Doodsoorzaken

Nico schrijft een serie over oorlog. Dit is aflevering 23.

Veel mensen verkeren in de veronderstelling dat oorlog de belangrijkste doodsoorzaak is. De Tweede Wereldoorlog is daar een goed voorbeeld van. Toen kwamen er naar schatting 55 miljoen mensen om, tijdens een periode van vijf jaar. In Nederland waren 88.900 burgerdoden, 65.000 militaire doden en 102.000 Joodse doden. (bron: Defensiekrant 35, 4/9/2020) Een atoomoorlog, waarmee Poetin regelmatig dreigt, zal ook heel veel mensenlevens kosten. Gek dat het zo weinig mensen overtuigt dat je tegen oorlog zou kunnen zijn omdat bij oorlogen nodeloos veel onschuldige mensen omkomen.

Hoe erg we bij een oorlog doodgaan ook kunnen vinden, tegelijkertijd kan doodgaan ook iets betrekkelijks hebben. Misschien vooral aangezien we allemaal op een bepaald moment doodgaan. Of omdat, zoals een Palestijn ons deze week via Nadia in de talkshow ‘Bar laat’ vertelde, een oorlog je uit je lijden kan verlossen. Vergeet verder niet dat je ook kan overlijden door een natuurramp, hongersnood, een epidemie, ziekte, een schiet- of steekpartij of een verkeersongeluk. Om een paar grote doodsoorzaken te noemen. Het verdriet is er niet minder om.

In april 2016 schreef de journalist en filosoof Ralf Bodelier dat oorlog, terrorisme en moord al jaren afnemen. “Hoog tijd om te achterhalen waarom we zo bang zijn, wat de rol van sommige media daarin is en welke politieke partijen er de meeste vruchten van plukken. Vervolgens zouden we er goed aan doen om desbetreffende media en politici heel wat minder aandacht te geven.” Mee eens. “Bovendien, zo vervolgt Bodelier, worden onze oorlogen minder dodelijk. Het aantal werelddoden liep wereldwijd terug van 22 op de 100 duidend mensen in de jaren vijftig naar 1,5 oorlogsdode in 2016.” Hij eindigt zijn betoog met een gewaagde vergelijking: Terwijl sinds 2001 577 Europeanen stierven door terrorisme, vielen 450 duizend doden in het verkeer.

De vraag is hoe statische vergelijkingen vandaag de dag uitvallen? In deze tijd van toenemend oorlogsgeweld en gevaarlijk geachte fatbikes. Bovendien zou het mij niet verbazen als er in de nabije toekomst meer mensen sterven door klimaatrampen, hongersnood of pandemieën dan door oorlogen. Al je weet je het nooit zeker.

Volgende keer: Ontploffende piepers.