Echte verandering vraagt om geduld en politieke volwassenheid

De onvrede in Nederland is groot en voelbaar. De wachtlijsten groeien, betaalbare woningen zijn onvindbaar, en het vertrouwen van burgers in de overheid is nog nooit zo laag geweest. In die context wint de PVV aan populariteit. Volgens de peilingen zal de PVV van Geert Wilders de grootste partij van het land worden. Voor veel Nederlanders is dat niet te begrijpen want een stem op de PVV is in de praktijk een verloren stem, omdat de PVV door veel partijen wordt uitgesloten van regeringsdeelname.

De PVV biedt geen realistisch plan om die problemen op te lossen, en de rest van politiek Nederland weet dat. Daarom weigeren de meeste andere partijen om met Wilders te regeren. Een stem op de PVV is dus gelet op de peilingen een stem op de nieuwe grootste oppositiepartij.

Het is makkelijk om te zeggen dat “Den Haag” niet luistert. Maar luisteren betekent niet dat elke wens meteen wordt ingewilligd. Het land besturen is iets anders dan gelijk krijgen op Twitter of in de talkshows. De woningnood los je niet op door migratie simpelweg “te stoppen”. De stikstofcrisis verdwijnt niet met één pennenstreek uit Brussel of een andere maatregel.

Toch blijft de PVV deze illusies verkopen omdat ongeduld verkoopt. Maar ongeduld is een slechte basis voor beleid. We hebben de afgelopen jaren gezien wat er gebeurt als de politiek voortdurend probeert de woede van de dag te sussen. Half werk, uitstel, beleid dat na één kabinetsperiode alweer wordt omgegooid en vooral veel polarisatie.

Het is tijd dat politici eerlijk durven te zijn. Grote problemen vragen tijd, samenwerking en nuance. Er is geen korte route uit de woningnood, geen simpele oplossing voor migratie, geen wondermiddel voor stikstof. Jarenlang zullen de gevolgen van een decennium sloopbeleid van kabinetten onder premier Rutte in onze samenleving zichtbaar en voelbaar zijn.

Dat betekent niet dat we niets moeten doen, maar dat we onze verwachtingen behoorlijk moeten bijstellen. Het nieuwe normaal moet zijn dat burgers begrijpen dat oplossingen niet in vier jaar klaar zijn. Dat politici durven te zeggen dat beleid pijn doet, tijd kost, en soms pas werkt als de verkiezingen allang voorbij zijn.

Wie écht verandering wil, moet niet kiezen voor partijen die zichzelf buiten spel zetten. Populistische partijen die veel beloven maar niets waarmaken. Wilders kiest liever voor de rol van slachtoffer dan voor verantwoordelijkheid. Zijn kiezers verdienen meer dan dat. Ze verdienen bestuurders die hun problemen wél serieus nemen én de moed hebben om ze stap voor stap op te lossen. Met woede en populistische verkiezingsretoriek komt Nederland niet uit de talrijke crisissituaties op bijna alle terreinen van onze samenleving.  

Met geduld en politieke volwassenheid wel. Dan kan een stabiel kabinet pas echt leveren.