Een Bacchanaal valt onder de vrijheid van godsdienst

In NRC neemt Rosanne Hertzberger, microbioloog, het op voor de Staphorster variant van de kerkgang. Corona-dreiging of niet, je gaat met honderden tegelijk onder de preekstoel zitten omdat, aldus de Sliedrechter dominee Arie Huijser, een onlinedienst geen vervanging kan zijn voor het samenkomen met de gemeente in Gods huis. “Nooit toegeeflijk zijn als het om de inzettingen des heren gaat”.

Hertzberger voert een warm pleidooi voor de vrijheid van godsdienst die minderheden het recht geeft om in de stormen van deze godverlaten tijd toch zichzelf te blijven. Aan het eind van haar betoog bekent zij in de eenzaamheid van haar werkkamertje jaloers te zijn op kerkgangers. “Alles bleek makkelijk af te zeggen in seculier Nederland: niets was heilig. Geen feestdag, geen concert, geen diner. Muziek was van ondergeschikt belang. Toneel ook. Er hoefde helemaal niets. Ik keek telkens weer naar de beelden van die mensen wandelend naar de kerk, en ik zag ze als het hoogtepunt van menselijkheid in deze crisis. Samen zitten, samen zingen, samen klonteren. In een bubbel met elkaar de gewone dingen heilig maken”.

De gewone dingen heilig maken. Dat is eigenlijk een heel mooi beginsel. Ergens halverwege haar stuk schrijft Hertzberger dat het voor sommigen nog een religieuze plicht is “de mis op te dienen”. Het is natuurlijk “de mis op te dragen” maar dat opdienen maakt het mogelijk bovenstaand principe “handen en voeten te geven”, zoals een ambtenaar bij de gemeente het zou zeggen.

Bij het opdragen van de mis zijn brood en wijn onontbeerlijk. Ze staan ook bij het Avondmaal der protestanten op het menu.

De Grondwet geeft geloofsgemeenschappen het onaantastbaar recht om binnen besloten ruimtes en gebouwen te doen wat zij willen, welke maatregelen de overheid buiten ook neemt in het belang van de volksgezondheid.

Wat let ons om in het kader van onze religieuze overtuiging in besloten ruimtes bijeen te komen voor vieringen waarin het menu een grotere rol speelt dan in de meeste hedendaagse kerken: niet alleen brood en wijn maar ook borrelgarnituren, jenever en buitenlands gedistilleerd. Alles om de ere Gods en de kastelein is onze hogepriester. We hoeven alleen maar het Bacchanaal in ere te herstellen. Omdat we niet meer in de God van Abraham, Isaak en Jacob geloven maar daarom des te meer in Bacchus. Wat godsdienst en goden betreft discrimineert de grondwet tenslotte niet. Al is het misschien toch aardig dit heidens ritueel een christelijk tintje te geven zoals paus Gregorius de Grote al rond het jaar 600 adviseerde. De wijnbouwers kennen maar liefst elf beschermheiligen en de bierbrouwers zeven, waarbij het in twee gevallen om een dubbelfuncties gaat: St. Medardus en St. Vitus.  Laten wij op hen drinken en niettemin een recht pad naar de hemel vinden!

Ja het is onmiskenbaar: het Bacchanaal valt onder de vrijheid van godsdienst. Er is maar één ding dat ons kan weerhouden, uiteraard op basis van vrijwilligheid. Dat is het belang van de volksgezondheid.