Terwijl de Democratische partij nog steeds geen antwoord heeft op de fascistische agenda van president Donald Trump en probeert te bedenken hoe ze op hem moeten reageren, is gouverneur J.B. Pritzker van Illinois een stuk zekerder van zijn zaak.
Pritzker maakte woensdag gebruik van de jaarlijkse begrotings- en staatstoespraak om niet alleen te waarschuwen voor problemen waarmee de staat te maken zou kunnen krijgen als federale bezuinigingen op uitgaven en programma's de begroting zouden decimeren, maar ook om een onverbiddelijke te waarschuwen dat wat er nu in Amerika gebeurt overeenkomsten vertoont met de opkomst van Adolf Hitler in Duitsland.
De Democraat Pritzker zei in zijn toespraak dat hij niet "lichtzinnig het spook van de nazi's aanriep", maar als Joodse man die nauw bekend raakte met verhalen van overlevenden van concentratiekampen toen hij hielp bij de bouw van het Holocaust Museum in Skokie, "kijkt hij met een voorgevoel van angst naar wat er nu in ons land gebeurt."
"Dit is wat ik heb geleerd: de wortel die de fundering van je huis uit elkaar rukt, begint als een zaadje - een zaadje van wantrouwen, haat en schuld. Het zaadje dat een leven geleden uitgroeide tot een dictatuur in Europa, is niet van de ene op de andere dag ontstaan. Het begon met gewone Duitsers die boos waren over inflatie en op zoek waren naar iemand om de schuld te geven."
Pritzker zei bijvoorbeeld dat met Trump die de vliegtuigcrash eind januari in Washington, D.C., de schuld gaf aan diversiteit bij het aannemen van personeel, het "autoritaire draaiboek blootgelegd wordt."
"Als u denkt dat ik overdrijf en te vroeg alarm sla, bedenk dan dit: het kostte de nazi's een maand, drie weken, twee dagen, acht uur en 40 minuten om een constitutionele republiek te ontmantelen. Ik zeg alleen dat wanneer het hoogste brandalarm afgaat, elke goede persoon klaar moet staan om een post te bemannen met een emmer water als je wilt voorkomen dat het uit de hand loopt. Tirannie vereist uw angst en uw stilte en uw instemming. Democratie vereist uw moed. Verzamel dus uw rechtvaardigheid en menselijkheid, en laat de tragische geest van wanhoop ons niet overweldigen wanneer ons land ons het hardst nodig heeft."
Pritzker, overigens zelf een miljardair, is vooralsnog een van de weinige Democraten die zich zo fel uitspreekt tegen het beleid van Trump. De gouverneur is bezig aan zijn tweede termijn en heeft nog niet laten weten of hij verkiesbaar is voor een derde termijn. Inmiddels gaan er geruchten dat hij zijn oog heeft laten vallen op een gooi naar het presidentschap als de Democratische kandidaat. Bij vragen daarover ontkende Pritzker niet, wel zei hij dat als hij zich verkiesbaar stelt, hij dat niet doet uit ambitie maar "uit plichtsbesef".
Meld je hieronder aan voor de nieuwsbrief van de Joop redactie die binnenkort van start gaat. Wekelijks ontvang je de beste artikelen, opinies en aanraders in je inbox.