Egypte deporteert met EU-subsidies vluchtelingen naar door oorlog verscheurd Soedan

Egypte deporteert op grote schaal vluchtelingen uit buurland Soedan, terug naar het door een hevige oorlog verscheurde land. Dat gebeurt door veiligheidstroepen die worden gesubsidieerd vanuit de Europese Unie. Voor hun deportatie worden de vluchtelingen onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten. Amnesty International schrijft in een nieuw rapport dat daarmee in strijd met het internationaal recht wordt gehandeld.

The Guardian schrijft dat alleen al in de eerste drie maanden van dit jaar zeker achthonderd Soedanezen “met geweld” zijn teruggestuurd, zonder dat zij de kans kregen asiel aan te vragen. Egyptische veiligheidstroepen voeren massacontroles uit waarbij specifiek zwarte mensen worden aangehouden. Ook worden zwarte mensen willekeurig opgepakt en vastgehouden. Volgens Amnesty heeft dit als bijkomend gevolg dat ook vluchtelingen met een verblijfsstatus de straat niet meer op durven.

De mensenrechtenorganisatie beschrijft in het rapport hoe vluchtelingen die zijn opgepakt naar militaire bases worden gebracht, waar ze in stallen en smerige pakhuizen worden opgesloten. Volgens het rapport zijn er ook mensen opgepakt die in het ziekenhuis werden behandeld voor ernstige verwondingen opgelopen door het oorlogsgeweld. Onder de gedeporteerden bevonden zich ook kleine kinderen en hun moeders. De vluchtelingen worden met bussen naar de grens gebracht.

In Soedan heerst al ruim een haar een bloedige oorlog tussen twee rivaliserende facties van het militaire regime, het regeringsleger en de paramilitaire groep Rapid Support Forces (RSF). Sinds april vorig jaar zijn zeker negen miljoen Soedanezen op de vlucht geslagen, waarvan de meesten zich nog ergens binnen de landsgrenzen bevinden. In West-Darfoer voert de RSF gewelddadige aanvallen uit op de niet-Arabische burgerbevolking, wat Human Rights Watch omschrijft als etnische zuiveringen. De VN-mensenrechtenorganisatie omschrijft de situatie in Soedan als “een van de meest ernstige mensenrechtencrises in de recente geschiedenis” en “een absolute nachtmerrie”.

In oktober 2022 sloot de Europese Unie een vluchtelingendeal met Egypte. Dat land ontvangt zo’n 80 miljoen euro aan subsidie voor de grenswacht om vluchtelingen buiten Fort Europa te houden. In maart van dit jaar kreeg Egypte nog eens 7,4 miljard euro aan financiële steun voorgeschoteld door een afvaardiging van de Europese Unie, waaronder voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen, de Italiaanse premier Giorgia Melonie en demissionair premier en aanstaand NAVO-chef Mark Rutte. Volgens Amnesty International riskeert de Europese Unie daarmee medeplichtigheid aan mensenrechtenschendingen.