Door overgave aan autocratie in strijd tegen COVID-19 vergiftigt Hongarije Europese idealen 

Wij Europeanen moeten twee virussen bestrijden, tegelijkertijd en even strijdlustig: Covid-19 valt onze lichamen aan en ook is er de infectie die het gemunt heeft op onze idealen en democratieën.

Op 30 maart 2020 keurde het Hongaarse Parlement een wet goed die toestaat  dat de regering de handhaving van bepaalde wetten mag opschorten, van wettelijke regelingen mag afwijken en extra uitzonderlijke maatregelen per decreet kan implementeren voor een vrijwel onbepaalde tijd.

Zo’n machtsconcentratie is ongekend in de Europese Unie. Dit is niet in het belang van het gevecht tegen COVID-19 of diens economische gevolgen. Integendeel, het opent de deur naar allerlei soorten misbruik, met zowel openbare activa als privévermogen die nu zijn overgeleverd aan een leider die vooral onberekenbaar is. Dit is het resultaat van Hongarije’s 10 jaar lange verschuiving in de richting van autoritarisme, en het is gevaarlijk.

We hebben inderdaad het afgelopen decennium met grote bezorgdheid toegekeken hoe premier Viktor Orbán zijn land een koers opstuurt die afwijkt van Europese normen en waarden. Deze machtsgreep als reactie op Covid-19 is slechts een nieuw en alarmerend hoofdstuk in een lang proces van democratische terugval.

Politieke oppositie, sociale dialoog en vrije meningsuiting worden steeds meer de mond gesnoerd. Diverse universiteiten, culturele centra, bedrijfsgroepen en maatschappelijke organisaties lijden onder Orbàns dwingende bewind.

Het Europees Parlement heeft met de Tavares- en Sargentini-rapporten in respectievelijk 2013 en 2018 tweemaal deze ondemocratische drift geanalyseerd en veroordeeld.

Voor diegenen die geloven in de waarden van wetgeving en democratische regering is niets doen geen optie. De Unie riskeert al haar pogingen om democratische processen, wetgeving, transparantie, solidariteit en gekoesterde sociale dialoog in diskrediet te brengen. En niet alleen in alle Lidstaten, maar ook onder kandidaat-landen.

Om deze generatie-bepalende pandemie te confronteren, zullen alle EU-landen moeilijke maatregelen moeten nemen die in zekere mate de burgerrechten van hun burgers inperken. Deze maatregelen moeten echter proportioneel en gerechtvaardigd blijven en van tijdelijke aard.

Een bewind mogelijk maken door overheidsdecreten voor een vrijwel onbeperkte tijd is een ernstige schending van EU-verdragen, van het Handvest van de Grondrechten en van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

Juist daarom is het afkeuren en sanctioneren van Orbáns aanval op democratie vandaag de dag meer dan ooit van cruciaal belang.

Wij vragen aldus alle belanghebbenden – Europese instituten, nationale instituten, burgers, burgermaatschappij en de media – om zo oplettend mogelijk te zijn. Het is tijd voor grootschalige mobilisatie en collectieve actie.

Wij vragen landelijke media om nieuwsitems aan de Hongaarse situatie te wijden, zo nodig dagelijks. Wij vragen hen ook om zowel Hongaarse burgers, als Europese burgers, vrije toegang te verlenen tot hun inhoud als bron van pluralistische en onafhankelijke informatie.

Wij vragen de Commissie, als hoedster van de Verdragen, urgent te reageren en sancties te nemen die evenredig zijn aan de ernst van een dergelijke onacceptabele schending van Europese regels en waarden (het “Kopenhagen-criteria”).

COVID-19 moet en zal dankzij democratische processen, transparantie, actie en pluralistische informatie worden overwonnen. Door deze waarden te verdedigen, zullen we de Europese bevolking als geheel mobiliseren en zekerstellen dat ons gemeenschappelijk pad naar herstel een groot draagvlak heeft.

Tenslotte vragen wij alle Europese burgers om te kijken naar wat er in Hongarije gebeurt. Niet zozeer als externaliteit, maar als fundamentele dreiging voor ons gemeenschappelijk belang.

De tijd is gekomen om ons allen in deze strijd te verenigen. Niet alleen onze gezondheid staat op het spel, maar ook onze gedeelde idealen en het voortbestaan van onze Unie en democratieën.

Op initiatief van Civico Europa-leden: Lazlo Andor (HU), econoom, voormalig Lid van de Europese Commissie Guillaume Klossa (FR), co-president Civico Europa, voormalig directeur van de European Broadcasting Union, voormalig Sherpa voor de reflectiegroep over de toekomst van Europa (Europese Raad) Francesca Ratti (IT), co-president Civico Europa, voormalig adjunct-secretaris-generaal van Europees Parlement Guy Verhofstadt (BE), Lid van het Europees Parlement, voormalig minister-president van België

Met de Civico Europa-contributeurs: Brando Benefei (IT), Lid van het Europees Parlement Jean-Pierre Bourguignon (FR), wiskundige, voormalig president van het Europese Onderzoeksraad Saskia Bricmont (BE), Parlementariër Philippe de Buck (BE), voormalig DG Business Europe Tremeur Denigot (FR), directeur van communicaties Civico Europa Mladen Dolar (SLO), filosoof Pascal Durand (FR), Lid van het Europees Parlement Michele Fiorillo (IT), filosoof Markus Gabriel (DE), filosoof Sandro Gozi (IT), Lid van het Europees Parlement Ulrike Guerot (DE), politiek wetenschapper Danuta Hübner (PL), Lid van het Europees Parlement, voormalig Lid van de Europese Commissie Christophe Leclercq (FR), oprichter Euractiv Joelle Milquet (BE), voormalig speciaal adviseur van de president van de Europese Commissie, voormalig vicepremier Alexandra Mitsotaki (GR), president World Human Forum Jonathan Moskovic (BE), adviseur in democratische innovatie Stojan Pelko (SLOVENIA), voormalig Staatssecretaris voor cultuur Rosen Plesneviev (BU), voormalig President van de Republiek Magali Plovie (BE), President van het Franstalig Brussel Parlement Nina Rawal (SW), ondernemer Maria Joao Rodrigues (PT), voormalig minister, president van de Foundation for European Progressive Studies (FEPS) Petre Roman (RO), voormalig minister-president Taavi Roivas (EST), voormalig minister-president Lavinia Sandru (RO), journalist Fernand Savater (ESP), filosoof Roberto Saviano (IT), journalist, auteur Majda Sirca (SLO), voormalig minister van cultuur Denis Simonneau (FR), president van EuropaNova Claus Sorensen (DK), voormalig DG van de Europese Commissie Gesine Schwan (DE), voormalig decaan van de Frankfurt Viadrina Universiteit, voormalig kandidaat voor president van de Federale Duitse Republiek Farid Tabarki (NL), oprichter Studio Zeitgeist Alvaro de Vasconcelos (PT), voormalig directeur van het Europese Unie Veiligheidsinstituut Cedric Villani (FR), Fields-medaille, MP Pietro Vimont (FR),medeoprichter Civico Europa Sasha Waltz & Jochen Sanding (DE), respectievelijk choreograaf en directeur van de Sasha Waltz-onderneming Slavoj Zizek, filosoof (SLO) Alenka Zupancic, filosoof (SLO)