Het Derde Rijk was bedoeld als een idylle, vergeet dat niet

U denkt: het Derde Rijk, dat is gestamp van soldatenlaarzen. Dat zijn blaaspoepers, dat zijn uitzinnige menigtes die de Duitse groet brengen, dat is Hitler, die zichzelf voor een batterij microfoons tot razernij brengt. Dat is Goebbels die roept: “ Wollt Ihr den totalen Krieg? ”

Dat maakte je in die dagen allemaal mee maar dat was niet de sound van het Derde Rijk. Zo klonk het niet. Als je de radio aanzette hoorde je meestal iets anders. “De Duitse soldaat had recht op vlotte muziek”, had dr. Goebbels zelf gezegd en een wezenlijk element in een goede propaganda, zo doceerde hij eens in een maatgevende toespraak, was grote aandacht voor de pauze. Het volk moest geamuseerd worden.

Voor wie tot het volk behoorde, had het Derde Rijk een kleinburgerlijke idylle in petto. De Nazi’s bouwden gestaag aan een paradijs voor iedereen. Autobahnen waren er ook voor het genoegen. Strassen machen Freude. Overal in de wereld moesten mensen hutje bij mutje leggen om zich een radio te kunnen veroorloven. In Duitsland had iedereen de Volksempfänger , een betaalbaar toestel die in opdracht van de Führer was ontworpen. Dat was nog maar het begin. Over een jaar of tien zou het hele Duitse volk – ook de arbeiders – zijn gemotoriseerd. Iedereen spaarde al via een koopzegelsysteem voor de Volkswagen. Tienduizenden hadden voor het eerst een echte vakantie in een strandhotel op Rügen of maakten een cruise op het prachtige witte passagiersschip de Wilhelm Güstloff naar de Noorse wateren. Dat was het werk van Kraft durch Freude , het reisbureau van het Duitse Arbeitsfront.

De sound van het Derde Rijk was Ilse Werner, geboren en opgegroeid in Batavia, die de harten van alle jonge mannen op hol wist te brengen met haar hits. Of het sekssymbool van het Derde Rijk Marika Rökk, die uit Hongarije kwam maar met open armen was ontvangen in Babelsberg, waar zich de filmstudio’s van de UFA bevonden, de enige in de wereld die Hollywood serieus concurrentie aan konden doen. Als je in het hart van Hitler keek, dan had hij ook liever een leuke operette van Lehar dan zo’n hele avond Wagner. Na een ontmoeting met de geliefde componist, verklaarde hij een paar dagen zijn handen niet te wassen. Ook zorgde hij ervoor dat Lehars joodse vrouw de status van ere-ariër kreeg en zo voor vervolging bewaard bleef. Ja, het leven kon mooi, rustig en vol afwisseling zijn in het Derde Rijk. Dat was ook de bedoeling. De Führer was immers bezig met het scheppen van een utopie. In welk land maakten teenagers de kans om te mogen zeezeilen of zweefvliegen. Waar konden ze hun handen laten rusten op het stuur van zware motoren. Waar anders dan in Duitsland, waar de Hitlerjugend deze mogelijkheden bood aan iedereen die er hard zijn best voor wilde doen?

Het nieuwe Duitsland was een jonge natie met jonge leiders. En men was gek van moderne techniek. Het was geweldig om in deze grootse tijd te leven.

En zo was ook de SS een wijdvertakte organisatie met een vriendelijk gezicht in de richting van de volksgenoten. De vrouwen keken met andere ogen naar je als je bij een of andere manifestatie ineens in dat sexy SS-uniform verscheen.

Als je de juiste afstamming had, als je genetisch tot het Germaanse ras behoorde, dan was het leven mooi. Voor joden in getto’s hadden de Nazi’s een rantsoen vastgesteld dat precies de helft bedroeg van wat gevangenen kregen. Op het programma stond de verovering van het oosten waar het Duitse volk Lebensraum moest vinden en voor de oorspronkelijke bevolking, voor zover levenswaardig, een plaats zou blijven als knechten, als sjouwers en waterdragers. Na de bezetting van Polen werd de intelligentsia van het land uitgeroeid. Het was niet de bedoeling dat Polen meer zouden leren dan een beetje lezen en schrijven want meer kennis hadden ze niet nodig gezien de rol die voor hen was weggelegd.

In de Nederlanders zag het nationaalsocialistische Duitsland meer. Dat blijkt uit de relatieve zachtheid van het bezettingsregime en het beginsel dat de rantsoenen op 90% werden vastgesteld van wat een raszuivere Duitser ontving.

Het kleinburgerlijke leven voor wie het juiste bloed had, onderdrukking voor de rest. Forenzen keken geschrokken de andere kant uit als ineens op het tegenoverliggende spoor een goederentrein voorbij stoomde vol uitgemergelde joden.

Tegenwoordig hebben we het niet meer over bloed. We hebben het over cultuur. En over achterlijke culturen. En over wie recht heeft op ons paradijs en wie desnoods met alle middelen buiten gehouden moeten worden. Over wie burger is en wie dobberneger.

Daarom is het zo goed dat het Nationaal Bevrijdingsmuseum het vriendelijke, verlokkende gezicht van de SS laat zien.

Want het bleef wél de SS.