De troostprijs voor Trump

Machado is een rare keuze, behalve als je de context ziet

Trump krijgt geen Nobelprijs. Geen verrassing, want niemand verdient die prijs minder dan hij. De prijs gaat wel naar María Machado, de Venezolaanse oppositieleider. Dat lijkt een sympathieke keuze voor een democratiestrijder, maar zo simpel is het niet. De prijs kan misschien het beste worden gezien als een troostprijs voor Trump, zelfs in een poging sancties tegen Noorwegen te voorkomen.

Het Nobelcomité geeft Machado de vredesprijs vanwege haar "strijd tegen dictatuur" en het “levend houden van de vlam van democratie”. De regering van president Maduro is inderdaad geen lieverdje. De media en rechtbanken zijn loyaal aan de leider en de verkiezingen twijfelachtig. Maar er zijn tientallen landen waar het slechter is. En de controle die Maduro uitoefent kan gezien worden als noodzakelijk tegen de ondermijning door de VS. 

De linkse Hugo Chávez won in 1999 de verkiezingen en ging een eigen koers varen in een continent waar de VS gewend is de baas te zijn (de Monroe-doctrine). Sindsdien probeert de VS zoals bij Panama en Cuba het land “terug te krijgen”. In het land met de grootste oliereserves ter wereld is dat met veel enthousiasme. Sancties, diplomatieke inzet en recent zelfs aanvallen op Venezolaanse boten vanuit een serieuze VS-vloot voor de kust. En met uitgebreide samenwerking met de neoliberale en pro-imperalistische oppositie, nu geleid door Machado.

Het Nobelcomité had vele, vele andere mensen of organisaties kunnen kiezen. Iets met Palestina, Oekraïne, China, El Salvador, Congo of Soedan was logisch geweest. Waarom dan toch Machado? In de eerste plaats omdat de VS en haar vazallen de publieke opinie hebben kunnen bespelen richting de indruk dat Maduro een kwaadaardige totalitaire dictator is. Noorwegen krijgt die propaganda ook, en dan ga je al gauw denken dat Machado een nieuwe Mandela is (hoe absurd dat ook is).

Er is ook een andere context. Trump en zijn fans hebben de afgelopen maanden hard gewerkt om de Nobelprijs te krijgen. Mogelijk hangt zelfs de timing van de wapenstilstand in Gaza ermee samen. De media steunden hem door de vraag “wordt Trump het” serieus te nemen. Ze meldden er gelukkig ook bij dat Trump boos kan worden als hij gepasseerd wordt. Zijn nukken en grillen zijn bekend, en economische sancties tegen Noorwegen niet denkbeeldig. Door nu een buddy van Trump de prijs te geven blijft dat hopelijk uit.

Of het Nobelcomité bewust of onbewust de ring van de keizer heeft willen kussen is niet zeker. Maar het is wel een logische verklaring voor deze toch rare keuze voor Machado. Een keuze die het comité wel eens zou kunnen gaan berouwen als er bijvoorbeeld een invasie komt, of een gewapende coup met terreurbewind. En dat zou niet de eerste keer zijn. De keuze voor monsters als Kissinger en Begin, vermeende oorlogsmisdadigers als Ahmed en Obama of engerds als Aung San Suu Kyi en Moeder Teresa leek misschien ooit een goed idee. Maar daar denken we niet meer zo over. Hopelijk blijft deze toch zeer gerespecteerde prijs dit lot deze keer bespaard.