Deze coalitie duldt geen tegenspraak

Het monddood maken van maatschappelijke organisaties past bij extreemrechtse krachten zoals we die overal om ons heen zien opkomen.

Door: Barbara van Paassen, Nicole Mathot, Joyce Hamilton, Quirine Lengkeek, Sanne van de Voort, Mariëlle Feenstra en Gijs Verbraak

Met de ongekende bezuiniging van het kabinet op ontwikkelingssamenwerking en door organisaties vergaande restricties op te leggen, ontwricht het kabinet Schoof het maatschappelijk middenveld en daarmee de democratie in binnen- en buitenland.

De minister schrapt twee derde van het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Met deze bezuinigingen houdt Nederland zich niet aan internationale afspraken voor investeringen in ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast financiert de Nederlandse overheid projecten hoogstens voor de helft mee. Doordat minister Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) voor deze gelden een verbod wil op lobby-activiteiten in Nederland, werpt de coalitie extra belemmeringen op voor de rol van betrokken, deskundige en kritische maatschappelijke organisaties.

Het monddood maken van maatschappelijke organisaties past bij extreemrechtse krachten zoals we die overal om ons heen zien opkomen. Deze dulden geen tegenspraak, hebben geen oog voor de gemarginaliseerde groepen die als eerste het onderspit zullen delven, en perken fundamentele vrijheden in. Dit zal leiden tot een afbreuk van de Nederlandse democratie en de bijdrage van Nederland aan de democratisering wereldwijd.

Jarenlang hebben regeringscoalities van uiteenlopende politieke kleur geleund op de expertise van maatschappelijke organisaties voor de ontwikkeling en implementatie van het Nederlands buitenlandbeleid. Met het ondersteunen van maatschappelijke organisaties - een belangrijke voorwaarde voor een weerbare democratie - profileert Nederland zich lange tijd als gidsland. Zo worden voor ambassades praktische handleidingen ontwikkeld om lokale mensenrechtenverdedigers bij te staan en zo nodig veiligheid te verschaffen. 

Nederland speelt een voortrekkersrol in internationale fora door maatschappelijke organisaties actief te betrekken. Vanuit het idee dat mensen zelf gehoord moeten worden in beslissingen die hen direct raken - nothing about us without us - kunnen jongeren actief bijdragen en liet Nederland als eerste land sekswerkers spreken binnen de Verenigde Naties. En zo brachten wij onze expertise in als officiële vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties in de Nederlandse overheidsdelegatie bij de jaarlijkse vrouwentop van de Verenigde Naties om gezamenlijk op te komen voor inclusiever beleid.

Maatschappelijke organisaties zijn er voor én door ons allemaal, als belangenbehartiger van burgers richting de Staat en hoeder van onze rechten, milieu en het tegengaan van eventuele negatieve effecten van bedrijven, overheidsbeleid en geopolitieke verschuivingen. Waar beleid faalt, komen maatschappelijke organisaties in actie. Deze onmisbare taak verdwijnt met de bezuinigingen, de restricties en de eenzijdige focus op het stimuleren van het Nederlands bedrijfsleven. Doordat de private sector en andere kapitaalkrachtige organisaties onverminderd door kunnen gaan met  beleidsbeïnvloeding, zal overheidsbeleid het publiek belang steeds minder dienen.

Juist in tijden van grote sociaal-economische onzekerheid en grenzen overstijgende uitdagingen, dient de stem van de burger gehoord te worden en zijn de bezuinigingen en restricties door de Nederlandse overheid op  maatschappelijke organisaties een zwaktebod: een gezonde democratie ondersteunt en hóórt haar tegenmacht en neemt deze serieus. 

Als vertegenwoordigers van Nederlandse maatschappelijke organisaties bij de VN-vrouwentop roepen we de politieke partijen op: wees zuinig op de democratie, ondersteun het maatschappelijk middenveld en herstel Nederland’s rol als internationaal gidsland."

Namens de Nederlandse NGO vertegenwoordigers van de vouwenrechtentop van de Verenigde Naties:

Barbara van Paassen CSW62 / 2018
Nicole Mathot CSW63 / 2019
Joyce Hamilton CSW64 / 2020
Quirine Lengkeek CSW65 / 2021
Sanne van de Voort CSW66 / 2022 
Mariëlle Feenstra CSW67 / 2023 
Gijs Verbraak CSW68 / 2024