Duitse geheime dienst waarschuwt: Rusland bereidt zich voor op grootschalige oorlog

BND en Bundeswehr signaleren risico op aanval op NAVO-grondgebied binnen dit decennium

Berlijn – De dreiging van een mogelijke Russische aanval op een NAVO-lidstaat is geen vergezocht doemscenario meer, maar een reële mogelijkheid waar Europese inlichtingendiensten steeds indringender voor waarschuwen. Volgens een gezamenlijke analyse van de Bundesnachrichtendienst (BND) en de Bundeswehr, waarvan de inhoud is ingezien door de Duitse publieke omroepen WDR, NDR en de Süddeutsche Zeitung (SZ), zou Rusland tegen het einde van dit decennium alle voorwaarden kunnen hebben geschapen om een grootschalige conventionele oorlog te beginnen — ook buiten Oekraïne.

De bijdrage van WDR (Westdeutscher Rundfunk), NDR (Norddeutscher Rundfunk) en SZ (een van Duitsland’s grootste kwaliteitskranten) is gebaseerd op vertrouwelijke dreigingsanalyses van Europese inlichtingendiensten, waaronder ook het Litouwse VSD. Deze samenwerking biedt zeldzaam diepgaande inkijk in hoe serieus Europese veiligheidsdiensten het risico van Russische escalatie inmiddels nemen.

“Grote oorlog” als reëel scenario
De toon van de waarschuwingen is opvallend scherp. Generaal Carsten Breuer, hoogste militair van de Bundeswehr, verklaarde onlangs in een tv-interview dat zelfs een eventueel staakt-het-vuren in Oekraïne geen terugkeer naar vrede in Europa zou betekenen. Rusland moderniseert zijn leger, breidt zijn arsenaal uit en laat volgens analisten geen serieuze tekenen van onderhandelingsbereidheid zien.

Volgens de geheime diensten beschouwt Rusland zich in een systeemconflict met het Westen en is het bereid om zijn imperialistische ambities met militaire middelen waar te maken. De analyse benadrukt dat het geen sprake is van een onmiddellijke aanval, maar dat de opbouw en intentie van Rusland wijzen op een mogelijk militair treffen met de NAVO — gepland, getraind en bewust.

Litouwen: aanval op klein NAVO-land niet uitgesloten
De Litouwse geheime dienst VSD, die in veiligheidscirkels als zeer deskundig op Rusland geldt, stelt in een vertrouwelijk rapport dat Rusland op dit moment wellicht nog niet klaar is voor een grootschalige oorlog tegen de NAVO, maar wél in staat is tot een “beperkte militaire actie tegen een of meer NAVO-landen”. Het Balticum — voormalige Sovjetrepublieken en nu NAVO-lidstaten — wordt daarbij als meest kwetsbaar genoemd.

Hoewel driekwart van de Russische grondtroepen in die regio momenteel is ingezet in Oekraïne, blijven de luchtmacht en marine in het noorden volledig inzetbaar. Mocht er een tijdelijk staakt-het-vuren in Oekraïne ontstaan, dan zou Rusland zijn troepen snel kunnen herpositioneren aan de NAVO-oostgrens.

Moskou herbewapent — ondanks sancties
De analyses schetsen een Rusland dat, ondanks zware westerse sancties, zijn wapenproductie elk jaar opvoert. De productie van raketten, artilleriegranaten en andere munitie neemt toe, en de militaire uitgaven blijven stijgen — naar verwachting tot zo’n €120 miljard in 2025. Daarnaast heeft president Poetin bevolen om het Russische leger in omvang te vergroten tot 1,5 miljoen soldaten tegen 2026.

De Duitse BND heeft zich in het verleden te voorzichtig opgesteld, bijvoorbeeld bij de val van Kabul of de opbouw van Russische troepen aan de Oekraïense grens in 2021. Inlichtingenbronnen willen nu voorkomen dat ze signalen opnieuw onderschatten. Daarom klinken de waarschuwingen ditmaal eerder, en krachtiger.

NAVO in de spiegel
De centrale boodschap: de NAVO moet zich voorbereiden op een langdurige en potentieel directe confrontatie met Rusland. Hoewel er geen aanwijzingen zijn voor een directe aanval, zien de analisten in Berlijn en Vilnius een scenario waarin Moskou op termijn de NAVO wil testen — politiek, psychologisch of zelfs militair.

Opmerkelijk is ook dat de geheime diensten wijzen op een verbeterde weerbaarheid van de Baltische staten. Politieke invloed van Moskou is daar afgenomen, de integratie van Russischtalige minderheden verloopt beter en de bereidheid tot maatschappelijke weerstand tegen Russische inmenging is groter dan tien jaar geleden.

Dit artikel is ook verschenen op Duitsland Vandaag.