. De slavernij is immers allang veroordeeld en benoemd dus waarom dan toch die benadrukking van de etymologie van dat woord? Alsof wij niet zouden weten wat de grondslag is van dat begrip.                      Het belerende, uitleggerige ‘tot slaaf gemaakt’ geeft bovendien een vrijbrief om vrijwel iedere benaming van een groep nader te duiden en te omschrijven en daarmee de taal verder te verloederen.

Zijn blanke, West-Europeanen daarmee ‘tot racist gemaakten’? Koninklijke families: ‘tot gekroond hoofd gemaakten’?                    Politici: ‘tot beroepsritselaars gemaakten’?

Moeten welvarende landen zich bovendien tot in lengte van dagen blijven schamen, verantwoording afleggen en boete doen? Natuurlijk zijn er arme, rijke en verrijkte landen maar daar een schuldvraag aan hangen door het (her-)benoemen van de huidige inwoners….  Laten we ons in deze Schaam-eeuw vooral bezig houden met gedegen analyse, duiding, verklaring en contemplatie. In het kort; de intelligente benadering. De geschiedenis ‘vlottrekken’ door hineininterpretierung en herdefiniëring heeft geen enkele zin. Heeft dat nooit gehad ook.

Een beschaving die zijn taal moet verminken om de geschiedenis helder te krijgen is bovendien het sop én de kool niet waard.