De vrijheid van Suzan is de vrijheid van ons allemaal

Elke avond staat Suzan strak van de spanning. Niet omdat ze een zware baan heeft of omdat ze een deadline moet halen. Nee, omdat een groep jongeren haar huis terroriseert. Omdat ze transgender is. Omdat er een regenboogvlag bij haar voordeur hangt. Omdat ze het lef had om te zeggen: “Stop hiermee.”

Wat bij Suzan gebeurt is niet zomaar pesterij. Het is intimidatie. Het is transhaat. En het is een spiegel van een samenleving waarin de ruimte om jezelf te zijn steeds verder onder druk staat.

Suzan is bestuurslid van COC Tilburg-Breda en een krachtige vrouw die haar plek heeft bevochten. Maar zelfs iemand met een dikke huid kan niet onkwetsbaar zijn. Wanneer je voordeur verbogen raakt van de trappen en je hartslag omhoogschiet bij elke fatbike die door de straat zoeft, dan is dat niet alleen jouw probleem. Dat is óns probleem.

Een samenleving die signalen afgeeft
Dit gedrag komt niet uit de lucht vallen. Wanneer een pas aangetreden demissionair minister een regenboogpad ‘provocerend’ noemt, normaliseert hij de gedachte dat zichtbaarheid van lhbti+ mensen een aanval zou zijn. Wanneer haat steeds vaker ongefilterd doorklinkt in de politiek en media, is het niet vreemd dat kinderen dat overnemen en denken: “Dit kan gewoon.”

Maar laat ik dit glashelder zeggen: zichtbaarheid is geen provocatie. Het is bestaansrecht.

Tilburg is geen uitzondering
Wat er in Tilburg gebeurt, gebeurt op meer plekken in het land. Mensen die verhuizen omdat hun auto telkens wordt bekrast. Vrouwen die midden in de nacht worden aangevallen. Een transvrouw die letterlijk uit haar transitie is geschopt.

En ja: ook in Gelderland, waar ik zelf woon. Ik hoor van mensen die niet hand in hand durven lopen in hun eigen wijk. Regenboogvlaggen die worden vernield. Jongeren die op straat “homo” naar hun hoofd geslingerd krijgen. Dit zijn geen incidenten, dit is een patroon.

Wat wij moeten doen
Dat patroon vraagt om meer dan verontwaardiging. Het vraagt om leiderschap, op alle niveaus. Om buurtbewoners die samen opstaan. Om ouders die hun kinderen opvoeden met respect in plaats van angst. Om scholen die respect serieus nemen. Om jongerenwerkers die het gesprek aangaan. En om politici die hun woorden zorgvuldig kiezen, omdat woorden deuren openen óf dichttrappen.

De vraag is niet alleen: hoe beschermen we Suzan? De vraag is: hoe bouwen we een samenleving waarin Suzan nooit bescherming nodig heeft?

Een oproep tot moed
Suzan’s voordeur is verbogen. Maar Suzan zelf niet. Zij blijft staan, zoals zovelen van ons blijven staan. Maar we mogen niet verwachten dat degene die geraakt wordt, ook degene is die de klappen moet opvangen.

Daarom is mijn oproep aan iedereen van buur tot burgemeester, van jongere tot minister: maak duidelijk waar je staat. Niet aan de zijlijn. Niet halfslachtig. Maar voluit, zonder aarzeling.

Want de vrijheid van Suzan is de vrijheid van ons allemaal.