Een potje slijmen door Rutte bij Trump, werkt dat?

We zagen gisteren in het nieuws dat Rutte Trump zat te paaien. Best effectief leek mij, als “slijm-expert”. Ja dat ben ik echt! 😊 Ik heb jarenlang onderzoek gedaan naar het effect van slijmen – op omstanders (bv. collega’s) en ook op de “beslijmde” persoon zelf (bv. de baas).

Korte versie van de resultaten: het werkt, dankzij de kracht van het ego. Ook bij mensen die zeggen dat zij er niet gevoelig voor zijn, ook wanneer ze een extra beloning voor de slijmerd uit eigen zak moeten betalen, ook wanneer het wordt gepresenteerd als een test voor sociale intelligentie, en ook bij mensen met een lage zelfwaardering. In deze reeks onderzoeken heb ik steeds een vergelijking gemaakt tussen oordelen van een buitenstaander en de beslijmde persoon zelf. Het verschil tussen die twee posities blijkt heel robuust te zijn, het is mij niet gelukt een situatie te vinden waarin het NIET optreedt.

Dat betekent dus ook dat omstanders, zoals collega’s, veel negatiever oordelen over de slijmerd. Al helemaal wanneer ze zien dat iemand aardiger doet naar boven dan naar beneden. Zo’n persoon wordt even negatief beoordeeld als iemand die tegen iederéén onaardig doet. Voor het beoogde effect van slijmen maakt dat vaak niet uit. Je haalt een wit voetje bij de baas, terwijl je collega’s knarsetandend toekijken. Die zien wat er gebeurt, maar zij hebben geen macht. Het zijn de machtige mensen die beïnvloeden of je hogerop komt. Vandaar de uitspraak: mensen met macht krijgen nooit de waarheid te horen. Zij zien ook niet of je mensen met minder macht anders behandelt.

Daarom heeft voormalig HR-baas van Google, Laszlo Bock, gebruik gemaakt van mijn onderzoeksresultaten en zogenoemde ‘achterdeur-referenties’ geïntroduceerd. Daarbij zoek je manieren om in contact te komen met bv. voormalig collega’s of studiegenoten van sollicitanten. Het is al lange tijd geleden dat hij erover schreef in zijn boek, ik denk niet dat het nog zou kunnen met de huidige privacy-regels.

Wat Rutte deed bij Trump is hem een heldenrol in de NAVO toebedelen. Goed voor zijn ego, het past bij zijn zelfbeeld en zijn idee dat de wereld hem nodig heeft, en het sluit naadloos aan bij Ruttes doel: de VS bij de NAVO houden. Veel mensen denken dat alleen iemand met het giga-ego van Trump hier gevoelig voor is. Ik denk juist dat Trump in dit specifieke opzicht niet wezenlijk anders is dan iedereen. Alleen bij hem is alles een graadje extremer.

Slijmen werkt door een combinatie van ijdelheid (ego) en domheid. Dat ego hebben we allemaal, ook al zijn we ons daar zelf nauwelijks van bewust. Je ziet de invloed van het ego vaak wel bij anderen, maar niet bij jezelf. En meestal is het ego domweg sterker dan onze intelligentie en kritische denkvermogens. Die worden door slijmen in slaap gesust, als in een warm bad. Ook bij mensen die onzeker zijn; ook zij vinden het fijn om zich gewaardeerd te voelen. Als je waardering krijgt voelt dat goed. Dus zelfs als je dénkt “is dit wel oprecht?”, dan nog vóelt het zo lekker dat dat de overhand heeft.

In mijn boek ‘Mijn ego heeft altijd gelijk’ vertel ik meer over mijn onderzoek naar slijmen, hoe ik ertoe kwam dit onderzoek te gaan doen, en hoe ik op Amerikaanse congressen moest uitleggen wat slijmen is (want ‘slime’ en ‘slimeball’ is iets heel anders) én dat mijn lezing getiteld ‘Kissing up, kicking down’ niet over seks ging.